(1:09:46) Tu sinh: Mô Phật, kính bạch Thầy! Con xin được thưa một chuyện nữa ạ! Cái cụm từ “nhiếp tâm và an trú tâm” thì thường hằng ngày mọi người đều nhắc tới. Thế thì các thầy đã rành rất nhiều rồi; thế nhưng hiểu về nó đó thì con thấy như là hình như ở mức độ mỗi người mỗi khác nhau. Nói chung là có một điều gì đó nó hơi mơ màng, cứ tưởng như mình hiểu rồi nhưng thật sự có khi là vẫn chưa hiểu. Có những lúc có khi chưa an trú tâm được mà tưởng là mình an trú tâm rồi; có khi nó ở cái trạng thái không có niệm nữa, nó sắp sửa vào hôn trầm, vậy mà tưởng đó là mình đã bắt đầu an trú.

Thế thì bạch Thầy! Hôm nay một lần nữa xin Thầy, Thầy chỉ rõ nó ra ở cái chỗ định nghĩa của nó đó, để cho thấu rõ cái đặc trưng của cái Nhiếp tâm, của cái An trú tâm; cái đặc điểm của nó, rồi cái trạng thái của nó xảy ra . Khi nó xảy ra thì nó sẽ như thế nào để chúng con chịu khó ghi âm ở đây, bạch Thầy! Thầy chịu khó dạy thêm cái điều này nữa để cho nó rõ ra, con chắc là trong đó nó thiết thực cái đường này 1:10:58.

(1:10:58) Trưởng lão: Cái Nhiếp tâm là cái tâm mình được nhiếp phục vào cái thân hành gọi là nhiếp tâm. Bây giờ cái hơi thở hoặc là cái hành động thân của mình đưa tay ra hay đưa tay vô, hay co tay đưa tới, cái hành động đưa tới đưa lui gọi là cái niệm, cái Thân Hành Niệm. Còn cái nhiếp tâm là tâm mình đặt vào cái chỗ thân hành, cho nên bây giờ Thầy chú ý Thầy tập trung rất kỹ ở trong cái tay của Thầy đưa ra mà Thầy biết nó đưa ra như thế này, kỹ lưỡng, luôn luôn chú ý rất là kỹ trong cái cánh tay Thầy đưa ra thì đó gọi là Nhiếp Tâm.

Còn mình đưa ra lấy có vậy nè: "tôi đưa tay ra tôi biết tôi đưa tay ra" rồi đưa ra; "tôi đưa tay vô tôi biết tôi đưa tay vô" tôi đưa vô, tôi đưa tôi cũng biết, nhưng biết với một cách nó không có nhiệt tâm. Cái đó là không có được gọi là nhiếp tâm, mà tập có cầm chừng chứ không phải nhiếp tâm.

Nhiếp tâm là nhiếp phục cái tâm mình trong cái thân hành của nó, đem cái tâm này đặt trọn trong này mà đức phật gọi là nhiệt tâm; nhiệt tâm là hết sức nhiệt huyết với cái hành động của mình, đó là Nhiếp Tâm.

Thật sự ra mấy con tu nhiều nhưng mà mấy con không có nhiệt tâm, tức là không có quyết chú ý cái hành động đó. Cho nên Thầy nói tu tập kỹ, Thầy dùng cái danh từ tu tập kỹ từng cái thân hành. Cho nên Thầy nói Thầy không có tu tập nhiều, Thầy cần chỉ tu tập một hơi thở mà thôi, mà tu tập cho kỹ.

Thầy nói Thầy không cần tu tập nhiều ở cái thân hành; mà chỉ cần đưa cánh tay ra như thế này nè! một lần thôi mà đưa cho kỹ hẳn hoài. Nhưng mà mấy con đưa ra như thế này, mấy con biết mấy con tưởng là đủ rồi, nhưng mà nó chưa có nhiệt tâm, thấy không?

Nhiếp cái nhiếp của nó đó, nhiếp phục là nhiệt tâm hết sức vô trong đó. như vậy mấy con tu mà vọng tưởng đồ đó là Thầy biết là mấy con tu chơi, tu cái kiểu là tu lấy có, mà mấy con cứ nghĩ là tui cũng ráng tui tu. nhưng mà sự thật là không phải! cái ráng của mấy con không phải cái ráng kiểu đó đâu; mấy con ráng cho nhiều chứ ở đó ráng! Thầy nói ráng một cái hành động của Thầy thôi, Thầy đưa ra như vầy mà Thầy ráng sức của Thầy tập trung ở trong này đó gọi là nhiếp tâm, hay gọi là nhiệt tâm trên thân hành của Thầy, các con hiểu chưa? Cho nên Thanh Quang hỏi đó là để cho chúng ta biết cách nhiếp tâm, cho nên người mà nhiếp tâm kỹ đó mà đúng là không bao giờ có một niệm nào xen vô được hết; mà cái pháp Thân Hành Niệm nó truyền lệnh, rồi nó bước đi mà mấy con còn để vọng tưởng vô thì Thầy chẳng biết mấy con tu làm sao Thầy không biết nữa. Phải nhiệt tâm! Tu một lát một hơi coi bộ mỏi mệt rồi cái thả lỏng tu lấy có; rồi cũng tác ý: "bước, dỡ gót lên, dỡ chân lên”, làm tùm lum nhưng mà cái tâm nó ở đâu, nó ở ngoài chợ chứ nó không ở đây nữa, thì do đó làm sao nhiệt tâm. Cho nên thật sự ra mấy con con tu mà Thầy nói thà là không tu, mà tu là thật sự tu đó gọi là nhiếp tâm.

(1:13:40) Rồi bây giờ bắt đầu An Trú đây. Mấy con nghe kỹ cái An Trú nè! Bây giờ nhắc an trú, nhiếp tâm được rồi là không vọng tưởng rồi, tức là không đưa tay ra, không thở thôi chứ thở ra rất kỹ rồi, đó đó là nhiếp rồi đó. Bây giờ những cái kỹ lưỡng từng cái hơi thở, nhiệt tâm từng hơi thở, từng hành động của chúng ta kỹ rồi, không bao giờ có vọng tưởng. Biết rồi, mình tu không có vọng tưởng rồi. Bây giờ mới nhắc: "an tịnh thân hành tôi biết tôi hít vô, an tịnh thân hành tôi biết tôi thở ra”, thì bắt đầu lúc bây giờ đó chúng ta đã quen cái sự tập trung ở trong cái thân hành này rồi, mà khi mà thân hành đưa cánh tay ra hoặc hơi thở ra đó, chúng ta nghe nhắc nó an tịnh đó thì chúng ta vừa thấy cái thân hành của chúng ta, mà cả cái toàn thân của chúng ta nó đều có cái cảm giác như có sự an ổn rất lớn, yên ổn, không có nghe ngứa ngáy động đậy chỗ này, chỗ nọ, tê cứng chỗ kia gì hết, hoàn toàn một cái thân là an lạc vô cùng, không có gì hết.

Mà bây giờ nó còn cái chỗ này ngứa ngứa, chỗ này mỏi mỏi, cái chỗ này rác rác, chỗ này đau đau thì như vậy chưa được, nó còn cái chỗ này nghe ngồi sao mà hai cái chân nó tê tê thì không có được, cái đó là chưa an tịnh đâu. Cho nên siêng nhắc nó mà phải an, không an thì không được, mà nhắc một hơi đó thì nương vào cái nhiếp tâm của chúng ta ở trong cái đó. Bắt đầu nó nhắc rồi, cái bắt đầu nó thực hiện thì an ổn, an ổn ngồi không biết mệt, không biết đau. Còn thầy ngồi một hồi cái thấy nó đau cái chân tôi quá! Cái đó có an trú được không? An trú cái kiểu gì mà an trú trong cái đau, cái tê chân rồi? Thầy nói an trú mà mấy con bây giờ, cái sức của mấy con ngồi có nửa tiếng à; nó mà an trú rồi, mấy con ngồi một giờ mấy con chưa có đau, chưa có gì hết. Thật sự bởi vì mấy con tu trật, tu sai cho nên nó không an trú được, cho nên nó cứ thấy đau thấy tê à, còn tu kỹ, tu thiệt kỹ thì không bao giờ thấy đau, thấy tê. Bởi vì ngay từ cái lúc đầu đó tu tập cho kỹ lưỡng, tu ít tu kỹ rồi mấy con mới thấy cái kết quả nó vĩ đại vô cùng đó. Cho nên cái pháp hơi thở nó hay lắm, nó hay rất là nó hay: "An tịnh thân hành tôi biết tôi hít vô, an tịnh thân hành tôi biết tôi thở ra", nhưng mà trước khi an tịnh các con biết không, "cảm giác toàn thân tôi biết tôi hít vô, cảm giác toàn thân tôi biết tôi thở ra", nó tập cho chúng ta có cái quan sát của khi mà hít vô, toàn bộ cái thân của chúng ta nó tràn trề cái hơi thở; nó tràn trề cái sự rung động của nó, rung động toàn bộ ở trong thân chúng ta. Để làm gì? Để cho sự an ổn từ trên đầu này nó an ổn xuống. Cái hơi thở hít vô là một cái an lạc vô cùng lận, như vậy gọi là An Trú. Chứ không phải là mình trú không có vọng tưởng là mình nói an trú, mới có nhiếp tâm được hô an trú, an trú gì mình chưa mà nói an trú. Còn bây giờ nhiếp tâm vô được cái bắt đầu nghe sao cái thân mình nghe nó thỏa mái nó dễ chịu quá; chu cha bữa nay tu ngon quá! Không vọng tưởng mà nghe nó an, nó hỷ lạc quá hay là nó an trú như vậy quá, nó khinh an như vậy cái mấy con cho nó là!

Ba cái tưởng nó hiện ra chứ cái gì!? Mấy con có an tịnh chưa bao giờ nó hiện ra; mấy con có nhắc nó bao giờ chưa? Còn bây giờ mấy con nhắc mà nó không vô, như vậy là mấy con sai.

Mình nhiếp tâm được rồi, không vọng tưởng mình thấy rồi thì bắt đầu mình mới tạo cho nó cảm giác toàn thân của mình được rồi, biết cái thân của mình mỗi khi hít vô là mình nghe hơi thở ở khắp cùng ở trong cái cơ thể của mình, tràn trề sự rung động của nó, toàn bộ là hơi thở. Rồi bắt đầu bây giờ nó mới an trú: hít vô một cái thì nghe từng cái thớ thịt nó an ổn, nghe nó mát mẻ, nghe nó.. trời nóng nực cũng không nghe nóng nực nữa. Như vậy mới gọi là An Trú. Cho nên Thầy nói mình nhắc an trú là cái bệnh không có bệnh nữa; còn mấy con phải một thời gian chịu đựng rồi nó mới hết bệnh. Đó cho nên tu kỹ mấy con thấy nó nhanh. Cho nên đức phật nói có bảy ngày, phải không? mà bây giờ mình làm bảy năm mà chưa rồi thì như vậy là mình tu không kỹ, cho nên Thanh Quang hỏi Thầy nhiếp tâm và an trú tâm rất cần thiết mấy con. Bởi vì mình không tu pháp thôi chứ tu cái pháp là phải nhiếp tâm cho được và an trú tâm cho được, hai cái vấn đề quan trọng. Nó quan trọng ở chỗ tu (đó là hai vấn đề này quan trọng) cho nên đức phật mới chia chẻ nó ra, cái phần mà nhiếp tâm có mấy phần.

Phần thứ nhất là: "hít vô tôi biết tôi hít vô, thở ra tôi biết tôi thở ra”.

Phần thứ hai hơi thở dài.

Phần thứ ba hơi thở ngắn.

Phần thứ tư cảm giác toàn thân

Phần thứ năm nó mới tới an tịnh lận.

Nhưng mà hơi thở dài, hơi thở ngắn thì gồm nó lại một phần mà thôi, một đề mục mà thôi. Bởi vì nếu mình hơi thở dài thì mình bỏ hơi thở ngắn, mà mình hơi thở ngắn thì mình bỏ hơi thở dài, thì nó còn có một đề mục. Nhưng trong khi đó đức phật lại dạy kỹ cho chúng ta biết là cái hơi thở dài để rồi tập tới cái hơi thở ngắn, nhưng mà hai cái này mình tập rồi thì mình bỏ một cái chứ mình đâu có lấy cho nên mình tính nó thứ ba mà thôi (ý Thầy muốn nói thứ 2?). Cái cảm giác là thứ tư (ý Thầy là thứ 3?); cái an tịnh thân hành là thứ tư, con thấy chưa? đức Phật dạy mình đi từng bước, từng bước, từng bước chứ đâu phải!