LỚP NGŨ GIỚI NÂNG CAO 04-PHÂN BIỆT TỨ CHÁNH CẦN VÀ TỨ NIỆM XỨ - CÁCH ĐỨNG LỚP

(00:00) Trưởng lão: Phải tập luyện được cái sức. Ít hôm đây Tết rồi, Thầy sẽ vào Thầy kiểm tra lại. Thầy kiểm tra để phân biệt coi mấy con đang ở cái lớp Tứ Chánh Cần hay là Tứ Niệm Xứ.

Cái người nào mà đã dẹp hết những cái phần thô, tức là ngăn ác diệt ác, sanh thiện tăng trưởng thiện. Tức là Thầy vô Thầy kiểm tra mấy con ngồi, bắt đầu Thầy cho mấy con ngồi hoặc mấy con đi ở trên Tứ Chánh Cần, từng cái niệm ở trong đầu khởi ra thì mấy con dùng cái tri kiến của mình xả nó, xả nó.

(00:30) Còn cái tâm mấy con Bất động, Thanh Thản, An Lạc, Vô Sự thì cái sức của nó ở trên Tứ Niệm Xứ rồi, nó không còn niệm, nó ở trên Tứ Niệm Xứ. Con ngồi khoảng bao lâu? Thí dụ như giờ 30 phút mà không niệm. Thí dụ ngồi chơi vậy đó, ngồi…​ Mình nhắc: “Tâm thanh thản, an lạc, vô sự”. Thì bắt đầu để tự nhiên nó thanh thản, an lạc, vô sự, luôn luôn nó biết hơi thở ra vô. Nó kéo dài 30 phút, thì đó là con đã đạt ở trên Tứ Niệm Xứ được rồi, vào tu Tứ Niệm Xứ. Còn cái người mà 30 phút chưa được, thì chưa, còn ở Tứ Chánh Cần.

Phải phân biệt được cái người nào tu ở Tứ Chánh Cần và cái người nào tu Tứ Niệm Xứ. Hai pháp này nó riêng ra con. Nó hai lớp người ta chứ đâu phải, cái lớp Chánh Tinh Tấn với lớp Chánh Niệm với, hai lớp nó gần nhau. Chánh Tinh Tấn tức là Tứ Chánh Cần đó, còn Chánh Niệm là Tứ Niệm Xứ đó.

(01:21) Mà bây giờ con ngồi đây, mà cứ chừng khoảng độ chừng 1 phút, 2 phút, cái bắt đầu có một niệm khởi, niệm khởi, niệm khởi thì người này sẽ tu Tứ Chánh Cần, tức là Chánh Tinh Tấn rồi, chứ còn không có thể nào. Phải tinh tấn siêng năng hàng ngày, mình sống để cho mình xả cái niệm bằng cái tri kiến của mình, chứ không có được ức chế, chưa có vô định được đâu.

Rồi sau khi mà thấy cái thời gian nó thưa ra. Bắt đầu từ 5 phút, 10 phút đến 30 phút mà nó bất động, nó thanh thản, an lạc, vô sự nó kéo dài, nó không khởi niệm nhiều, lâu lâu vậy nó mới có một niệm. Mà khoảng lâu lâu vậy, bao nhiêu mấy phút mà nó có một niệm? Để người ta căn cứ vào đó người ta biết được tu cái Tứ Niệm Xứ hay là phải lui trở lại Tứ Chánh Cần.

Rồi người ta hướng dẫn cách thức để cho, mà nếu mà mình thấy nó thưa rồi người ta hướng dẫn cho mình cách thức ở trên Tứ Chánh Cần, tu ở trong cái phương pháp Chánh Niệm Tỉnh Giác, để cho cái sức tỉnh của mình nó kéo dài ra. Thì nó kéo dài được 30 phút thì ở trên Tứ Niệm Xứ mà tu tiếp tục. Chứ còn không khéo, không có tu cái Chánh Niệm Tỉnh Giác, thì con sẽ nó cứ, chừng 1 phút, 2 phút nó có niệm, 1 phút, 2 phút nó có niệm thì con tập cái sức tỉnh giác để cho nó kéo dài 30 phút. Để bắt đầu từ đó, mình ở trên Tứ Niệm Xứ để cho mình tự nó khắc phục tham ưu của mình. Tức là nó bất động vậy, chứ nó quét tham, sân, si ra. Nó tỉnh táo! Rồi nó ở trên cái sự thanh thản, an lạc, vô sự cái trạng thái đó thì nó ngầm là nó đã quét tham, sân, si trong đó ra. Nó không khởi niệm mà nó quét.

(03:01) Còn cái Tứ Chánh Cần thì có niệm rồi nó mới xả, nó mới quét. Nó quét bằng cái tri kiến, nó ngăn, nó diệt. Còn cái kia thì nó không ngăn diệt nữa, mà nó tự ngầm ở trong đó, nó quét ra. Cho nên, mình càng kéo dài cái trạng thái bất động, thanh thản, an lạc, vô sự càng dài ra, thì nó quét càng sạch mau. Mà hễ nó tới khi mà kéo dài được một giờ hoặc hai giờ, hoặc sáu tiếng đồng hồ ở trên sự bất động, thanh thản, an lạc, vô sự thì mau mau lôi người đó vào tu luyện Định lực, đi vào cái lớp Chánh Định rồi. Chứ cái lớp Chánh Định mà Tứ Niệm Xứ chưa xong, vô lớp Chánh Định tu không có được. Tu không kết quả, mình bị ức chế tâm.

(03:42) Tu sinh Kim Quang: Nhưng mà người sống ở đâu mới tu được cái giai đoạn đó Thầy?

Trưởng lão: Thầy nói bây giờ, ở trong khi mà Thầy vô đó, thì Thầy…​ Cũng cái lớp của mấy con ha, mà cái người nào mà được ở trên Tứ Niệm Xứ thì Thầy nói cô Út sẽ sắp riêng. Cũng ở trong Tu viện, chứ không có đi đâu hết. Phải không?

Rồi cái người nào chưa được thì phải ở nguyên cái lớp Tứ Chánh Cần. Hễ hai cái lớp này nó khác. Cái người mà Tứ Chánh Cần mà giữ độc cư khác. Mà cái người mà Tứ Niệm Xứ, nó giữ độc cư khác con. Chứ để không đó, hai người này Tứ Chánh Cần, Tứ Niệm Xứ. Mà bây giờ giữ cái hạnh của nó, ăn, ngủ, độc cư, nó giống nhau thì không được, nó khác rồi.

Cái Tứ Chánh Cần thì cái độc cư và ăn ngủ nó khác, cái giờ giấc của nó, nó khác. Mà cái Tứ Niệm Xứ thì giờ giấc của nó khác, độc cư nó khác hơn nữa. Nó nghiêm chỉnh hơn nữa, độc cư nó nghiêm chỉnh hơn nữa.

Rồi bắt đầu đó, nếu mà Tứ Niệm Xứ được rồi thì qua lớp Chánh Định, thì bắt đầu luyện nội lực bằng cái phương pháp mình tác ý, pháp Thân Hành Niệm đó. Từ cái Thân Hành Niệm ngoại cho đến Thân Hành Niệm nội, người ta hướng dẫn mình từng hành động để mình luyện cái lực của nó. Cái lực này đạt được thì người ta dạy mình tới cái lực khác, chứ không phải là tu chung chung như là cái pháp Thân Hành Niệm ở trong Bát Chánh Đạo đó. Mình tu, mình tác ý từng hành động đưa tay, đưa chân đồ, thì đó là tu chung chung. Còn người luyện cái lực của nó thì không phải vậy.

Thì bắt đầu nó lại khép vô cái khuôn khổ khác. Khuôn khổ khác được, thí dụ như con luyện cái lực thì phải lôi con ra đây, ở gần Thầy chứ còn luyện bậy bạ, nó chết được, nó có cái lực bậy thì không được. Có gần Thầy, Thầy kiểm tra nó từng chút, nó luyện cái nội lực, cái định lực.

Bởi vì, khi mà đưa tay ra, đưa tay vô vầy, mà nó chưa kết quả, mà con tu tới cái gì nữa thì không được. Khi mà con bảo: “Đưa tay ra” thì đầu tiên con dùng cơ, con dùng ý thức điều khiển cái tay con kéo ra, đưa vô theo cái lời tác ý con. Nhưng mà sau đó, thì con sẽ không có dùng cơ, dùng thần kinh để mà nhấc cái tay lên đưa ra, mà để tự nó đẩy ra. Thì đó là con kết quả của cái giai đoạn đầu của cái luyện cái nội lực. Khi cái lực đẩy ra được rồi thì bắt đầu người ta sẽ dạy tới cái hơi thở, để tạo cái lực nội lực, còn cái lực này là cái lực ngoại lực. Con thấy chưa?

(6:07) Tu sinh Kim Quang: Ngoại lực trước…​?

Trưởng lão: Ngoại lực trước, nội lực sau. Chứ còn luyện hơi thở, nó là hơi thở là cái nội lực con. Tức là cái nội thân hành, cái Thân Hành Nội, còn cái này là thân hành ngoại.

Cho nên mình luyện cái này là gọi là ngoại lực. Mà nó đẩy được ra đó là cái ngoại lực thì mới luyện được cái nội lực. Mới luyện cái hơi thở, để mà nó tạo cái nội lực ở trong thân chúng ta. Nó mới có đủ sức mạnh để mà chúng ta đưa chúng ta vào định. Khi mà nhập Định được rồi thì coi như là mình làm chủ được sự sống chết. Bởi vì cái lệnh, đó là lệnh Dục Như Ý Túc, thần túc. Mình phải luyện cái này nó mới được, chứ không khéo mình không làm chủ được cái thân của mình, vì cái lực nó phải mạnh, nó mới làm chủ được cái thân.

Còn cái mình tu để giữ Tứ Niệm Xứ, đó là cái tâm bất động, mà đó là mới là giới luật nó hoàn chỉnh, Tứ Niệm Xứ là giới luật hoàn chỉnh. Cho nên Giới nó sanh Định, nó mới ở trong cái trạng thái thanh thản, an lạc, vô sự, nó tự nó không niệm. Chứ còn mình ức chế không niệm, mình dùng cái đối tượng nào đó để mình ức chế, mình dùng cái hơi thở hoặc cánh tay đưa ra để ức chế nó thì không được.

Nhưng mà khi mà tu để có được cái sự định tỉnh đầu tiên thì cũng phải sử dụng cánh tay đưa ra vô, rồi cái hơi thở ra vô để cho cái sức định tỉnh đó nó mới ở trên Tứ Niệm Xứ, nó mới dài ra được. Chứ nó không định tỉnh, lát nó có vọng tưởng, lát có vọng tưởng. Bởi vì nó phải phụ trợ với nhau tu tập.

(7:37) Tới đây rồi mấy con sẽ thấy Thầy mà an ổn ngoài này, mà Thầy cất nhà được xong rồi, để mà tạo thành cái cấp, cái cấp ba cho mấy con tu. Đây cấp một là mấy con phải tu ở trên Tứ Chánh Cần. Cấp hai thì coi như là mấy con tu Tứ Niệm Xứ. Cấp ba thì coi như là Thiền Định rồi.

Phải không, bây giờ đó ở trên Tứ Chánh Cần, thì cái gì thông hiểu mấy con cần thông hiểu. Đó, mấy con phải thông hiểu năm giới, thập thiện, tức là đức nhân bản - nhân quả đó, năm đạo đức đó phải thông suốt. Mà thông suốt rồi thì, cái gì thông suốt cần phải thông suốt. Cho nên cái lớp Chánh Kiến, mấy con thấy Chánh Kiến, Chánh Tư Duy, Chánh Ngữ đồ đó, đó là nó thuộc về giới luật, nó phải thông suốt. Cho đến Tứ Chánh Cần nó mới là sự tu tập, con hiểu không?

Cho nên vừa mà vừa học để thông suốt được cái những gì cần thông suốt, để hiểu biết được cái đức nhân bản - nhân quả của đạo Phật, thì mấy con phải thông suốt hết cái này hết rồi. Để mấy con dùng đó mà con mới sử dụng nó ngăn ác, diệt ác để xả tâm. Thì “cái gì tu tập cần phải tu tập”, đức Phật đã dạy mà. Do đó, cái gì cần tu tập thì mấy con chỉ cần tu tập Tứ Niệm Xứ, phải không? Mấy con tu tập Tứ Chánh Cần ngăn ác, diệt ác. Rồi kế đó, nó mới bảo vệ chân lý của nó, tức là tâm thanh thản, an lạc, vô sự chứ gì?! Tứ Niệm Xứ, thì này là cần phải tu tập nè. Thì Tứ Chánh Cần và Tứ Niệm Xứ là hai pháp để cần tu tập. Còn giới luật thì phải thông suốt những đức hạnh và đức hạnh nhân bản - nhân quả.

(9:19) Bây giờ mấy con đang,.. bây giờ nếu mà lập cho mấy con có cái tập mà nguyên để mà thông suốt mà không tu tập cái này, thì thông suốt này nó không có áp dụng. Cho nên vừa học mà vừa áp dụng Tứ Chánh Cần. Cho nên từ đây con thấy cái lớp học của các con nè. Học, vừa học Chánh Kiến để mình nhìn mọi vật biết là đạo đức nào, nhân quả gì, phải không? Rồi bắt đầu có sự tư duy, suy nghĩ để mà làm bài này kia đó là Định Vô Lậu thì tức là Chánh Tư Duy rồi. Rồi áp dụng vào cái Chánh Ngữ thì phải nói như thế nào? Nó là ngôn ngữ. Tức là dạy cách thức lời ăn tiếng nói của mình ôn tồn, không có nói lời nói thô lỗ, đó là Chánh Ngữ.

Rồi Chánh Mạng là dạy cái đời sống mấy con phải Chánh Nghiệp, Chánh Nghiệp rồi mới tới Chánh mạng. Chánh Nghiệp là cái hành động đi, đứng phải tỉnh giác, coi như Chánh Niệm Tỉnh Giác đó. Thì coi như là mấy con Chánh Nghiệp thì mấy con phải tỉnh táo trên những bước đi cẩn thận, từng dè dặt từng chút. Cho nên sự cẩn thận ở trên Chánh Nghiệp tức là nó nói từ cái lời nói, từ cái hành động của mình, đó là cái Chánh Nghiệp. Nếu không, tà nghiệp thì nó có sự đau khổ cho mình cho người, thì nó là tà nghiệp. Mà chính như vậy đó gọi là mình phải nuôi cái Chánh Mạng.

(10:38) Con thấy không nó lần lượt, mà khi mà Chánh Mạng, thì Chánh Tinh Tấn thì luôn luôn lúc nào cái phương pháp này nó cũng phải thực hiện trong những cái này. Biến ra từng cái hành động của mình là phải thực hành chứ sao. Cho nên nó là Chánh Tinh Tấn, mà Chánh Tinh Tấn thì nó phải ở trên Tứ Chánh Cần ngăn ác diệt ác, sanh thiện tăng trưởng thiện. Bởi vì nó chưa có toàn thiện được.

Cho nên sau khi ở trên Tứ Niệm Xứ, mà thực hiện thì nó là toàn thiện, chứ không phải còn thiện. Bởi vì tâm Bất Động - Thanh Thản - An Lạc - Vô sự là toàn thiện, nó không còn niệm. Mà nếu còn niệm dù niệm thiện cũng không được. Bởi vì niệm thiện thì nó phải có niệm ác chứ sao! Nó đối đãi với nhau mà. Hễ anh còn niệm thiện thì tức anh còn niệm ác. Còn cái niệm mà toàn thiện thì nó không còn niệm ác. Cho nên vì vậy mà nó chỉ bất động tâm, thanh thản, an lạc, vô sự. Đó là niệm toàn thiện. Cho nên, Tứ Niệm Xứ là niệm toàn thiện. Mà niệm toàn thiện, tức là cái chân lý rồi.

Nhớ, khi mà cái niệm toàn thiện nó đã được rồi, thì bắt đầu mình mới luyện cái nội lực. Nhờ cái tâm thanh tịnh đó mà luyện được cái nội lực. Nó đi từng bước con.

(11:53) Tu sinh Kim Quang: Con thấy cái bước một cũng khó qua rồi, thêm cái bước ba, bước bốn coi bộ…​

Trưởng lão: Con thấy cái chương trình của Phật là vậy rồi đó, không thể nào mà khỏi qua khỏi. Bởi vì Bát Chánh Đạo mà tới Chánh Định nó mới xong chứ đâu phải, chứ mà tới Tứ Niệm Xứ rồi, Tứ Niệm xứ nó chưa xong nó còn lớp Chánh Định con. Cho nên nó buộc phải qua, người học trò nào cũng phải qua.

Bây giờ con không qua thì con phải ở lại, thì con ở lại vậy con không tốt nghiệp được đại học đâu. Nghĩa là Tiểu học, Trung học, Đại học. Bây giờ mà con mới tiểu học mà con nghỉ. Gia đình mình công việc nhiều quá, rồi nghỉ đi ra làm nông dân hay hoặc làm gì cho nó sống, hay làm công nhân gì đó sanh sống thì coi như trung học không học được.

Tu sinh Kim Quang: Dạ. Học, học hoài mà không hết.

(12:41) Trưởng lão: Buộc mấy con phải lên Trung học rồi mới lên Đại học. Thì như vậy là sau khi tốt nghiệp ở đại học đi ra mới là có cái chuyên môn. Mà chuyên môn đây là chuyên môn làm chủ được sinh tử của mình, chứ có gì đâu, đâu có gì khác hơn đâu. Cái nghề nghiệp của người tu sĩ là cái nghề nghiệp tốt nghiệp ra cái Chánh Định của nó để mà mình làm chủ được cái sự sống chết. Có vậy thôi! Coi như cấp bậc cao nhất của nó. Ai mà được Thầy cấp cấp bậc đó thì ngon.

(13:18) Tu sinh Kim Quang: …​ Nhưng mà Thầy, nếu mà bắt đầu từ khi mà Thầy về Thầy chọn á Thầy, rồi Thầy phân ra như vậy, rồi còn đi học không Thầy?

Trưởng lão: Còn chứ, coi như cái người nào Tứ Chánh Cần thì còn học, mà người nào vào được cái lớp Tứ Niệm Xứ thì hết. Bởi vì nó chỉ còn toàn thiện, nó đâu cần học phải ngăn ác, diệt ác đâu. Nó chỉ còn bảo vệ, giữ gìn cái chân lý đó, tức là cái chân lý toàn thiện đó: “Tâm thanh thản, an lạc, vô sự”. Cái trạng thái thanh thản, an lạc, vô sự con. Con chỉ bảo vệ nó.

Cho nên bây giờ thấy con thiếu cái sức định tỉnh cho nên nó còn những cái niệm. Thì người ta bồi dưỡng cho con thêm cái lớp học định tỉnh hơn, khi mà định tỉnh thì nó kéo dài ra.

Tu sinh Kim Quang: Con thấy hình như con thiếu cái đó Thầy.

(13:59) Trưởng lão: Ờ, thì thiếu người ta sẽ cho bồi dưỡng cái đó. Hễ mà vô người nào mà thiếu môn nào thì có thể bồi dưỡng môn đó, đặng cho cái thời gian con, bây giờ, thí dụ như bây giờ Thầy hỏi con nè: Thầy vô Thầy kiểm tra con nè, bao nhiêu phút nè? Bây giờ con ngồi chơi phải không? Con nhắc tâm thanh thản, an lạc, vô sự phải không? Bắt đầu bây giờ con mới ngồi yên lặng như vậy, con để tâm tự nhiên, con biết hơi thở ra vô hay hoặc là con nhắc luôn cả một cái câu dài như thế này: “Tâm thanh thản, an lạc, vô sự. Cảm giác toàn thân tôi biết tôi hít vô, cảm giác toàn thân tôi biết tôi thở ra”. Rồi lúc bấy giờ con cứ ngồi con để tự nhiên, con thở ra thở vô như vậy mà con cảm nhận được toàn thân con thì cứ ngồi đó. Phải không? Mà coi cái gian nó là bao nhiêu? Thì xác định cái thời gian thí dụ như 5 phút 10 phút, thấy bắt đầu có niệm thì Thầy biết con thiếu sức định tỉnh.

Bây giờ phải luyện cho nó thêm định tỉnh để nó kéo dài được 30 phút. Trong cái trạng thái đó thì bắt đầu cho nó tu Tứ Niệm Xứ, con hiểu không? Bởi vì 30 phút, trong cái 30 phút mà có cái sức định tỉnh như vậy mà cái tâm con nó không có khởi niệm ra thì đó là có cái sức định tỉnh. Còn nếu mà thiếu sức định tỉnh thì bị khởi niệm. Mà khởi niệm, cái thường thường nó hay khởi niệm thiện. Cái niệm mình nghĩ đến pháp tu cái này kia, nó không có nghĩ cái niệm ác. Bởi vì cái niệm ác là cái ở trên Tứ Chánh Cần nó mới nó khởi niệm đó.

Chẳng hạn bây giờ con ngồi nó không khởi nghĩ nhớ về gia đình thế này kia, mà nó cứ nhớ ba cái lung tung nào phải tu Định Vô Lậu hay hoặc là cái niệm thiện. Niệm này là niệm thiện, mà niệm thiện này là nó chưa đủ sức tỉnh táo, định tỉnh, cho nên nó mới khởi ra ba cái thứ này.

Hoặc là nó nhớ đến cái bài học phải phân tích như thế nào, thế nào? Nó cũng ngồi, nó cũng khởi niệm ra nó nhớ. Là tại thiếu sức định tỉnh, cho nên vì vậy nó không toàn thiện. Mà nó có khởi ra pháp thiện, nó quán, coi như là nó ngồi nó quán chứ không có gì. Nhưng mà không được, bởi vì Tứ Niệm Xứ nó không cho phép cái điều đó.

(15:58) Cho nên buộc lòng thấy, ờ cái người học trò này nó còn thiện, nhưng mà thiện nghiệp, có niệm. Còn người ta thiện mà không niệm. Như vậy là buộc lòng nó phải tập một thời gian nữa là nó định tỉnh nữa. Thì sức mà định tỉnh nó có rồi thì nó không niệm, bởi vì mình định tỉnh đâu có niệm vô. Cho nên nó mới bảo vệ được cái chân lý “Thanh thản, an lạc, vô sự”. Do đó bắt đầu bây giờ được rồi, bắt đầu mới tập cho con đến 6 tiếng đồng hồ hoặc là 12 tiếng đồng hồ ở trên Tứ Niệm Xứ, Bất Động - Thanh Thản - An Lạc - Vô Sự. Trong một ngày hoặc là nửa ngày đủ rồi thì người ta cho qua lớp Chánh Định. Thì lớp Chánh Định luyện nó, cái nội lực nó mới có. Còn không khéo mà đi qua bên đó mình luyện thì ức chế, thì mình có nội lực tưởng, cái tưởng lực nó hiện. Bởi vì cái tâm tham, sân, si của mình nó chưa quét sạch ở trên Tứ Niệm Xứ mà.

Cái sức định tỉnh của con bây giờ 30 phút nó mới có niệm. Mà bây giờ con cố, con giữ gìn nó thì cái sức định tỉnh nó có thể tăng lên được từng chút, từng chút. Tức là nó khoảng 30 phút là nó đã quét tham, sân, si của con.

Còn vi tế ở trong tâm của con là nó tự ngầm nó quét ra. Cho nên con kéo dài được 30 phút nó quét ra thì nó sẽ tăng lên 35 phút hay là 40 phút. Rồi nó kéo thời gian đó dài ra, bắt đầu con vô ngồi tu là bắt đầu nó quét. Nó quét thì tự nó nó tăng lên, chứ mình không có tăng, nó tự nhiên lắm, lực nó tăng lên. Tại vì trên Tứ Niệm Xứ nó quét cái tham, sân, si, nó ngầm nó quét. Cho nên nó tự tăng ra, nó tăng ra, nó tăng ra cho đến khi một, hai giờ. Thầy nói chừng một tiếng đồng hồ, sau đó ngồi 6, 7 tiếng cũng dễ dàng rồi. Tứ Niệm Xứ nó dễ như vậy.

(17:35) Nhưng mà, từ mà đạt được cho 30 phút là nó phải có sức định tỉnh chứ không có thì nó không được, nó lăng xăng lắm! Nó lăng xăng mà ở trên pháp thiện chứ nó không lăng xăng trên pháp ác. Thì biết, biết cái người này ở trên Tứ Niệm Xứ tu được. Mà luyện thêm cái sức định tỉnh của nó, để cho nó bảo vệ được cái chân lý đó, nó ở trên Tứ Niệm Xứ. Còn cái người mà còn niệm ác thì thôi rồi, lui ra Tứ Chánh Cần để tu chứ còn không có vô Tứ Niệm Xứ rớ nó được đâu! Còn niệm thiện niệm ác là rõ ràng ở trong này đâu có được.

Tức là cái thô anh quét chưa hết, cho nên nó còn có niệm ác. Còn khi mà người ta quét hết rồi hoặc là do cái giữ giới, mình biết là phải cái đời sống của người tu sĩ của đạo Phật là phải ly gia cắt ái. Anh bây giờ anh còn ngồi anh còn nhớ nhà, nhớ cửa hoặc nhớ vợ, nhớ con hoặc nhớ cha, nhớ mẹ, thì cái này nó cũng thiện chứ nó không phải là ác. Nhưng mà cái nhớ này nó thuộc về nhân quả rồi, nó không có được. Cho nên ở đây phải ngăn diệt, phải quán xét: Ờ bây giờ đó là cái nhân quả cha mẹ mình gặp mình, sanh mình ra cũng đều là do nhân quả vay nợ của tiền kiếp, mà kiếp này mình gặp nhau mới làm con cái. Vậy thì mình ráng mình nỗ lực để đền đáp công ơn cha mẹ sanh thành mình, thì mình nỗ lực để cho mình tu tập, chứ sao lại ngồi đây mình nhớ?! Đó, mình phải quán để mình xả cái ái kiết sử ra. Mà xả được cái ái kiết sử thì nó còn có thiện, những cái thiện của nó là nghĩ bài vở, nghĩ cách thức tu tập là nó là thiện để mà bước vô Tứ Niệm Xứ.

(19:07) Còn ái kiết sử, còn thất kiết sử, còn ngũ triền cái, nó hiện ra các cái tướng mà tham, sân, si của nó. Giờ này chưa tới ăn mà nó đói bụng rồi thì cái này là không được, nó còn tham! Nó ngồi tu vậy chứ nó hơi cái nó nghĩ đến cái bánh hoặc cái trái hay cái ly sữa nào đó: “Tất cả cái này, mày là ác pháp hết, dẹp cái này ra”.

Không, tự tâm mình biết, nó còn cái ác pháp thô hay là nó vi tế. Nó vi tế là nó còn thiện không à. Nó không có nghĩ cái chuyện ăn, chuyện uống. Chuyện mà bây giờ ngồi đây nghe nó buồn bã hay này kia, nó không như vậy, nó là ác pháp. Cái đó là nó không phải cái niệm thiện đâu, nó niệm ác. Thì biết là phải ở trên Tứ Chánh Cần để mà dùng cái tri kiến, mình quán xét tư duy để mà xả. Còn cái kia thì kể như là dùng cái sức, còn cái thiện không đó, cái niệm thiện không đó thì dùng cái sức định tỉnh mà quét. Còn hễ còn ác thì thôi, ở trên Tứ Chánh Cần mà dùng tri kiến. Còn khi mà dùng tri kiến nữa thì động, không vô. Con tư duy nữa thì nó động. Chỉ có dùng sức định tỉnh của mình.

(20:25) Trong cái vấn đề tu của mấy con, còn không phải dễ còn phải trải qua nhiều đợt chứ không phải.

Tu sinh Kim Quang: Phải còn nhiều đợt nữa mới đến.

Trưởng lão: Vậy chứ mà Thầy thấy mấy con cũng đỡ rồi đó. Nội cái học cái đạo đức này rồi, Thầy thấy mấy con xả tâm khá rồi, chịu đựng nổi qua những cái ác pháp.

Tu sinh Kim Quang: Mấy con còn rèn luyện nhiều hả Thầy?

Trưởng lão: Rèn luyện, đạo Phật mà. Học tập, rèn luyện, tu tập mình dữ lắm, không tu tập sơ sơ được.

(20:56) Tu sinh Kim Quang: Thông qua những cái thiện bước đầu triển khai hiểu trước rồi nó mới xả tâm được.

(21:01) Trưởng lão: Thông suốt những cái gì cần thông suốt, cần phải thông suốt. Đúng, đúng là đức Phật đúng. Cho nên những cái điều mà con hỏi, để mà về mình biết, trợ giúp cho mình, huynh đệ mình.

Con hỏi Thầy thì kể như con biết, con ra ráng tu. Con hỏi đi.

Thì thầy Chơn Thành đi rồi, thầy Chơn Thành nói với Thầy là cái lớp mà thầy đang dạy đó, giờ thầy thấy hết không có ai, chỉ có con là dạy được. Thầy thấy cái đó cũng hay. Là tại vì thôi bây giờ tất cả là cư sĩ, con là cư sĩ dạy đó thì con đưa cái ngã con coi nó ra sao, cái đó là mình phải trắc nghiệm chứ. Tu ở đây mục đích mình tu là diệt ngã, xả tâm, ly dục, ly ác pháp. Mà mình thấy người cư sĩ dạy mình, mình còn chướng, thì thử hỏi làm sao, có phải không? Mình xả. Con cứ dạy đi, đừng sợ gì hết, bình thường hết. Cứ bình thường, bởi vì theo Thầy thấy cái đó là được, có gì đâu, đó là cố…​

(22:15) Tu sinh Kim Quang: Cố gắng. Con thì nhỏ tuổi, đáng bậc cháu của mọi người.

Trưởng lão: Vậy mà Thầy thấy thầy Chơn Thành cũng thấy hay. Bởi vì cũng như Thầy đưa sư Giác Thường lên làm thầy giáo bên Tăng. Thầy đưa thầy Chơn Thành dạy thì Thầy thấy nó đổ vỡ rất nhiều. Có số người bị đổ chứ đâu phải không, chịu đâu nổi. Phải không? Con thấy không? Bây giờ cho con vô đây là gạn lọc, sang năm mới vào cái lớp chuyên tu mới nổi chứ. Bởi vì xả thật sự, Thầy nói thật sự mình phải xả, cái tâm mình như cục đất vậy đó, nó rất là thanh thản, ích lợi nó ghê gớm lắm. Mà chính chỗ đó nó mới vào tu được cái nội lực của thiền định.

Chứ còn tâm mình chưa thanh tịnh, mình vô mình luyện, thời gian sau nó bị tưởng. Tưởng lực nó che đậy hết, nó làm cho mình không có vô được. Bởi vì cái tâm tham, sân, si mình nó còn. Cái bản ngã của mình nó còn, nó che khuất hết. Cái lực đó lực ma chứ không phải lực. Bởi vì nó còn tham, sân, si mà sao mà lực Phật được? Nó rõ ràng lắm, con đường của Phật nó rõ ràng! Vì vậy con ráng đi con, ráng đi!

Để coi lúc bấy giờ, mình lên mình làm thầy mình dạy, coi cái ngã của mình có bao lớn thì biết. Coi chừng đó, chứ nó đâu có dễ đâu.

(23:39) Cô Út Diệu Quang: Thưa Thầy! Lên dạy, thì mình người đứng dạy còn ôm cái ngã, mà người không đứng dạy họ phải hiểu, người ta có cái ngã thì người ta bất cần.

Trưởng lão: Người ta tỏ ra cái vẻ.

Tu sinh Kim Quang: Hai phía đều có ngã hết.

Cô Út Diệu Quang: Hai cái đều có cái ngã hết.

Trưởng lão: Mình phải thấy chứ. Khi mà mình lên mình dạy, sau khi mình xuống, mình làm học trò thì mình cũng vẫn bình thường thì tức là, với mình căn dặn, mình nhắc, mình tác ý con: “Làm cái gì, là vì mình đem cái sự mà truyền đạt lại thôi chứ không phải là cái ta mà tạo bản ngã”. Ta phải cùng nhau, cũng như mình hai huynh đệ với nhau, thấy người đó không hiểu mình đem cái sự mình hiểu, mình truyền đạt lại cho họ. Đó, nó như vậy đó thì vô ngã. Chớ nó không phải, bởi vì mình thấy cái người đó mình không hiểu, mình thương mình đem mình dạy.

(24:35) Cũng như Thầy nói bây giờ cái câu chuyện như thế này: Bây giờ có người là tu sĩ, thấy một người ở ngoài vô cắt cỏ, mà họ lén họ lấy cái gì đồ trong chùa. Mà bây giờ đó mình nói thì như thế nào? Mà không nói thì họ có cái tật tham lam trộm cắp thì mang tội, mà nói thì khổ, tự ái họ, họ khổ sở lắm!

Cô Út Diệu Quang: Thầy! Bữa nay hai cây cưa mất luôn đó Thầy, còn có một cây à!

Trưởng lão: Tội nghiệp. Tại vì là đời họ không có thì họ lấy, thì họ càng tham.

Cô Út Diệu Quang: Hôm bữa ra cây, hôm bữa ra cây đó Thầy, thì họ lấy. Từ bữa nay tới giờ còn có một cây à.

Trưởng lão: Ừm không sao đâu, mình chỉ mong sao mà tất cả chúng sanh đều đừng có cái tâm đó nữa, thì chắc chắn sẽ có vui vẻ. Tại vì người ta không có, người ta mới lấy. Thôi mình vui vẻ cho để cho họ không có tội. Mình xin mình bố thí, mình tội, người ta nghèo quá, thì người ta mới tham. Chứ cỡ người ta giàu có ai mà đi lấy làm chi cái cưa cho cực khổ.

Không, ở đời mình cứ mình quán nhân quả, không phải là mình phí của, nhưng mà sự thật ra mình cứ khéo mình thương con người, vì cái sự sống ai cũng cần. Người ta thấy cái đó làm được, bây giờ mình không có tiền, giờ bỏ tiền ra thì con cái của mình tiêu hao hết sớm. Thiệt, cho nên nếu mình lén lấy được thì cũng tốt, giúp đỡ một chút. Nhưng mà họ không nghĩ cái điều đó nó sẽ gây cho xấu cho họ sau này. Nhưng mà mình rất thương, mình thương họ. Tôi sẽ bố thí chứ không để cho người đó bị tham. Nhưng mà tôi mong là cái người đó, một ngày nào đó gặp được chánh pháp, họ sẽ hiểu biết được cái tham nó sẽ đưa đến cái chỗ mà nghèo khổ. Đó mình ước ao mà, thì mình mong cho cái người đó. Chứ bây giờ mình nói thẳng, người ta tự ái. Chỉ ước thầm trong bụng mình thôi, đó là mình thực hiện cái Đức Hiếu Sinh con.

(26:28) Tu sinh Kim Quang: Nhưng mà mình phải ước, cái ước của mình có chuyển đổi được người ta?

Trưởng lão: Chuyển chứ con, bởi vì cái tâm. Cũng như bây giờ Thầy ước, Thầy phải có cái hành động: “Ước sao mà chúng sanh trên toàn cầu này đều học được đạo đức nhân bản - nhân quả, để họ thoát khổ”. Thì mình cố gắng mình làm, thì cái ước nguyện của mình. Mặc dù, cái phước chúng sanh nó đang làm ác thì nó đâu có hưởng được đâu. Nhưng mà cái ước nguyện của mình, cách thức mà mình biến ra hành động mình làm, thì bắt đầu nó từ người này, đến người kia, nó có cái duyên đó chứ. Cái người mà có cái thiện, họ có nhiều thì họ gặp trước, cái người mà có thiện mà ít thì họ gặp sau. Thì cái người cuối cùng là người không thiện họ cũng gặp nữa. Bởi vì toàn bộ đều thiện hết thì nó ảnh hưởng chung.

Cái môi trường sẽ phóng xuất cái từ trường thiện, nó ảnh hưởng chung, nó sẽ lôi trong cái lực thiện. Cái ước muốn của mình, cái ước nguyện của mình chứ nó thành tựu đó. Nhưng mà mình thực hiện cái hành động thiện của mình ra. Từ cái hành động mà mình ước muốn ở trong cái ý. Thì bắt đầu từ đó cái miệng của mình nói ra những cái lời nói nó là ái ngữ, nó phóng xuất ra. Rồi cái hành động của mình, có những hành động thương yêu, nó giúp đỡ. Thấy những người đó, mai mốt cái nó có gì nó đem cho, đó là cái tự lực. Nó cảm hóa cái người đó bằng cái hành động đạo đức.

(27:46) Tu sinh Kim Quang: Nhưng mà cái đó, không có hành động, không có lời nói thì ước nguyện có thành công không Thầy?

Trưởng lão: Không con! Nó ở trong cái nhân, nó chưa thành cái quả. Khó lắm! Mình đưa ra cái hành động, mình ước nguyện như vậy. Mình biết cái người đó họ thiếu, họ cần, mai mốt mình mua, mình cho họ. Thì tức là cái hành động mình cho họ đó, mình cảm hóa họ, chứ mình đừng có chạm mặt họ. Khi họ lấy mình đừng có chạm, đó là mình đối xử một cách đem đạo đức đến cho họ, đem tình thương đến cho họ, cái đức hạnh. Thầy đặt thành vấn đề nó rõ.

Tạo cho mọi người, người ta ở trên cái thiện pháp đó. Thầy nói cái Đức Hiếu Sinh là đúng hơn. Thầy nói nó sẽ đem đến cái tình yêu thương, nó biết tha thứ, nó biết thương yêu, rồi nó ban, nó bố thí, tức là cái Đức Hiếu Sinh nó có cái bố thí. Thay vì cái người ăn trộm cắp, thấy ghét, nhưng mà bố thí, họ làm gì làm.

Nhưng mà mình cũng biết đúng thời đúng điểm chứ, trong cái lúc mà. Bởi vì con người nó ác pháp lắm, con người ác pháp lắm. Khi mà họ làm, họ làm ngọt làm ngào đó thì coi chừng họ lừa đảo mình. Họ nói ngọt nói ngào cũng coi chừng đó, ghê gớm cái lời ngọt ngào. Còn họ hung dữ, họ làm, họ đàn áp làm cho mình sợ hãi, thì mình cho họ không có nghĩa là mình bố thí thật sự đâu, mà tại vì mình sợ. Cho nên lúc họ làm dữ thì mình không sợ, không cho, mà lúc họ ngọt ngào, mình không cho đâu. Lúc họ nói bình thường như mọi người bình thường thì mình tới mình giúp, mình vẫn biết thời. Mình phải xét. Khi mà họ hung dữ, mấy người đó phải tránh, bởi vì đó là ác pháp rồi. Họ nói, họ làm vậy đó, là chắc mình sợ họ. Cho nên mình mới, họ hù, họ dọa này kia mình sợ họ, mình giúp đỡ. Họ nghĩ trong bụng họ, họ còn làm ác thêm. Còn trái lại làm hoài, họ thấy mình không sợ đó là hù dọa mình không được. Nhưng mà họ bình thường rồi đó, họ không còn cái hành động mà ngọt ngào, mà dụ dỗ người ta. Thì với cái hàng động mà hung dữ hai cái này, họ trở về người bình thường thì mình giúp. Thấy trong cảnh khổ mà mình giúp.

(30:08) Tu sinh Kim Quang: Cái đó họ khổ thật sự.

Trưởng lão: Khổ thật sự. Thí dụ họ trở về cái đời sống bình thường không dữ, mà không dụ, thấy khổ thì mình giúp, tức là mình không bị lừa, mình sáng suốt con. Về cái đạo đức mà mình sống, mình thiếu cái tri kiến, trí tuệ, mà đạo đức thì mình khó lắm. Nhận xét qua cái người đó, rồi giúp đỡ họ. Mình luôn luôn thương chứ mình không ghét nhưng mà đúng thời, để lôi cuốn họ trở về con đường thiện. Còn không khéo họ sẽ làm ác hơn, họ sẽ sanh ác hơn.

Chẳng hạn bây giờ mình đi ra mình thấy ăn mày, mình đụng đâu mình cũng cho hết. Nó nói: “Trời! Sướng quá, mình lừa đảo được, lừa đảo luôn”. Thành ra tự mình, mình làm cho cái người đó họ trở thành ác pháp. Con hiểu không? Còn trái lại đó mình biết, lúc nào cần thiết thì mình biết. Cái người ăn mày đó coi vậy chứ nếu mà gần mình thì mình dò xét, mình biết. Còn nếu mình đi xa được ra thì đến khi mà họ ăn mày, mình cũng xét thấy cách thức giả dối của họ mình biết. Mình dò xét rồi mình cho, mình đi dò xét người ta. Buộc lòng phải có trí tuệ, bố thí phải có trí tuệ, chứ không phải bố thí mà thiếu trí tuệ. Đạo Phật dạy mình nên biết. Dạy mình không phải là người ngu, người thông minh. Xét cuối cùng, mà nếu mình có sai đi nữa, mình có bị lừa đảo đi nữa, đây là mình cũng thấy, mình cũng an tâm cho mình, mình tư duy rồi, tư duy rõ ràng.

(31:47) Tu sinh Kim Quang: Gặp cái người đó…​

Trưởng lão: Gặp người đó, để cho người ta lừa mình mà cũng không buồn, không gì hết.

Tu sinh Kim Quang: Thì con thấy khi mà làm được một cái việc bố thí thì mình vui, còn mình không có nghĩ đến cái chuyện người ta lừa mình là mình giận.

Trưởng lão: Đúng vậy đó.

Tu sinh Kim Quang: Trong trường hợp có lừa đi nữa nhưng mà mình nghĩ mình cũng không có giận gì họ.

Trưởng lão: Mình có sự tư duy, mình có sự tư duy. Khi mà họ lừa mình thì mình đừng có tư duy mà lừa, mình thấy họ đang khổ, họ kiếm cách sống thôi. Chứ đừng có nghĩ người đó họ lừa đảo.

Tu sinh Kim Quang: Mình nghĩ người ta lừa đảo là mình cũng sai rồi.

Trưởng lão: Tại vì mình nghĩ đó là nghĩ người ta xấu. Cho nên Thầy nói học đạo đức lần lượt thì nó thấm nhuần vậy, có những cái tri kiến nó gắn đến cái sự an vui. Người ta la lớn tiếng, làm gì mình thấy mình cũng không buồn phiền.

Cô Út Diệu Quang: …​

Trưởng lão: Ổng có vô không?

Cô Út Diệu Quang: Ổng vô …​

Trưởng lão: Chưa biết thì …​

Tu sinh Kim Quang: Sư có thất đó mà, Sư có cái thất kế cái thất của Sư Giác Thường đó cô Út. Cái đối diện ngay cái thất của Sư Giác Thường là cái thất của Sư Pháp Châu, có tên của Sư luôn.

Cô Út Diệu Quang: Thấy cái thất bên đây ngó qua bên kia luôn?

Tu sinh Kim Quang: Dạ, đối diện, đối diện bên kia đường luôn. Dạ, nó là cái thất của Sư Pháp Châu luôn.

Trưởng lão: Ừm.

Cô Út Diệu Quang: …​

Trưởng lão: Vậy mà mình tập, mình tha thứ hết, đừng có vì cái lý do gì. Ông đến cứ vui vẻ, cho ông chấp nhận ông vào tu, rồi mình hướng dẫn cho ông cách thức mà tu.

Cô Út Diệu Quang: Ai đó nói gì ổng, mà ông biểu vậy nè. Ông nói thầy nói ông…​

Trưởng lão: Kệ. Mình tha thứ con. Tại vì cái người kia người ta hiểu mình không đúng thôi.

Cô Út Diệu Quang: Tại đau thì mình biết, mình nói, mình nói ổng…​Ông nói: Tại sao mày nói tao bệnh…​? Ông bỏ ông đi.

Trưởng lão: Bệnh gì? Ổng bệnh gì?

Cô Út Diệu Quang: Ông nói là ông tới bệnh viện xương.

Trưởng lão: Ai mà biết ông hay vô bệnh viện. Thầy biết ông là thương binh, nên ông bị thương này kia, thương tật trong người ông thôi. Tại vì ngay lúc mà chính quyền ở tỉnh xuống thăm Thầy đó, thì ông đến. Ông gặp mấy ông chính quyền đó, ông nói với bên chính quyền đó, ông là thương binh thế này thế khác. Bây giờ ông bỏ ngoài đó ông vô ông tu. Thầy ngồi Thầy tiếp mấy ông chính quyền ở trên tỉnh xuống đây thăm Thầy trong dịp tết đó, trình bày hoàn cảnh. Ông nói chuyện vậy thì Thầy hay vậy chứ, thiệt ra thì sau này Thầy cũng biết ổng là thương binh.

Tu sinh Kim Quang: Nhưng mà con thấy Sư Pháp Châu thấy rắn chắc, khỏe lắm, chừng còn khỏe hơn con nữa. Như vậy thì kết cục là cứ nhận đại hả Thầy?

Trưởng lão: Cứ nhận đi, cứ nhận. Thầy đã nói Thầy không biết mà.

Cô Út Diệu Quang: …​ Công tử thì thầy…​

Trưởng lão: Công tử bây giờ không công tử nữa rồi.

(35:43) Thì con, bây giờ trong cái vấn đề mà gia đình, con giải quyết lần lượt cho nó ổn thì dễ con. Nó yên ổn để cho mình còn có giai đoạn tu cao, mình đi sâu vô. Thầy thấy mấy con còn trẻ tuổi, mấy con tu được là Thầy mừng. Nhất là qua những cái bài làm của mấy con, rồi qua những cái. Thầy, coi như là Thầy chấm bài mấy con, rồi Thầy xem xét. Thì lớp cái tri kiến của mình, mà cái tri kiến đó, đó là cái hàng đầu để cho mình có cái sự cân nhắc, suy xét, để cho mình xả tâm chứ đâu có gì. Mà những cái lớp học đạo đức mà Thầy đã xét, có nhiều người họ nói hay mà không xả được, tức là họ không nói ra cái áp dụng, nói lý thuyết. Còn cái người cứ nói ra mà nói trong những cái áp dụng của đời sống của mình, dù ít dù nhiều, chắc chắn là mình cũng phải có cái kinh nghiệm mình mới nói được. Không có kinh nghiệm thì không bao giờ nói ra được cái áp dụng. Còn không thì chỉ nói đi cứ dòm xuống đất, tránh kiến tùm lum, có nhiêu đó, chứ bây giờ đâu có gì khác để nói.

Tại vì Thầy dò xét qua các bài hết rồi, người nào lý thuyết suông Thầy biết, người nào áp dụng biết. Mình phải có cái đầu óc, mình phải có sự quán xét mà được đức Phật gọi là Định vô Lậu. Tư duy quán xét, suy nghĩ để triển khai cái tri kiến của mình trên cái hành động đó gọi là Quán Vô Lậu. Tức là mình phải quán hiểu nó là cái thiện hay là cái ác? Mà đạo đức là thiện chứ gì, còn cái gì mà không đạo đức là ác chứ gì? Cho nên mấy con học, Thầy nói người nào mà siêng năng làm thì Thầy hướng dẫn, Thầy nhắc khéo. Thầy lập dàn bài Thầy đưa vào, dựa theo đó cứ làm. Qua cái giải trình án hay là đem hết những cái hiểu biết của mình viết, đừng có đi ra khỏi cái dàn bài của Thầy, nó không bị lạc đề.

Cô Út Diệu Quang: Thế bài mới, bài mới có chưa Thầy?

Trưởng lão: Thầy sẽ có, con, bài mới. Thầy nói, Thầy là cho hàng loạt bài mới.

Tu sinh Kim Quang: Làm không kịp đâu Thầy ơi.

Cô Út Diệu Quang: Bài mới Thầy xong chưa?

Trưởng lão: Thầy đã xong rồi, in ra thì Thầy phân đoạn, rồi đáp án. Còn giải trình án, Thầy nói giải trình án thì để cho mọi người. Tại vì sao? Là bây giờ Thầy thêm một cái đoạn nữa vào, cái áp dụng, kết luận và áp dụng. Kết luận và mình áp dụng thì nói những cái áp dụng cho cái đầu đề đó, cái đạo đức đó. Lần lượt rồi đi dần dần, dần dần mới đến áp dụng.

(38:33) Tu sinh Kim Quang: Mà sao con thấy càng ngày con không có gì để ghi hết Thầy? Thấy không có làm được bài. Thấy, nếu mà có ghi thì giống như là ghi những cái cũ, lặp đi lặp lại, rồi giống như là cái bếp hoàn toàn nó không có mở rộng được nữa?

Trưởng lão: Không phải, không cần, nhưng mà lặp đi lặp lại cho nó thấm. Sau khi thấm rồi nó mới tới cái mới chứ. Còn bây giờ chưa thấm cái này mà đi tới cái mới nữa làm sao được. Coi như con học mà lướt qua nó chưa thấm đó, thì sau khi mà có thi thì nó rớt. Cần cho phải nhào tới, nhào lui cho nó thấm nhuần, học thấm nhuần, thì trong khi đến thi nó vững vàng, nó không có rớt. Học trò cũng vậy con, học lướt qua một lần, mà ông thầy cho một lần, lướt qua một lần, sau nó quên, nó vô thi. Trời! Chết nó luôn á. Chứ ông Thầy mà dạy cứ nhào tới nhào lui cho nó thấm nhuần cái bài. Mình biết trong những cái năm học đó là nó sẽ thế nào những cái bài của mình cho nó học là cho thi những cái bài đó con. Nhào tới, mà mình không biết nó cho bài nào, nhưng mà chắc chắn giống đây chứ không đâu. Nhào tới, nhào lui chứ không có xứ nào. Chứ còn nếu mà cứ cho bài này qua bài kia, tới chừng nó ôn lại muốn chết nó luôn á.

(39:48) Cái ông Thầy dạy mà học trò đậu là ông biết cái số bài đó. Thế nào nhà nước, cái Bộ giáo dục nó cũng sẽ cho ra đề bài trong mấy cái bài đó, bắt buộc cho nó học nhào tới, nhào lui. Còn những cái bài khác, thì ông thầy ông khéo léo, ông đưa bài vô để cho nó có cái trí nhớ, nó nhớ thêm thôi, để nó quay chung quanh những cái trục. Khéo léo làm cho thêm lớp học nó sinh động, nó không bị khô khan. Chứ khi mình nhắc cái đó, mà nó không có những cái mới thì nó sẽ khô khan, nó lặp đi lặp lại, nó chán. Tuy là cũ nhưng mà nó mới, nó làm cho thấm. Nó thấm riết rồi bắt đầu mình thấy nhân quả thật đúng, hở ra chút là có nhân có quả, hở ra chút chạy đâu không khỏi hết. Lén lén mở miệng ra coi chừng nhân quả. Không Thầy nói thật sự, suy nghĩ bậy một cái là nhân quả thật…​

Cho nên cái đạo đức đó, con thấy nhân bản chỉ có năm giới thôi mà nhân quả. Mà trong năm giới nhân bản nó có nhân quả trong đó rồi, chứ đâu phải không. Mà lại nó còn thêm nhân quả nữa là thập thiện, ghê gớm không? Ghê gớm! Nội bao nhiêu đó nếu mà con người sống đủ thì Thầy nói tuyệt vời. Làm sao cho thấm đượm. Vì nhìn nhân quả rồi, sau đó nó còn lặp trở lại. Nó lặp trở lại nhân quả, à nhân bản nữa, mười điều lành nhân bản, mười điều lành. Thì nó cũng lặp đi lặp lại cho nó nhuần, thấm nhuần chứ không có gì khác.

Mà nó thấm nhuần rồi bắt đầu nó đưa qua lớp Chánh Kiến thì toàn bộ trong Chánh Kiến là nhân bản, nhân bản – nhân quả, không có gì hết. Mà trong khi Chánh Kiến đó thì nó phải có Chánh Tư Duy, suy nghĩ cho đúng. Rồi Chánh Nghiệp nè. Chánh ái ngữ, tức là Chánh Ngữ đó, thì nó là cái lời nói của mình rồi, nó cũng là nhân quả rồi. Mà Chánh Nghiệp là cái hành động của mình chứ không phải là. Nó nằm ở trong các cái lớp Bát Chánh Đạo chứ đâu, đâu có sai đâu. Mà thông suốt được cái này đưa qua cái lớp trung học, học trò nó dễ dàng nó vô nó thi đậu lắm.

(42:06) Tu sinh Kim Quang: Tức là học hết năm lớp này là con học Bát Chánh Đạo.

Trưởng lão: Ừm, chứ bây giờ vô lớp Chánh…​Trời đất ơi,…​ Thầy nói đạo đức mà ôn lại lớp Chánh Kiến thôi, như trên trời nó mới rớt xuống.

Tu sinh Kim Quang: Nhưng mà lúc đó chưa thông hiểu nhân quả lắm.

Trưởng lão: Bởi vậy Thầy đưa vô cái lớp Chánh Kiến, Thầy mở vài cái, Thầy thấy thiệt hay, học thiệt hay, thấy hay lắm. Nhưng mà có điều tụi nó bay bổng, bay bổng trong cái tri kiến, trong cái lý mà lý luận. Cho nên cái ông nào mà viết, người nào mà biết được này kia á con thì hướng dẫn họ theo, thì ông nào có cái ngã cũng dữ tợn. Nhưng mà tới cái lớp mà Ngũ Giới, cái lớp mà Nhân bản - Nhân quả này, Thấy thấy nó đập dẹp hết.

Tu sinh Kim Quang: Sao, nó lòi ra hết hả Thầy?

Trưởng lão: Thì con thấy nếu mà không có cái đạo đức, thì lúc bây giờ nó học Chánh kiến, trời đất ơi! Cái tri kiến nó mở rộng, nó hiểu, nó coi như nó là Sư hết, là hay hết. Bởi vì Thầy dạy đó, thì người ta hiểu nhân quả như vậy. Từ cái nhân quả người ta hiểu, nó nghĩ rằng mình sanh ra mình chết đi, có một linh hồn sanh một người. Không ngờ là một, nó không phải là cái linh hồn đi sanh, mà nó như là một cái cây xoài, một cái quả. Chứ không phải mà nó lên một cái cây thì cái cây xoài nó ra bông, ra trái, họ đâu có ngờ điều đó đâu. Thì họ thấy hay quá, đúng quá rồi. Thì lúc bấy giờ đó thì họ thấy cái tri kiến của họ hay như vậy thì cái ngã họ lên. Chứ họ không ngờ là cái đạo đức là cái hành đạo đức mà.

Con thấy không, qua cái lớp Ngũ Giới này, mới thấy cái anh, anh mà xích xích một chút là bị liệt. Cho nên hàng loạt cư sĩ của mình trong học cái lớp Chánh Kiến đồ đó, đổ xuống như lá mà rụng. Có đúng không?

(43:59) Tu sinh Kim Quang: Nhưng mà con thấy tội nghiệp họ.

Trưởng lão: Lẽ đương nhiên rồi. Lẽ đương nhiên là như vậy mới biết để mà cảnh giác họ, sau này họ mới cẩn thận hơn. Có đúng không? Chứ họ, bây giờ Thầy, Thầy biết rõ ràng bây giờ họ không có cái đường nào mà họ, họ tu để mà được làm chủ. Chỉ có duy nhất có con đường này là con đường của Phật thôi, chứ còn có con đường. Tổ vạch con đường nào mà họ đi vô được. Mà bây giờ có cái, ở trên cái thế gian này, Phật giáo mà có cái đường lối nào mà tu mà làm chủ không?

Có cái đường lối nào mà dạy đạo đức cái kiểu này đâu? Không có đâu. Bây giờ cho họ chạy đông, chạy tây đi. Họ cái ngã họ chạy đông, chạy tây họ nuôi ngã. Cuối cùng họ càng cái ngã càng lớn chứ họ đâu có được cái gì đâu. Thì buộc họ phải trở về. Thầy nói bây giờ người nào cũng phải trở về hết, chạy đâu thì chạy chứ cũng phải trở về gốc.

Tu sinh Kim Quang: Con nghĩ trước sau gì chắc họ cũng quay về.

Trưởng lão: Phải chạy về thôi, làm sao mà. Bây giờ đi ra nói trời trăng mây gió, nói gì nói. Nói cái gì? Thay vì cái cuối cùng mình biết mình rõ hơn ai, mà chính người ta thấy mình rõ. Mình nói, chứ người ta biết mình được cái gì, người ta biết liền. Bởi vì cái vấn đề tu của đạo Phật nó cụ thể, người ta nhìn qua cái đạo đức là họ thấy. Nội cái Đức Lễ không, người ta thấy không khiêm hạ là người ta biết liền. Người ta biết cái ngã nó bao lớn, người ta biết. Nhưng mà Thầy trát ông, Thầy biết bị mấy cái ngã này. Thầy ở ngoài này, Thầy điều khiển trong đó muốn chết thiên hạ hết. Rồi bây giờ con đi vô đây nữa.

Tu sinh Kim Quang: Như vậy thì nhiều khi chính con, con thấy con còn chưa có xả tâm hết mà bây giờ con phải đứng lên đó.

Trưởng lão: Để coi cái ngã, coi nó ra làm sao. Coi chừng, coi chừng con ốm yếu vậy chứ, mà coi chừng ngã nó bự đó.

(45:54) Tu sinh Kim Quang: Bởi vậy. Cho nên mình thấy mình chưa có xả được gì hết. Con đang tự kiểm duyệt về mình, đang cố gắng kiểm duyệt lại mình.

Cô Út Diệu Quang: Thì bây giờ chú nghĩ là như thế này, giỏi thì có người giỏi hơn, mà dở thì có người dở hơn thì cái ngã nó xuống.

Tu sinh Kim Quang: Thì con thấy, nói thiệt chứ, nếu mà cái cương vị mà để dạy đứng lớp thì con thấy trong lớp mình ai cũng đứng được. Nếu mà nói, bây giờ Sư Thiện Tâm là rất là rành, Sư đã có kinh nghiệm đúng buổi sáng thì Sư đứng tiếp buổi chiều thì cũng không có sao, cái chuyện đó Sư làm được. Sư Giác Thường cũng là người một người trưởng đoàn, chuyện đó vẫn được. Vả lại Sư cũng lớn tuổi nữa thì thấy nó hợp với những người đó hơn. Mà con thấy bây giờ trong lớp, thấy mọi người bây giờ hình như ai cũng làm được cái chuyện đó hết, mà toàn là tu sĩ. Mà tu sĩ đứng lớp thì thấy…​nó hợp hơn.

Trưởng lão: Nó hợp hơn. Vậy mà cư sĩ đứng lớp mới hợp hơn.

Tu sinh Kim Quang: Còn con thì con thấy con cứ còn lông nhông, lông nhông, lông nhông, mà bây giờ đứng lớp.

Trưởng lão: Chắc không sao đâu. Thầy thấy đứng lớp rồi để xem xét coi thử coi còn có người nào đổ không. Chứ hôm đó mà Chơn Thành đứng lớp, thấy đổ nhiều lắm. Nhưng mà bây giờ lần lượt rồi Thầy thấy mấy người bị đổ đó, họ đi đông đi tây rồi bây giờ họ cũng quay trở lại hết. Chứ không phải quay đầu, quay ngược trở lại hết. Như Từ Quang đồ đó thì cũng quay trở lại.

Cô Út Diệu Quang: Từ Quang đâu quay trở lại?…​

(47:42) Trưởng lão: Có chứ, nói nói vậy chứ cũng quay trở lại hết.

Tu sinh Kim Quang: Nhiều khi con cũng có cái ý nghĩ như vầy. Con nghĩ là chắc rồi tất cả mọi người cũng nhận ra được cái ác.

Cô Út Diệu Quang: À, ông này là đi nói Thầy bao lâu?

Trưởng lão: Thầy không biết đâu. Chừng về ngoải, không biết bao lâu đó không biết. Nói Thầy khi nào mà ráng xong rồi thì con vào sớm, hơn năm rồi…​ Ráng xong rồi vào sớm, chứ qua ăn tết rồi, Thầy vô trong Thầy kiểm đó. Thầy kiểm từng cái cách thức tập tu, rồi từng cái tâm niệm, từng cái xả tâm, Thầy coi từng người. Thầy chịu khó, Thầy kiểm hết bên Tăng dữ tợn. Rồi Thầy nói cô Út khu bên Ni thì lọc cái khu mà chuyên tu cho họ cái khu để cho họ chuyên tu.

(48:45) Cô Út Diệu Quang: Hôm nay con cho họ học rồi Thầy.

Trưởng lão: Rồi sau đó, rồi đó Thầy vô Thầy chọn rồi đó, mới rút cho mấy người đó vô chuyên tu. Còn mấy người mà chưa được thì họ cố gắng để khích lệ họ, để họ xả nữa. Mình chọn rồi, mình mới xác định cho họ biết rằng làm sao mà…​

Cô Út Diệu Quang: Hôm giờ họ về, còn có, còn có mấy người à.

Trưởng lão: Thì bao nhiêu, bao nhiêu. Nhưng mà mình phải đi vào, mình phải chia ra để coi cái người nào được mình, dù là hai người hay ba người, mình cũng cho họ qua cái lớp chuyên tu. Để cho nó đặng cho nó khích lệ cho cái người mà họ không xả họ lại tu.

Cô Út Diệu Quang: Thầy nghĩ á, Thầy nghĩ là khích lệ nhưng mà con nghĩ, con theo ý con, con thấy đó không phải là cái lớp khích lệ. Mà cái đó để cho người khác có cái ngã mạn lớn. Tại vì con xét ở bên nam, khi mà người ta nghe Thầy nói như vậy người ta…​ tiến cử một số người…​

Trưởng lão: Tiến cử? Đâu có tiến cử được. Thầy vô kiểm hết chứ ở đó tiến cử. Coi như làm thinh cho làm bài, người ta trắc nghiệm. Ta bắt ngồi đó, thí dụ như bây giờ trong, bây giờ Thầy bảo hen: Ngồi đó để mà giữ gìn cái tâm bất động, yên lặng để mà quán xét, để mà Chánh Niệm Tĩnh Giác để mà xả tâm, thử coi họ nhiếp tâm tới cỡ cỡ nào, tu hồi xét hết chứ.

Cô Út Diệu Quang: Con ngày hôm qua, ngày hôm qua nay con, con gặp hai ông luôn.

(50:07) Trưởng lão: Còn mấy người đó thì khỏi nói lên lớp, chứ chưa thi mà đi lo lót, để mà giám khảo cho lên. Ở đây người ta đâu có phải như trường đời đâu mà lo lót. Không cho lên lên gì hết đâu, Thầy vô Thầy kiểm cho. Bởi vì chánh giám khảo người ta kiểm, chứ người ta đâu có cho mấy ông giám khảo kia. Ghi ghi chứ người ta đâu có cho đâu, người ta kiểm hết. Thầy vô đó Thầy bắt mọi người hết, kiểm hết. Rồi từng cái điều kiện mà xảy ra như thế nào? Sao trong đó? Thầy đều ở ngoài này Thầy biết hết. Thầy biết hết rồi, đâu có còn trật chỗ nào. Người nào mà than phiền, mà trách cứ vô là bị Thầy hết rồi.

Cô Út Diệu Quang: Thầy chỉ định người nào thấy người đó đi ra năn nỉ. Trời ơi trời! Con mới nói: Trên cuộc đời mình quý thầy, nhưng mà mình ham thích gần bên Thầy, thì như vậy là quý thầy sai rồi. Còn quý thầy phải làm sao mà hàng tuần Thầy được về, mà Thầy dạy mọi người thì như vậy mới là đúng, mới có cái sự đoàn kết rõ ràng chứ. Còn quý thầy nói ở bên đây là khác, ở bên kia là khác, như vậy là quý thầy đã sai rồi.

Trưởng lão: Khác! Không có khác gì hết đâu. Cái lớp mà tu, thì thí dụ bây giờ chọn vào cái lớp tu, thì nó tu khác rồi. Hồi đó tôi còn ngồi để mà quán xét, để mà giữ cái tâm Bất Động, Thanh Thản, An Lạc, Vô Sự. Có từng niệm, có từng cái đối tượng, có từng cái pháp tác động để mà xả thôi. Còn bây giờ vô đó người ta bắt từng niệm, từng cái nội lực, nó khác, hai cái đường lối tu nó xa vời rồi. Bắt đầu người ta cho mình phải luyện cái hành động nào trước. Thường mỗi cái hành động đó đều phải tác ý như thế nào để tạo thành một cái nội lực. Nó nhờ cái tác ý đó mà nó trở thành cái nội lực. Mà người ta xét hết cái tâm nó thanh tịnh, nó không còn tham, sân, si, người ta mới cho vô luyện. Chứ không luyện, nó luyện thành lực tưởng thì sao. Bước đi nó đẩy đi vậy, nó như vậy rồi như vậy bị lực tưởng rồi sao, người ta đâu có chấp nhận đâu.

(52:04) Vô người ta dạy, thí dụ cũng đi kinh hành mà bây giờ người ta dạy cách thức. Cũng như hồi đó Thầy dạy chung chung là đi kinh hành mà mình tác ý từng hành động, dở chân lên đưa chân tới đồ đó, đó là pháp Thân Hành Niệm. Bây giờ người ta cũng dạy nhưng mà người ta không có dạy mà tổng cộng những cái hành động đó, rồi tác ý vậy đâu. Người ta dạy từng hành động để đạt được cái kết quả này rồi, có cái nội lực kết quả này, cái hành động này, người ta mới dạy tới hành động khác.

Cái chuyên nhất mà, ta đi vào để mà luyện cái nội lực, chứ đâu phải cứ đi mình tác ý: “Giở chân lên, đưa chân tới, hạ chân xuống, hạ gót xuống” vậy đâu. Cái đó người ta dạy tổng hợp để cho mình biết qua cái pháp thân hành, Thân Hành Niệm con, nó khác. Còn cái này người ta dạy cái nội lực, cũng pháp Thân Hành Niệm, người ta dạy nội lực chứ. Thầy để dành đó chứ, chứ để dạy hết rồi cái bắt đầu nó ra nó làm bậy hết ráo mà nó chưa được. Bởi vì cái tâm tham, sân, si nó vẫn còn danh lợi dữ lắm, Thầy biết, Thầy biết trước hết á.

Cho nên cái thiền căn bản Thầy biết luôn luôn để xả tâm. Mà tới cái thiền mà vô Thiền định á, Thầy không nói, Thầy nói ra bây giờ họ đi làm Thầy hết ráo rồi, chứ chưa có người nào chứng đâu.

Tu sinh Kim Quang: Thầy cứ cho tập một hoài, căn bản tập một mà không thấy tập hai tập đâu.

(53:17) Trưởng lão: Mà để tập một thì phải có tập hai chứ gì, nhưng mà điều kiện không viết gì hết. Bởi vì Thầy biết mà, Thầy biết tâm niệm của mấy con hết. Khi mà nó biết rồi, nó đi ra nó làm Sư, nó nói như là nó nhập Thiền định vậy đó. Mà nó dạy người ta kiểu này coi như là định tưởng không hà, nó điên, nguy hiểm, không được. Cho nên coi như là lấy cái Thiền định hai đó, khi mình dạy người đó, người đó tu chứng rồi, thì người đó họ sẽ ra họ dạy. Mà cái người mà chưa được gạn lọc mà chứng thì thôi khỏi, khỏi dạy, nó giết người ta hết. Bởi vì người mà tu chứng người ta biết cần phải dạy gì trước, cần phải dạy gì sau, chớ không có dạy đại. Tại cái trí tuệ đó người ta biết trước, dạy con người mà có cái tâm danh lợi, cái tâm tham vọng đó. Họ thấy cái gì hay hay cái họ ra, họ muốn làm Thầy dữ lắm!

HẾT BĂNG