CÁCH THỨC TU TẬP TẠI GIA
Trưởng lão Thích Thông Lạc
Người nghe: Phật tử
Thời gian: 2000
Thời lượng: [1:29:40]
Nghe pháp âm: https://youtu.be/OjqkhM32mcU
(00:00) Phật tử: Hiện giờ, con không biết nên tu pháp nào nữa, nhờ Thầy tìm hộ dùm con một pháp tu. Chứ hiện giờ con không biết đặc tướng của con ra sao nữa. Khi mà con tu 18 đề mục hơi thở không thành, nhưng con sẽ tu 18 đề mục lại sao này?
Trưởng lão: Đây là một cái câu hỏi để cho chúng ta biết ở trong cái bài kinh Bát Thành, và chín cái món ăn này. Thật sự ra những cái bài kinh này đều là những lời dạy này của Phật dạy để chúng ta biết được. Khi nào chúng ta ôm Bát Thành, mà khi nào chúng ta tu chín món ăn này? Các con đã đọc “Những lời Phật Dạy” từ tập một đến tập hai, tập ba thì mấy con đã có đọc những bài kinh này rồi hết rồi. Không có người nào là không đọc. Cho nên vì vậy mà trên cái đạo lộ này thì các con phải biết rằng bất kì tu một cái pháp nào thì các con cũng phải giới luật phải nghiêm chỉnh hết. Cho nên muốn tu là phải thọ Bát Quan Trai chứ không thể nào nói tui muốn ôm một pháp ở trong tám cái phương pháp này, lấy một pháp mà tu. Nhưng mà chúng ta phải biết lúc nào mà chúng ta tu một pháp.
Bây giờ đó, mấy con muốn tu một pháp, thì các con phải thấy giới luật nghiêm chỉnh. Ăn, ngủ, độc cư, nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng. Con phải sống được những cái đức hạnh này thì các con sẽ ôm một pháp trong tám cái pháp của Bát Thành. Mà nếu mà các con sống được nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng, ăn, ngủ, độc cư trọn vẹn thì các con phải thực hiện chín cái món ăn này. Các con nghe chưa? Nếu mà chưa thực hiện chín cái món ăn này thì các con ôm một cái pháp trong Bát Thành rất là khó khăn. Các con hiểu không? Nó đâu phải dễ.
Cho nên nói chín món ăn để chúng ta thấy từng bậc của sự tu tập cho nó rõ ràng. Muốn nhập thiền thì phải cái món nào mới nhập thiền? Phải không? Cái món ăn nào mới nhập thiền? Muốn tu tập một cái pháp gì thì phải có cái pháp trước đó để nó thực hiện tới cái pháp kế. Chín món ăn này rất là độc đáo mấy con. Nó có thứ lớp rất là rõ ràng đó. Các con hiểu chưa? Cho nên vì vậy mà trong chín món ăn này, bởi vì món ăn là mình phải tập hàng ngày thì mình mới thực hiện cái pháp kế đó. Cũng như bây giờ Thầy muốn nhập định mà Thầy không có thực hiện được Tứ Niệm Xứ cho nó cụ thể, cho nó rõ ràng thì chúng ta làm sao? Tức là nó cũng phải có bảy năng lực của Giác Chi, chúng ta mới nhập được định chứ. Tức là món ăn của Thiền Định nó phải là Giác Chi. Mà bây giờ mình chưa có năng lực Giác Chi mà muốn nhập Thiền Định là làm sao nhập?
Đức Phật đã xác định điều này cụ thể lắm. Cho nên thực hiện, mà muốn có được Bảy Giác Chi thì phải thực hiện pháp nào? Trong mấy món ăn của Bảy Giác Chi là cái gì? Chứ bây giờ mình muốn Bảy Giác Chi, rồi mình cứ Trạch Pháp Giác Chi, rồi mình tu mình gọi là Tinh Tấn Giác Chi, rồi Hỷ Giác Chi, xả Giác Chi. Mình tự đặt ra chứ nó đâu phải có nó. Còn bây giờ các con muốn tu Tứ Niệm Xứ, thì trước khi tu Tứ Niệm Xứ các con phải có pháp gì? Cái món ăn của Tứ Niệm Xứ là ăn cái gì nó mới có Tứ Niệm Xứ chứ. Bộ khi không nó có Tứ Niệm Xứ liền cho mấy con sao? Các con hiểu chín cái món ăn đó, đó là cái phương pháp rất là logic.
Nghĩa là nó nối liền như một then chuyền của nó trong cái phương pháp tu. Mà bây giờ muốn ôm một cái pháp Bát Thành này muốn tu một cái tâm xả. Mà các con muốn thực hiện cái tâm xả thì phải giới luật nghiêm chỉnh. Mà giới luật nghiêm chỉnh được thì các con phải thực hiện những cái món ăn này. Các con hiểu chưa? Nó mới ly dục, ly ác pháp được chứ. Đó thì các con thấy nó cụ thể và rõ ràng. Để thấy cái hướng đi của nó rất là cụ thể. Cho nên ở đây chúng ta tu tập, cho nên bây giờ, bây giờ chúng ta nhìn mình, mình có thể ôm Tâm Từ mình đi vào được không? Mình có thể ôm Tâm Xả mình đi được vào không? Chưa, chưa được đâu.
Cho nên vì vậy mà Thầy dạy các bác ở đây, những người lớn tuổi nên ôm cái pháp Xả mà tu tức là Bát Thành. Nhưng mà lần lượt Thầy sẽ hướng dẫn cho các bác phải giữ gìn từng chút của giới luật. Chứ đâu phải nói suông suông được. Nói thì nó dễ nhưng mà phải ôm từng pháp, phải giữ gìn giới luật thì chúng ta mới thực hiện được. Có phải không? Các con thấy đi phải lần lượt từng bước từng bước, chứ không thể. Nhưng đưa lên cái pháp này để cho các cụ, vì cái cơ thể của các cụ ngày nay nó mạnh chứ ngày mai nó đau ốm. Nó nhức nhối chỗ này không chừng, nhức nhối chỗ kia không chừng, hoặc là nó chết thình lình chưa có xong.
(04:01) Cho nên nó có cái pháp an ổn các cụ để giữ cái tâm mình bất động trước khi mà mình chưa có hoàn thành được cái gì hết. Nó đỡ cho các cụ để khi mà chúng ta trong cái cận tử nghiệp, chúng ta có cái pháp chống đối như một cái thanh gươm hùng kiếm, mà chúng ta nắm trong tay. Thì ác pháp đến, chúng ta có thể mà chặn nó đứng ở ngoài cổng mà nó không vào được, nó không xâm chiếm được. Nhờ đó mà các bác, các cụ lớn tuổi người ta tin tưởng. Lòng tin tưởng người ta, người ta nắm cái pháp Như Lý Tác Ý đó mà người ta chống trả. Chứ không khéo người ta không có pháp nào, thì người ta chịu trong nghiệp lực nó lôi đi.
Các con thấy phương pháp của Phật rất tuyệt vời đó. Nó dám khi mà chúng ta chưa có gì hết, mà nó dám dạy cho chúng ta nắm được cái phương pháp Như Lý Tác Ý, để mà chúng ta đối với cái nghiệp. Nó ghê gớm lắm. Vì vậy mà cái lòng tin của các bác, các chú, Thầy chỉ kêu gọi các bác, các chú là luôn luôn gặp lúc nào mà cái sự đau khổ nó đến với các bác, các chú thì hãy gọi Thầy. Các bác, các chú có nghe chưa? Gọi Thầy để làm gì? Để thêm cái Tín Lực, cái lòng tin đó, để mà Thầy trợ giúp cho cái lòng tin của các bác, các chú. Chứ còn nếu không thì các bác, các chú làm sao chịu nổi, chịu nổi cái nghiệp.
Các con nghe Thầy dặn hồi mai chưa? Đó là như vậy, rõ ràng là Thầy quyết định là có cái niềm tin rất lớn. Và từ đó, khi mà các bác, các chú còn sống, lần lượt Thầy có những bức thơ để Thầy gửi cho các bác, các chú là khuyên họ cố gắng phải giữ gìn những giới luật gì. Thì các con biết đây là nó phải thực hiện từng chút, từng chút của nó. Để khi mà còn sống, mà đến khi chúng ta hoàn thành được cái con đường, mà chúng ta làm chủ bốn sự đau khổ này. Đó là cách thức tu như vậy đó.
Nhưng mà Thầy biết phải là khích lệ người ta như thế nào, giúp đỡ cho mọi người như thế nào? Để cho tình Thần người ta vững mạnh, người ta vững chắc, để người ta đạt được cái mức tu tập làm chủ người ta, ngay từ cái phút đầu vẫn làm chủ được. Do những cái lời hỏi này nó rất là thực tế và cụ thể. Cho nên nghe Bát Thành thì chúng ta mừng quá, có một pháp duy nhất, khỏi cần tu nhiều pháp, thì sướng quá rồi. Tối ngày ngồi, cây chổi mà quét thì ngon quá rồi. Nhưng mà không ngờ cầm cây chổi mà quét, mà để đi đến khi mà mình còn sức khỏe, mà mình như các bác thì phí phí uổng. Mình phải tập những pháp nào cho nó căn bản hơn.
Còn các bác bây giờ chỉ còn có cầm cây chổi mà quét đỡ mà thôi. Nhưng mà nhờ cái Tín Lực, nhờ cái lòng mà tin ở Thầy. Và cái niềm tin đó gặp những cái khó khăn thì cứ gọi Thầy, để cái tưởng của các bác mới bắt gặp cái niềm tin đó, nó bắt gặp được cái từ trường. Từ đó nó hiện ra những cái điều kiện mà các bác mong muốn, nó làm cho cái niềm tin đó tin sâu hơn. Cho nên nó át, tức là nó dẹp đi những cái nghiệp lực của các bác đang dày vò trên thân tâm của các bác, các cụ. Các con hiểu điều đó không? Đó là Thầy đã biết được cái tâm niệm đó, mà Thầy đã cái tình cảm đó mà Thầy đã đem mình để mà làm các điều này cho các bác, các cụ.
(06:47) Cho nên các vị còn tuổi trẻ thì hãy tập tu từ lần lượt từ chín cái món ăn này chúng ta phải tập tuần tự hết. Và đồng thời cho đến khi mà Thầy thấy được, bây giờ cần ôm một cái pháp nào trong tám cái pháp này mà đi, thì Thầy sẽ chỉ đạo cho mấy con sẽ đi trong cái pháp này. Tức là mở cái cuộc chiến đấu tận cùng của trận giặc sinh tử là cái người tuổi trẻ. Còn cái người tuổi già thì bây giờ cầm cây chổi mà quét đỡ cái hột rác nào là đỡ hột rác nấy thôi. Chứ chưa có phải mà mấy bác, mấy chú, mấy cụ mà già mà tu tập được. Các con hiểu điều đó. Đó thì hôm nay được nghe những lời Thầy dạy và những lời tâm huyết để các con hiểu được cái đường lối của đạo Phật. Nó rất thực tế để chiến đấu cái mặt trận sinh tử, để làm chủ bốn sự đau khổ của kiếp người.
(07:59) Phật tử: Trong câu hỏi thứ bảy: “Kỳ này con đi đến Chơn Như với ý định học thọ Bát Quan Trai tám giới do Thầy điều khiển chỉ dạy. Con y cứ lộ trình này vững trú nơi đây hoặc ở Chơn Như hoặc về trú xứ của mình. Như vậy có được không thưa Thầy?”
Trưởng lão: Trong cái vấn đề mà câu hỏi này thì Thầy xin trả lời cho cá nhân riêng cho con. Thì cái câu hỏi này thì thật sự ra khi về đây thọ Bát Quan Trai chỉ là mới gieo duyên của người cư sĩ trong đạo Phật mà thôi. Còn thực sự ra thì mấy con đã tu tập nhiều rồi chứ chưa phải là mới. Nhưng mà vì cái thọ Bát Quan Trai hôm nay là muốn ghi lại những cái hình ảnh cụ thể bằng cách là cái sự truyền giới, bằng cách là cái sự tụ tập của mấy con. Để nó lưu lại trong những hình ảnh để giúp cho những người từ thuở giờ người ta chưa biết thọ Bát Quan Trai như thế nào người ta sẽ…
Ở đời người ta biết người ta ganh tỵ dữ lắm, nghe người khác tu được là họ ghét lắm. Cho nên người mà tu được, đức Phật nói mình có được công đức nào thì đừng có nói ra, có phải không? Mà mình cần phải giấu. Còn mình có lỗi lầm nào thì phải phát lồ ra, ông Phật dạy như vậy mà. Thì mấy người đó họ có tu chứng, như Thầy Mật Hạnh nè, Thầy Chơn Thành nè. Còn những Thầy khác người ta tu được, người ta có dám nói ra không? Ông Phật đã cấm rồi mà. Mà bây giờ con hỏi tu được hay không, mà Thầy có dám nói không? Thầy nói vậy nó trật ông Phật thì sao? Phải không?
Cho nên bây giờ về cái vấn đề mà niềm tin hay không niềm tin là mình phải thấy ngay cái chỗ này. Không phải, mấy ông đó ông tu cho mấy ông chứ không phải tu cho mình được đâu. Con có hỏi nói nghe nói ông tu chứng quả A La Hán rồi, ông giải thoát rồi, ông có giúp cho được con cái gì đâu không? Ông tu cho ông mà. Mà bây giờ con thấy rằng, Thầy dạy con nè. Ngay người ta chửi con, con biết đó là sân, con không giận. Thì ngay khi mà con không giận, con biết nó là giải thoát cho con, thì đó là con ở bờ bên kia rồi chứ gì. Đức Phật đã xác định điều này rồi chứ gì? Ngay người ta làm gì mà tâm con không động thì đó là con ở bờ bên kia rồi, con không ở bờ bên đây. Thì đây là Niết Bàn, mà đây là chứng quả A La Hán rồi chứ còn đòi gì nữa. Phải không? Con thấy rõ ràng. Đây là cái sự xác định cho con biết con làm được, cái quả A La Hán nắm trong tay.
Vậy thì Thầy Chơn Thành mà tu nay 5 năm, Thầy Mật Hạnh tu nay 4 năm, 5 năm. Thì quý thầy đó có được nắm ở trong tay như vậy không? Có nắm được cái quả này không? Chắc chắn là người ta phải nắm được, người ta mới bền chí người ta tu 5 - 6 năm, người ta không bỏ cuộc chứ. Con hiểu chỗ đó không? Như vậy là tự mình xét thấy cái bờ bên kia với bờ bên đây mình làm được chưa? Mình làm được từng chút từng giây mà mình cứ nhảy qua bờ bên đây mình chịu khổ? Mà mình hỏi quả A La Hán ở đâu? Thật sự ra nó nắm trong tay mấy con. Cái quả của Phật giải thoát là nắm trong tay.
Con đọc trong những cái lời mà Thầy đã dạy ở trong cái “Diễn Đàn Chơn Như”, cái quả A La Hán nó ở chỗ nào thì các con biết rất rõ. Vì bờ bên đây, bờ bên kia các con cũng biết rõ quả A La Hán ở đó rồi. Có phải không? Cho nên con khỏi cần hỏi ở Tu viện nữa. Thầy nói khi một người bước chân vào Tu viện Chơn Như là Thầy đã trao cái quả A La Hán rồi. Mà tự mấy con ở bờ bên đây thì mấy con chịu. Tức là Thầy bảo ăn là đừng phi thời, ngủ là phá cái hôn trầm thùy miên, sống là độc cư trầm lặng. Mà những cái giới này nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng phải chấp nhận hẳn hòi thì như vậy là các con sẽ ở bờ bên kia hết rồi. Như vậy là vào Chơn Như là giải thoát gì, là vào đất Phật rồi. Các con hiểu chỗ này chưa?
(11:12) Mà bây giờ các con vô đây rồi, mà các con ăn phi thời, các con nói chuyện thì bắt đầu các con ở bờ bên kia hết ráo rồi. Thì dù là Chơn Như cũng là ở thế giới thế gian rồi chứ đâu còn là ở Chơn Như được nữa. Phải không? Rồi mai mốt các con xách gói thì các con về cũng như thường vậy thôi, chứ đâu có ở bờ bên kia được. Có đúng không? Mà vô đây, các Thầy bảo mấy con sống như vậy, bây giờ một giờ, hai giờ, một ngày, hai ngày, một tháng, hai tháng. Cho nên đức Phật nói bảy ngày, bảy tháng, bảy năm. Mà nếu bảy năm mà con sống được như vậy thì bảo đảm con là quả A La Hán, bây giờ cái gì mà con không thông. Có đúng không? Con hỏi mấy người kia, mấy người kia họ tu lợi ích cho họ, chứ họ có cho con cái gì đâu? Mà con hỏi làm gì, phải không? Đâu có làm gì. Con nói: “Hỏi cho biết coi có người tu chứng không, đặng mình tin chứ gì?” Tức là chứng tỏ rằng mình còn bán nghi bán tin, chưa đúng là mình tin Phật pháp. Phải không?
Phật tử: Dạ thưa Thầy, con muốn hỏi chỗ này là để đỡ cho Thầy làm việc đỡ quá tải. Con muốn rằng là giúp cho Thầy.
Trưởng lão: Đúng rồi, con có lòng thương thì tốt đó. Nhưng mà Thầy nói như thế này để con thấy nè. Bây giờ chúng ta đứng trước một cái khối quá vĩ đại. Các con biết không? Cái khối Đại thừa con biết, trời đất ơi! Nếu mà nó xông đến đây, nó giậm Thầy chắc nát tan hết, cả cây cỏ này nó cũng sạch nữa. Đông lắm mấy con. Nhưng mà bây giờ Thầy lôi mấy ông này ra, nó biết mặt hết rồi, nó đạp sạch bóng hết rồi, Thầy còn ai. Thôi tốt hơn là mình Thầy chết thôi. Thầy dám nói, phải dám hy sinh, đừng có để người khác người ta không nói mà người ta hy sinh, tội người ta. Các con hiểu điều đó không? Mấy ông đó có nói không? Họ chỉ tu cho giải thoát thôi. Phải không? Mà bây giờ lôi họ ra để họ chịu đựng với Thầy sao? Các con hiểu điều đó chưa? Cho nên mình Thầy thôi chứ. Mặc dù Thầy mệt, nhưng mà Thầy nghĩ rằng còn có người nắm cái ngọn đuốc sau này, chứ không khéo ngọn đuốc này nó sẽ mất.
Bao đời ông A Nan ông tịch rồi thì đạo Phật đã mất rồi mấy con. Cái người đệ tử cuối cùng 120 tuổi trong cái thời đức Phật. Người đệ tử của đức Phật cuối cùng chết là ông A Nan, là người đệ tử cuối cùng chết đó mấy con. Mà từ đó đạo Phật nó mất đi đó. Cái người đệ tử là cái người sống mà đúng hạnh, đúng giới luật là ông A Nan. Mà ông A Nan mất thì đạo Phật mất rồi. Mà chỉ có ông A Nan sống một trăm hai mươi tuổi. Mà cái người đệ tử chết cuối cùng là ông A Nan đó. Còn những người khác không phải đệ tử Phật đâu. Các con nhớ lịch sử nó hẳn hòi như vậy. Mà bây giờ mà Thầy đem hy sinh cho những cái đám đệ tử của Thầy nó chết sạch, thì chắc chắn là chết trước Phật thì thôi rồi. Hết rồi.
Cho nên con thấy những đệ tử của Phật, có một số người chết trước Phật như ông Xá Lợi Phất, ông Mục Kiền Liên, là những cái tay thượng thủ mà họ ra đi. Thậm chí như ông La Hầu La là cái chú nhỏ nhất mà ông này ông tu xong ông đi đó. Ông đi trước mẹ ông, ổng đi trước đức Phật, ông đi trước cha ông. Đi trước, ông đi trước hết. Rồi tới các cái vị thượng thủ như Xá Lợi Phất, mục Kiền Liên, la Hầu La cái ông Ưu Ba Ly, ông A Na Luật. Những người này họ lần lượt họ đi. Còn ông A Nan là người cuối cùng, sau cùng ông mới đi. Ông tới 120 tuổi ông đi.
(14:35) Mà trong thời ông A Nan là đã Phật pháp nó đã sai hết rồi. Người ta dạy sai hết. Ông A Nan chỉnh lại những cái sai đó, họ nói ông A Nan già rồi, ông nói tầm bậy tầm bạ mà mấy ông cũng nghe nữa à? Các con thấy không? Phật pháp nó suy từ đó. Cho nên ông A Nan mất là mất gốc hết. Người ta phủ chụp lên hết tất cả các pháp sai trên đó rồi. Ngay ông A Nan còn mà chỉnh, người ta đã nói: “Ổng lẫn lộn rồi, ông nói trật. Tui dạy như vậy là đúng, còn ông dạy như vậy là sai” thì đủ biết rồi. Ông A Nan sáng suốt thông minh lắm nhưng mà cái điều kiện là một mình không có thắng nổi. Thầy gan dạ, chứ Thầy lơ mơ là thắng không nổi đâu mấy con. Mấy con Thầy gan dạ, mấy con còn dám ngồi đây đó, chứ mà Thầy nhát gan thì mấy con không ngồi đây được đâu.
Cho nên con nói thì con biết Thầy thương con, phải có người giúp đỡ Thầy. Nhưng mà muốn chụm hết cả đám hay sao? Người ta làm cỏ, người ta nhổ sạch gốc, chứ người ta không để cái gốc của mình đâu. Không, Thầy nói thật mà, mấy con biết mà. Nó là một cái điều kiện khó, nó làm cho tốt lại Phật giáo là điều kiện khó. Khi nó đã xấu mà làm tốt lại rất khó. Cũng như các con biết cái giáo đoàn của Phật ngày xưa đã chia ra hai phái trong khi đức Phật còn sống.
Các con nhớ Thầy nhắc lại cái lịch sử, khi đức Phật còn sống, thì Đề Bà Đạt Đa đã chia phái với đức Phật rồi, phải không? Đề Bà Đạt Đa đó là một cái người bà con của Phật chứ không phải ai xa lạ. Mà khi thành lập cái giáo đoàn, thì lúc bấy giờ Đề Bà Đạt Đa mới chia cái giáo hội ra. Từ đó chia ra, chứ không phải 200 năm sau mới là chia bộ phái. Mấy con biết người ta chia ngay từ lúc đức Phật còn. Cho nên cái tư tưởng, cái ảnh hưởng đó khi mà Đề Bà Đạt Đa mất đi rồi, nhưng mà cái tư tưởng của chiến tranh nó vẫn còn cái tư tưởng của Đề Bà Đạt Đa chứ chưa phải mất.
Bởi vì một khi có kiến chấp có tư tưởng nào mà xen vô rồi thì nó lệch rồi. Mà từ đó về sau cái tư tưởng này nó đã phá đi những điều kiện của đức Phật. Bởi vì đạo Phật là đạo tự giác, tự lực, còn cái này nó có cái khuôn phép của nó. Cho nên vì vậy mà nó đưa ra giới luật, nó bắt buộc người ta phải sống. Rồi mà sống không đúng thì bằng cách này bằng cách khác. Cho nên ở đây đạo Phật là tự do, cho nên nó khác. Cái sự mà tự do của đạo Phật nó khác, nó không có khuôn khổ. Anh tự nguyện anh sống được anh sống, anh sống không được thì thôi, chứ không ép buộc.
Cho nên lần lượt người ta rút theo cái phe này. Vì cái phe này ăn uống phi thời này nọ kia dễ dàng. Còn anh chấp nhận được anh vô đây. Còn bên đây người ta ăn ba bữa, còn ông ăn có một bữa, tui ăn sao nổi. Tui qua bên đây, tui cũng tu vậy, nhưng mà tui ăn ba bữa, tui sướng hơn. Mà tui đi chơi được, tui ngồi quán được, phải không? Tui ăn mặc đẹp được, còn ông bắt tui lượm ba cái vải mà thây ma này tui mặc thì tui thấy nó tệ quá, rồi làm sao? Ông bắt ba y một bát. Trời mưa ướt hết trơn hết trọi, rồi tui lấy gì tui choàng cái thân. Tôi lạnh lẽo, còn người ta ba bốn bộ đồ, phải không? Có sung sướng không? Cho nên trong cái phạm hạnh của đạo Phật nó quá khó. Cho nên tui tự giác không nổi thì tui rút qua bên đây vì có cái chỗ tui đứng mà.
Cho nên ngay từ nó phân hóa là tại chỗ cái giới luật của Phật và cái tự nguyện của Phật, lần lượt người ta kém cái tự nguyện đi. Cho nên từ đó người ta xuyên qua cái hệ phái bên đây mà người ta ở. Cho nên từ đó khi mà đức Phật mất rồi, ông A Nan mất rồi thì kể như toàn bộ nó thay đổi hết. Ai đi tu mà dại gì ăn ngày một bữa. Cái ông này cũng ăn được mà ông cũng làm Thầy chùa, cũng người ta lạy lễ ông đàng hoàng. Tui cũng làm Thầy chùa mà tui ăn chi cho nó khổ quá. Người nào cũng bắt chước nhau thì bây giờ các con thấy có ông Thầy nào ăn ngày một bữa không? Các con thấy đó là cái ảnh hưởng sai mà, nó phạm tới vậy. Bây giờ mà Thầy làm lại cái này là chuyện đâu phải dễ đâu? Không phải chuyện dễ đâu.
(18:11) Thầy nghĩ rằng nếu mà đời Thầy mà hoàn toàn mà Thầy mất mà không có người thừa kế, nó sẽ chụp hết lại. Ai lại không muốn sống sung sướng? Ăn ngày một bữa! Ai cũng muốn chạy theo dục lạc. Rồi mấy con là cư sĩ, bây giờ mấy con làm sao đây? Muốn theo đạo Phật là theo ai bây giờ đây? Hồi nào tới giờ chưa có Thầy chấn chỉnh lại cái giới luật của Phật chứ gì? Cái phạm hạnh của Phật chứ gì? Mấy con đâu có biết phải không? Bây giờ cứ vô chùa thôi, người ta dạy sao thì cứ tin vậy thôi. Nhưng bây giờ đùng một cái, là bây giờ mấy con đọc lại, mấy con thấy. Bây giờ hôm nay mấy con mới ngồi đây mà nghe Thầy nói về giới luật. Nghe và nói những cái pháp hành nó thực tế cụ thể, đối mặt với tham, sân, si của chúng ta, với ác pháp. Còn ngày xưa có được đâu, các con thấy không có đâu. Người ta nói tu cái này, tu cái kia, tu cái nọ, nhưng mà cuối cùng thì không có gì hết.
Thôi để lần lượt Thầy trả lời. Còn về cái ngày mai, thì có thể nói rằng những cái ngày mốt là bắt đầu vào cái thọ Bát Quan Trai rồi mấy con. Thì có thể ngày mai thì Thầy dành trong một giờ hai giờ, Thầy sẽ tập dợt, mấy con sẽ tập dợt chung. Tức là mấy con lui lại đằng kia đặng cho trống ở trên này. Bắt đầu Thầy kêu từng người lên đây Thầy tập dợt, không có bỏ người nào hết. Do cái này, tập dợt hết bao nhiêu đây là mấy con sẽ thấy là quá đông. Hết mấy ngày.
Nghĩa là người nào cũng được tập dợt hết phải không? Mời mấy con vô đây tập dợt hết. Từ trong ra ngoài này tập dợt hết, phải không? Bây giờ mấy con thụt xuống dưới cho trống ở đây đi. Thầy cho một lần vô ba người. Người đi hàng đó, người hàng bên đây, người hàng bên đây, ba người tập một lượt. Ba người này xong rồi, ba người khác lên. Phải không? Rồi cứ tập lần lượt đi Thân Hành Niệm, hoặc là Chánh Niệm Tỉnh Giác hoặc là ngồi hít thở hơi thở. Tập tu theo kiểu mà Thầy hướng dẫn, thì do đó mấy con cứ tập như vậy hết phải không?
Như vậy là ngày mai bắt đầu mình phải tập. Cái này mình dừng lại để ngày mốt, bữa kia, khi đó Thầy trả lời luôn hết. Chứ bây giờ mấy con hỏi rồi, mà mấy con còn đang ở trong cái sự mà tìm hiểu để hiểu, mà không nói cho mấy con hiểu thì làm sao? Nhưng mà nói thì nó phải lâu chút chứ. Nói phải rải rộng ra, chứ để nếu nói hẹp quá thì nó cũng tội.
(20:28) Đi kinh hành làm sao nó nặng đầu, nó nhức đầu mình được, phải không? Các con thấy không? Mình cứ đi kinh hành. Đi kinh hành cũng là tĩnh giác chứ đâu có gì. Mà hơi thở cũng chỉ là cái chỗ nương tựa tĩnh giác chứ có gì mà quan trọng. Nó không quan trọng.
Đó là cách thức để nhắc nhở mấy con thấy về vấn đề mình cố chấp trong hơi thở. Mình cứ nghĩ là cái hơi thở, là sẽ cái con đường đưa mình đi vào tận cùng con đường của sự giải thoát này. Không phải đâu. Hơi thở nó chỉ giúp lợi ích cho mình trên cái quãng đường. Cho nên đức Phật nói mình tu Định Niệm Hơi Thở nó có lợi ích, nó có quả lớn. Nó có lợi ích, chứ nó không phải là đạt được cái mục đích. Mà nó có lợi ích cho mình trên bước đường.
Ví dụ như bây giờ thân tâm mình, mình ngồi tu Tứ Niệm Xứ. Bây giờ cái tâm mình nó khởi lên một cái niệm gì, nó phiền não gì đó thì mình dùng cái hơi thở. Để mình an trú được cái tâm mình trong hơi thở, thì mình tác ý: “An tịnh tâm hành” để làm cho cái tâm mình nó an ổn lại. Bây giờ cái thân mình đau nhức thì mình trú trong hơi thở mình tác ý, thì mình đuổi cái bệnh đau của mình ra. Đó là cái mục đích nó chỉ dụng như vậy thôi, chứ nó không có làm cái gì khác hơn hết. Nó không có làm gì được hết. Đó cho nên bây giờ cũng còn về hơi thở thì cô này lại gặp cái trường hợp khác hơn nữa.
Bây giờ cô lại đi Thân Hành Niệm, đi chậm. (Thầy đọc câu hỏi tiếp): “Khi Thân Hành Niệm chậm con cũng bị cảm giác cứng ở bụng như khi con tìm cái phồng xẹp lúc thiền. Vậy con phải làm sao?”
Trưởng lão: Bây giờ nó bị, mình cứ tập trung ở đây nè. Khi mà cái tâm của mình, khi mà nó yên ổn thì bắt đầu nó cũng về ngay chỗ cái điểm tập trung, chỗ cái bụng của mình. Do đó bây giờ đi Thân Hành Niệm mà vẫn nó tập trung ở tại bụng, chứ không tập trung ở tại cái thân hành của nó. Thì đó mấy con thấy, bây giờ đưa cánh tay ra mà nó biết cái bụng, chứ nó không có biết cái cánh tay ra. Thì bây giờ mình biết làm sao bây giờ? Do đó đâu có cái gì. Bây giờ nó lỡ như vậy rồi, nó quen cái chỗ điểm tập trung của mình ở phồng xẹp rồi. Thì bắt đầu, thì mình cứ tác ý đưa cánh tay ra để làm cho nó tỉnh, để làm cho nó lớn ra. Rồi mình đưa cánh tay ra như thế này, thì lần lượt mình nhờ tác ý đó để cho nó nhận ra. Còn bây giờ mình thấy mình đưa ra như thế này, mình làm theo cái lệnh sơ sơ của mình, thì làm sao nó không tập trung trong bụng mình được.
Cho nên tiếc vì cô không có ở đây. Phải có ở đây thì Thầy sẽ dạy cách thức để mà phá cái này thì nó mới có cái đường đi. Nhưng mà nói phá vậy chứ nó khó. Nó khó mấy con. Khi mà nó có cái bệnh rồi, mình muốn cho nó hết bệnh, nó không phải dễ. Nó rất khó chứ không phải dễ. Đó là những cái điều mà rất khó khăn. Bởi vì mình tu một cái pháp mà mình cứ ôm cái pháp đó hoài, nó thành một thói quen ở đó. Cho nên ở đây con thấy Thầy dạy mấy con cứ pháp này rồi tới pháp kia, cứ thay đổi chứ không có trụ. Nó trụ, nó thành cái thói quen, lúc đó sẽ khó.
Rồi về cái phần thứ ba, các con thấy đi Thân Hành Niệm thôi, tức là lấy cái hành động ngoại của mình. Không còn ở chỗ hơi thở phình xẹp nữa mà vẫn tập trung ở bụng thì nó là một cái chướng rất lớn cho cái sự tu tập. Uổng hết! Thầy nói nếu mà không thì cái cô này uổng hết một đời tu tập. Ham tu mà rồi tu sai theo cái pháp phồng xẹp của thiền Minh Sát Tuệ. Đến bây giờ nó trở thành một cái bệnh, kêu là cái bệnh ở bụng, nó cứng. Khi mà tập trung nó cảm thấy cái bụng của mình nó cứng lên, cứng ở bụng. Thì các con thấy nó rất là tai hại. Bây giờ nó thành ra một cái bệnh của cơ thể. Bởi vì cái tâm của mình tập trung ở đâu thì ở chỗ đó phải như thế nào? Ví dụ như bây giờ con tập trung vào cái chỗ ly tham, ly sân si thì nó sẽ ly tham, sân, si chứ. Còn bây giờ mình tập trung cái tâm của mình ở bụng mà không ly tham, sân, si thì ở đó nó sẽ thành cái bệnh ở đó. Nó sẽ cứng hoặc là nó có cái cảm giác gì ở đó, bởi vì tập trung nhiều ở đó.
(24:39) Cho nên nó rất nguy hiểm. Nhớ những cái điều này, mà lấy cái kinh nghiệm này để mà sửa sai cho mình. Đừng có để cho mình bị tập trung tâm mình chỗ nào. Mà chỉ nên nhớ rằng luôn luôn tập trung chỗ ly tham, ly sân, si cho Thầy thôi. Nghĩa là “Quán ly tham, quán ly sân, quán ly si” cho Thầy, cái điều đó là điều cần thiết. Bởi vì mình tập trung chỗ ly tham, sân, si mà nó tạo cho chúng ta ly được tham, sân, si thì cái đó là quá quý. Nhưng mà ở đây chúng ta có tập trung cái chỗ tham, sân, si đâu? Tham, sân, si là cái trạng thái của nghiệp lực bao vây mình. Mà nó trụ làm sao được ở chỗ đó? Cho nên mình dùng cái lực không tham, sân, si mà đẩy lui nó ra. Cho nên nó không tác động được trong cái thân tâm của chúng ta, chứ có gì đâu. Cho nên nó không thành bệnh được.
Phật tử: “Tâm Xả con có tiến bộ chút ít thì hôn trầm lại tấn công, con phải làm sao bây giờ? Biết ơn Thầy. Kính thư!”
Trưởng lão: Nghĩa là khi mà tâm Xả mình được yên lặng, nó không có gì hết thì hôn trầm tấn công. Rõ ràng là Thầy đã dạy cho mấy con biết là chỉ có phương pháp đi kinh hành, mà đi Thân Hành Niệm. Mà bây giờ cô đi Thân Hành Niệm để phá hôn trầm thì nó bị cứng bụng. Nó tập trung ở đó thì làm sao đi được nữa? Mà bây giờ hễ mà mình ngồi mình xả tâm, thì nó yên. Hễ nó yên thì nó bị rơi vào hôn trầm thùy miên. Thì chỉ còn có cái pháp duy nhất là mình phải chịu khó, là mình đi Chánh Niệm Tỉnh Giác. Tức là đi kinh hành với một cách bình thường thôi, phải không? Nhưng mà đi cái gót mình nện mạnh, cái chân mình đạp mạnh. Thì mình phải chịu khó, bởi nó chỉ còn có cái phương pháp duy nhất đó mà thôi.
Lẽ ra cái phương pháp Thân Hành Niệm mà không bị cái chướng ngại đó thì cái phương pháp Thân Hành Niệm là phá hôn trầm đệ nhất pháp. Nghĩa là vừa tác ý từng hành động mà vừa đi thì không có hôn trầm thùy miên nào nữa hết. Nhưng mà cô lại bị kẹt rồi, khi mà dùng cái pháp Thân Hành Niệm thì cái bụng nó cứng lên. Nó cứ bắt tập trung ở trên cái bụng mà đi không được nữa, nó cứng quá đi cũng không được nữa. Ai đời đâu mang cái bụng cứng ngắc mà làm sao đi, cho nên đi không được. Cho nên nó cũng là cái chướng ngại của cô. Nhưng mà điều kiện, hiện bây giờ thì cô nên đi cái pháp Chánh Niệm Tỉnh Giác. Tức là đi mười bước, hai mươi bước thì đứng lại tác ý một lần. Rồi lại đi mười bước, hai mươi bước rồi tác ý một lần. Thì như vậy nếu mà có cô ở đây thì bắt buộc cô phải tập trở lại cho đúng cách thì để mà xả bỏ cái pháp môn mà từ lâu cô đã tu tập thành một cái chướng, thành một cái bệnh. Đó là phương pháp phồng xẹp của thiền Minh Sát Tuệ.
Đó thì các con thấy rõ ràng người ta đưa ra một pháp môn, cái người tu mà nhiệt tâm tu thì bệnh thì cái người đưa ra họ có chịu trách nhiệm hay không? Đó, như cô Kim Tiên cô bệnh như vậy đó. Ai chịu trách nhiệm cho cô. Hay là cô chịu mang cái bệnh đó suốt đời cô. Thì các con thấy nếu mà đặt thành một cái vấn đề một cái người tu mà lỡ rối loạn thần kinh đi. Tập trung, mình bị rối loạn thần kinh đi, rồi nó phát cái cơn tưởng lên. Tức là nó phát cơn điên lên thì lúc bấy giờ cái người mà đưa ra cái pháp mà tập trung như vậy đó.
Với cái người mà nhiệt tâm tha thiết tu, người ta đem hết sức lực, người ta tu thì người ta mới điên. Chứ còn mình tu thường thường, mà tu chơi chơi, tu mà không nhiệt tâm, tu lấy có. Mình cũng quyết tu, nhưng mà mình tu chưa đúng cách, mình chưa biết cách ức chế tâm mình thì mình không có bệnh. Thì đó, mình thấy như thường, không có gì hết mà tui tu không tới đâu. Còn cái người mà người ta nhiệt tâm tu thì người ta bị dính, người ta bị rối loạn thần kinh. Cho nên khi mà cái ông thầy, ông đưa ra cái pháp, ông không có chịu trách nhiệm. Khi mà người bệnh đó, ông có chịu trách nhiệm không? Nghĩa là ai tu điên thì ráng chịu. Còn riêng ông, ông có tu tới nơi đâu. Cho nên ông cũng đâu có biết cái điên đó nó như thế nào đâu. Nhưng mà rất tội cho những người đệ tử đó.
(28:26) Cho nên ở đây hầu hết các con thấy Thấy dạy các con là xả ly cái tâm của mình. Nghĩa là bây giờ, không lẽ bây giờ, giờ này muốn ăn, con không cho nó ăn rồi con điên sao? Trưa phải cho ăn chứ. Bây giờ, giờ này đâu phải ăn phi thời. Thì không lẽ mình cấm nó như vậy rồi mình điên sao? Mình có tập trung như thế nào mấy con? Các con thấy không? Cho nên cái tu ly dục, ly ác pháp này nó rất là thực tế, cụ thể. Bây giờ cái tâm của mình, người ta chửi mình thì mình tức giận lên. Thì mình biết sân là nó khổ, cho nên mình bảo: “Cái tâm không có sân, như cục đất đi, người ta chửi là nhân quả, người ta chịu”. Như vậy, mấy con tu vậy mấy con có điên được không? Mấy con còn giải thoát nữa chứ điên. Bởi vì mình không giận là mình giải thoát chứ gì? Tui thấy tui thanh thản quá! Vậy có điên không? Cái pháp của Phật nó thực tế tức là ngăn ác, diệt ác. Chứ còn thực sự mà các con đi kinh hành tập tỉnh thức là mục đích để áp dụng vào chỗ này. Chứ đâu phải mấy con tu để tỉnh thức, để không niệm, để cho mấy con đi tới cái chỗ mà giải thoát đâu? Có bao giờ mà Thầy nói tu Chánh Niệm Tỉnh Giác mấy con đi kinh hành vậy, một giờ, hai giờ, một ngày, hai ngày thì mấy con sẽ chứng đạo đâu? Bao giờ có điều đó đâu. Mà chính chứng đạo là cái chỗ mà các con biết xả tâm.
Cho nên khi mà tại sao mình có sự tranh chấp nhau? Là tại vì mình không có sự xả tâm. Chứ mình có sự xả tâm thì không tranh chấp ai hết. Nghĩa là không có tranh hơn tranh thua ai hết, hoàn toàn cứ xả tâm ngày đêm thì mấy con thấy chúng ta đoàn kết như nước với sữa. Nó không có còn cái sự mà cái tư tưởng này và cái tư tưởng khác. Nó không có sự chống trái nhau nữa. Bởi vì đạo Phật nó đưa ra là cái đạo Phật rất là đoàn kết. Nhưng mà chúng ta không hiểu, chúng ta không xả tâm, cho nên nó không đoàn kết. Bởi vì các con thấy tùy thuận mà tùy thuận theo ý của người ta, mình sống theo ý của người ta.
Các con có đọc cái bài kinh Khu rừng Sừng Bò không? Khi mà đức Phật đến thăm cái khu rừng đó là thăm ba vị Tôn giả đang tu trong đó. Ba người đồng tu trong đó. Thì đức Phật hỏi: “Vậy chứ mấy ông tu như thế nào?”, “Con tu, nghĩa là con sống biết ý muốn của người khác”. Cho nên ở đây rất là hòa hợp không có gì hết. Mình sống (theo) cái ý của người ta thì làm sao mà không hòa hợp. Nhưng mà mình sống tùy thuận như vậy, nhưng mình không bị lôi cuốn vào ác pháp. Thiện pháp thì luôn luôn mình sống chung nhau, mà ác pháp thì coi như là mình tùy thuận nhưng mà mình không bị lôi cuốn. Cho nên Thầy nhắc nhở mấy con nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng là ngay cái chỗ này..
Cho nên ở đây chúng ta là anh em, chị em nhau chung trong một cái gia đình của đạo Phật như thế này thì luôn luôn chúng ta không có nên mà có những cái tư tưởng này mà tư tưởng kia. Mà chúng ta tùy thuận nhau mà chúng ta sống, chúng ta biết hòa hợp với nhau. Tùy duyên ai cũng lo cái phận sự của mình. Người mà có cái nhân duyên gì với mình thì mình sẽ cho mượn kinh sách, mình sẽ hướng dẫn. Mà không có nhân duyên thì thôi nhất định là không nói. Cho nên mình gần gũi với mọi người, có nghĩa là người ta thấy cái hành động tu của mình, người ta thấy cái đức hạnh của mình, người ta thấy cái gương hạnh của mình, người ta mới hỏi. Thì chừng đó nó có cái duyên đó mình mới dạy. Chứ người ta chưa có gì hết thì mình không nói gì hết. Và đồng thời thứ nhất là mình đừng chê ai hết. Người nào mình cũng đừng có chê. Người như thế này, thế khác mình đừng có nói gì hết. Thì do như vậy làm sao mình sống không an ổn? Và chính cái sự an ổn đó nó mới là xả được cái tâm. Chứ còn không khéo thì chướng ngại ở trong tâm mình hoài thì mình tu không có được. Do trong cái chỗ mà tu hành như vậy thì mấy con thấy, cố gắng mà lấy những cái kinh nghiệm, lấy những cái sai của những người khác mà sửa lại cho mình tu đúng. Nhớ những cái pháp của Thầy là những cái pháp tu rất là tuyệt vời và đúng. Và nó rất đúng những cái điều mà đức Phật đã dạy chúng ta.
(31:49) Thầy không có dạy ngoài những cái điều mà cái sai pháp Phật, mà Thầy dạy đúng ở trong những cái lời của đức Phật dạy. Những cái điều mà đức Phật đã làm được cho mấy con. Cho nên từ đó những cái bộ mà “Những lời Phật Dạy” nó ra đời, để cho con thấy đây là lời Phật dạy, chứ Thầy không có dạy khác chút nào hết. Cho nên thậm chí như cái pháp Thân Hành Niệm, đi 20 bước, ngồi lại hít thở, tác ý từng hành động đều là của đức Phật đã dạy. Nhưng mà Thầy biết kết hợp lại cho đúng cách để mà chúng ta trở thành cái pháp Thân Hành Niệm kiên cố như cỗ xe. Người ta nói đọc cái pháp Thân Hành Niệm, nhưng mà người ta quên hai chữ kiên cố như cỗ xe, trở thành những căn cứ địa. Người ta quên những cái danh từ đó, cho nên người ta chỉ tu ở trong hành động.
Người ta cho rằng những hành động như đi, đứng, nằm, ngồi, mặc y, mang bát, ăn uống, lặt rau, quét sân tất cả những hành động, tu tập trên những hành động đó gọi là Thân Hành Niệm. Nhưng mà đức Phật bảo phải kiên cố như cỗ xe, chúng ta tu như vậy nó có kiên cố được không? Hay hoặc là chúng ta phải giữ cái tâm mình luôn luôn lúc nào cũng ở trong hành động thì mình bị ức chế nó sao? Các con hiểu không? Cho nên mình kiên cố ở trong cái giai đoạn nào đó mà mình phải biết cái mục đích của cái pháp này là nó như thế nào? Cái mục đích của pháp này thì đức Phật nói cho chúng ta biết nó có mười cái công đức. Mười cái công đức tức là mười cái Thần lực. Như vậy rõ ràng cái pháp này để thực hiện mười cái Thần lực chứ không phải là thực hiện trên con đường ly dục, ly ác pháp. Các con hiểu.
Bởi vì mình đọc cái bài kinh thì mình phải xem cái kết luận của nó chứ. Còn cái này đọc kinh mà không chịu xem kết luận. Đọc kinh mà không biết kết cấu, kết lại cái pháp để mình tu hành cho nó có sự kiên cố của cái pháp. Thì như vậy mình tu láng tu linh thì thử hỏi làm sao mà nó kiên cố được? Làm sao mà nó trở thành căn cứ địa được? Vậy mà người ta giảng dạy cho mình tu pháp Thân Hành Niệm là tu trong tất cả hành động, tu trong công việc làm. Thực sự ra cái hiểu như vậy thành ra làm sao mà trở thành cái pháp mà có đủ Thần lực như vậy? Cho nên đó là một cái hiểu sai của Phật pháp.
Chứ nếu mà cỡ mà hiểu đúng thì từ lâu tới giờ người ta đã giải thoát quá nhiều chứ đâu còn mà Thầy lại cực khổ như đến ngày hôm nay. Đây là những cái tai họa của những cái giáo pháp, những cái kiến giải sai mà đưa lại cho cái con người, không phải riêng một mình cô Kim Tiên sai. Mà có rất nhiều người sai ở trong cái giáo pháp này chứ không phải là riêng có một mình cô Kim Tiên. Cô Kim Tiên chỉ một ở trong những người tu sai. Thì các con thấy đó là cái vấn đề mà đau lòng nhất cho chúng ta là những người ham tu theo Phật giáo.
(34:42) “Hơi thở”. Thầy trả lời nè. Hơi thở chỉ có tu tập an trú được. Khi mà an trú được hơi thở rồi thì không có tu tập nữa. Tới bây giờ mà con chưa bỏ hơi thở tu pháp khác sao? Nghĩa là Thầy đặt trả lời cho cô Kim Tiên là: “Tới giờ này chưa chịu bỏ hơi thở sao mà còn tu tập hơi thở nữa?”. Nghĩa là tu hồi nào tới giờ là mười mấy hai chục năm rồi, mà bây giờ cũng còn ôm hơi thở tu thì tức là tu sai rồi. “Tới giờ này con còn tu Thân Hành Niệm thì con chưa biết áp dụng pháp tu”. Nghĩa là giờ này mà mình còn ôm cái pháp tu Thân Hành Niệm. Như là mấy con đã tu tới bây giờ rồi, mấy con cứ ôm pháp Thân Hành Niệm tu hoài sao? Nghĩa là bây giờ mấy con phải tu tới cái gì nữa chứ. Các con cứ ôm có nhiêu đó tu hoài, tu hoài. Các con thấy có giảm, có xả cái tâm của mình, nhưng mà nó sẽ giậm chân tại chỗ, nó không tiến. Cho nên tại sao mà tui tu hoài nó không tiến, có phải không?
Mình tu một cái thời gian đó, mình thấy mình nhuần nhã cái pháp đó rồi thì mình phải tiến tới. Thậm chí như thế này nữa, mấy con thấy bây giờ Thầy dùng một cái câu tác ý. Thí dụ như bây giờ cái đầu Thầy nhức nè, Thầy dùng câu tác ý: “An tịnh thân hành tui biết tui hít vô, an tịnh thân hành…”. Nhưng mà bây giờ sao lại nó không hết nhức đầu? Mọi lần thì tác ý như vậy nó hết, bữa nay tác ý không hết nhức đầu. Tức là Thầy biết cái này nó đã nhàm với cái chỗ này rồi. Nó nhàm pháp rồi mấy con, Thầy thay đổi câu tác ý liền không có để. Thầy nói: “Thọ là vô thường, cái đầu không có đau nữa”. Rồi Thầy hít. Thầy nói, Thầy hít thở, hít thở, Thầy không tác ý “An tịnh…” nữa. Đó là thay đổi câu tác ý của Thầy để cho nó không bị nhàm và nó sẽ đánh lui cái cảm thọ của mình, cái ác pháp đi. Cho nên các con phải thiện xảo khéo léo chứ đâu phải cố chấp bắt các con phải ôm một cái pháp mà tu. Tu riết nó nhàm nó đâu còn trị nổi nữa. Cho nên nó thành một cái thói quen rồi, trị không được. Cho nên do đó chúng ta phải thay đổi cái câu tác ý.
Vì vậy mà cái Trạch pháp Giác Chi, cái pháp Giác Chi nó có cái Trạch pháp Giác Chi. Còn cái năng lực của Giác Chi nó khác mấy con. Cái năng lực của Giác Chi là do sự tu tập Tứ Niệm Xứ mà nó có bảy cái Giác Chi. Cho nên cái thực phẩm của Thất Giác Chi tức là thực phẩm của năng lực Bảy Giác Chi là nó Tứ Niệm Xứ. Khi Tứ Niệm Xứ sung mãn thì nó mới có bảy cái năng lực Giác Chi. Các con hiểu chỗ đó không? Còn bây giờ cái pháp Giác Chi, Bảy Giác Chi, mà cái pháp Bảy Giác Chi đó, thì do cái Trạch pháp Giác Chi là mình trạch từng câu này, từng câu kia. Mình chọn lấy cái pháp là mình chọn lấy cái câu tác ý. Đó là cái pháp Giác Chi, bảy cái pháp Giác Chi. Cho nên ở đây ta phân biệt bảy pháp Giác Chi nó không phải là bảy năng lực Giác Chi. Các con hiểu chưa?
(37:28) Cho nên do như vậy, chúng ta biết tu hành, đầu tiên thì chúng ta vào tu là người nào cũng phải ở trong bảy pháp Giác Chi mà tu tập. Nghĩa là đầu tiên chúng ta phải chọn lấy cái pháp tức là Trạch pháp Giác Chi. Thì từ chọn lấy được cái pháp đó, rồi chúng ta mới niệm cái pháp đó gọi là Niệm Giác Chi, đó là pháp Giác Chi. Cho nên dù là hơi thở chúng ta nó cũng nằm ở trong cái niệm của Giác Chi chứ không phải cái pháp Niệm Giác Chi chứ không phải ngoài. Nhưng mà khi mà chúng ta tu Tứ Niệm Xứ, nó sung mãn được cái Tứ Niệm Xứ đó thì nó mới thể hiện ra rõ những cái nét của bảy cái năng lực của Giác Chi. Cái năng lực (Giác Chi) nó khác cái pháp Bảy Giác Chi.
Cho nên cái người mà không có tu thì người ta không có hiểu. Người ta nghe nói Bảy Giác Chi là người ta tưởng là có bảy cái pháp Giác Chi. Người ta chỉ hiểu như vậy là người ta hiểu rất là cạn. Do nếu mà không có những cái bài mà đức Phật đã giảng cho chúng ta biết đó là cái thực phẩm của cái pháp này thì cái thực phẩm của cái pháp kia. Nó có một sự nối tiếp với nhau. Cái kết quả của cái pháp này thì là cái món ăn của cái pháp kia. Đó là chúng ta phải hiểu biết như vậy.
Thân Hành Niệm chỉ là một pháp môn tu tập để thành một cái lệnh, chứ không phải là pháp môn gì khác hết. Để cái lệnh đó nó trở thành cái lực để mà giúp chúng ta Thiền Định, làm cái gì đó thì thân tâm chúng ta nó nghe theo. Đó là chúng ta phải hiểu được cái mục đích của pháp Thân Hành Niệm. Chứ không phải là pháp Thân Hành Niệm để tu để mà đi đến cái kết quả cuối cùng rốt ráo, không phải là như vậy. Nó thực hiện những cái Thần lực, đó là cái phương pháp Thân Hành Niệm. Cho nên chúng ta mới thấy nó có mười cái công đức, tức là mười cái Thần lực của nó. Như những cái Thần lực như nó nhiếp phục được thời tiết, nó nhiếp phục được muỗi mòng, nó thực hiện được những cái Thần thông. Như ngồi đây mà rờ mặt trời mặt trăng, như một thân biến ra nhiều thân. Đó là nó thực hiện cái Thần lực của nó. Đó là cái pháp Thân Hành Niệm.
Cho nên cái mục đích của nó đạt cái Thần lực, chứ nó không phải là nó, cái mục đích của pháp Thân Hành Niệm là nó đạt cái mục đích giải thoát. Nó không có đạt cái mục đích giải thoát mà nó thực hiện cái Thần lực của nó. Như vậy con phải xả hết pháp. Tất cả pháp này con phải xả hết mà trở lại pháp tu Tứ Niệm Xứ để ngồi chơi. Đó như bây giờ Kim Tiên mà còn ở đây thì nên tu pháp Tứ Niệm Xứ. Không tu pháp nào hết, ngồi chơi. Mà hễ có chướng ngại thì sử dụng những pháp mình đã tu được thì đẩy lui tất cả những chướng ngại. Chỉ bây nhiêu đó thôi thì Kim Tiên sẽ thành tựu được con đường tu tập của nó mau.
Đó thì Thầy trả lời cái bức thư nó cũng như là trả lời chung cho mấy con. Để khi mấy con tu tập có những cái sai thì mấy con biết mà sửa. Thì khi mà những đệ tử của Thầy, những người mà vào tu đây là cứ theo cái lời Thầy dạy, chưa có một người nào điên hết. Thầy bảo đảm mấy con là chưa có người nào điên. Nhưng mà có những người điên là tại vì họ đã tu theo cái pháp. Cũng như Kim Tiên về đây theo Thầy tu nhưng mà sự thật không bỏ pháp cũ. Cho nên tới hôm nay chưa xả được mà sống ở trong tưởng rất nhiều. Cho nên tưởng mình đã phá âm thanh, tưởng mình như là dừng hơi thở. Nhưng mà cuối cùng không phải là con đường đó đúng cách, mà con đường đó là con đường tưởng, nó sai rất sai. Cô Đoan sẽ gặp Thầy vào lúc một giờ.
Tức là nó ly cái ái dục của cái ác pháp. Các con thấy đức Phật dạy mà chúng ta không biết cách tu thì cái này là cái mà chúng ta dừng như vậy gọi là ly dục ly ác pháp đó. Thì đó là chúng ta đã biết cách tu ngăn và diệt nó. Đó là cách tu về cái sự ăn uống của mình thôi.
(40:59) Phật tử: “Rồi Thầy dạy chúng con nên lưu ý và đảo ngược câu này sẽ có một pháp hành rất cụ thể. Là từ tập khởi của thức ăn có tập khởi của ái, từ đoạn diệt thức ăn có đoạn diệt của ái”.
Trưởng lão: Cho nên hàng ngày Thầy bảo, Thầy dạy mấy con rõ ràng là người Phật tử mà Nguyên Vinh này đã nhận ra được cái ý dạy của Thầy ở trong cái đoạn thuật này chứ không. Đó là qua cái bài pháp của Phật, thì qua cái lời dạy của Thầy thật sự nó ăn khớp vào ở trong những cái bài kinh rất rõ ràng. Thầy bảo khi sáng nay nó muốn ăn, nó đói bụng nó muốn ăn: “Không, tao không cho mày ăn đâu, trưa hãy cho mày ăn, bây giờ mày ăn là mày sinh dục”. Tức là mình đoạn cái ái, cái ái dục về ăn uống đó. Đó thì nhận xét được như vậy mới thấy rằng những cái lời Thầy dạy, là những cái lời của đức Phật dạy chứ không phải tự Thầy đặt ra.
Mà dường như là giống như mới đầu mấy con thấy ông Phật ông đâu có dạy theo kiểu Thầy. Ăn ngăn không có cho nó ăn như vậy. Cho nên Thầy chỉ nói đức Phật nói chế ngự chứ không phải ức chế. Bởi vì trưa mình còn ăn mà, chứ đâu phải mình không cho nó ăn đâu, mình ức chế nó. Mình cho ăn, nhưng mà ăn phải đúng giờ. Cũng như ngủ, mình cũng cho ngủ chứ đâu phải mình bắt nó thức. Nhưng mà phải ngủ đúng giờ, chứ không phải được ngủ phi thời. Ăn ngủ không được phi thời. Cho nên đó là cách thức chúng ta đoạn ái.
Và “Người tu tập theo Bát Chánh Đạo nuôi mạng sống chơn chánh thì chỉ dùng có đoàn thực dù thô dù tế để đủ nuôi thân mạng. Còn xúc thực, tư niệm thực và thức thực thì ngăn chặn và đoạn dứt không nên dùng. Vì ăn uống tập khởi thì sẽ dục tập khởi”. Các con thấy về cái sự mà xúc thực nè, tư niệm thực nè và thức thực nè, toàn bộ thuộc về tưởng là nhiều nhất. Cho nên trong cái vấn đề mà mình có sanh ra dục là do mình tưởng ra. Tư niệm là mình suy nghĩ về cái ăn uống nó ngon nó dở như thế này thế khác. Thành ra những cái tư niệm suy nghĩ đó mà chúng ta sanh ra những cái ham ăn, sinh ra cái dục. Thức thực mình ăn bằng cái thức của mình. Còn xúc thực mình ăn bằng cái cảm xúc của mình.
Tất cả những cái này đều làm mình không thấy. Nhưng mà sự thật ra mình chỉ có nhận ra được là mình bỏ cái miếng ăn ở trong miệng của mình. Chứ sự thật ra đứng trước một cái món ăn nào đó là mình thấy ngon quá, mình thèm mình không ăn. Nhưng mà mình vẫn thấy cái thức của mình thích ăn thì đó là mình thức thực. Rồi mình thấy mình cảm nhận cái sự chảy nước miếng ra, thèm cái đó ra thì đó là xúc thực. Xúc thực nó mới tác động cho mình chảy. Thí dụ như bây giờ mình thấy người ta cầm một cái trái me, người ta ăn thì bắt đầu mình thấy nước miếng mình chảy ra. Đó là mình bị xúc thực. Nó tác động nó làm cho mình ăn cái đó. Nhưng mà sự thật ra mình không ăn, nhưng mà nó vẫn có cái cảm giác đó, cho nên gọi là xúc thực. Tất cả những cái này Thầy đã giảng rồi.
Và vì vậy, tất cả những cái này nó đưa đi đến cái chỗ mà chúng ta sanh dục, sanh ái. Ái dục về ăn uống. Cho nên ăn uống mà tập khởi thì dục sẽ tập khởi. Đó mình ham ăn ham uống thì do đó nó sẽ tập khởi. Do đó, mình biết ăn một ngày một bữa là đúng chánh pháp của Phật. Còn ăn nhiều là chúng ta sẽ tập khởi những cái sự dục của chúng ta, chứ không gì khác hơn hết. Và đồng thời nó dục nhiều hướng chứ không phải là một hướng. Ở đây mình chỉ nói về ăn. Nhưng mà ăn được thì mình sẽ diệt được cái này, thì mình sẽ diệt được cái khác. Như bây giờ các con ăn nhiều thì phải ngủ nhiều chứ sao? Cho nên các con ăn ít, ăn ngày một bữa thì các con sẽ ly được cái ngủ, nó làm cho cái giảm cái thùy miên, hôn trầm.
(44:25) Cho nên trong cái vấn đề mà tu tập chúng ta phải thấy rằng về vấn đề ăn uống rất là quan trọng. Cho nên ở đây có nhiều người hiện giờ mà ăn ngày một bữa thì người ta vẫn ăn không được. Biết rằng nó có lợi ích nhưng mà vẫn (chưa làm được). Bởi vì mấy con chưa phải là một người mà chỉ đến đây để mà nghe học pháp chứ chưa phải là cái người mà vào đây để mà sống mà tu. Các con hiểu chưa? Cho nên những cái sự lỗi lầm đó thì nó chưa phải là lỗi lầm. Mà đây là cái cuộc sống mình mới tiếp xúc cái cuộc sống của Tu viện mà thôi. Cho nên mình thấy như vậy như vậy nhưng mà cái nghiệp của mình, cái thân của mình nó chưa có ăn uống một ngày một bữa được. Thì các cô, các bác và các chú đều có thể ăn thêm một cái gì đó, để cho nó đỡ trong khi mình chưa quen.
Nếu mình ức chế thì trong khi ở đây chưa về tới nhà mà nó bệnh hết rồi làm sao? Cho nên còn nguy hiểm hơn. Tốt hơn là cứ ăn uống một cái gì đó cho nó dễ dàng, nó nhẹ nhàng hơn. Như ở nhà mình ăn bữa ăn quá nhiều để mà nó cực khổ hơn. Cho nên mình tạm như mình uống một ly sữa, hoặc ăn cái bánh hay hoặc cái gì đó thì có thể được hết. Chứ không có sao hết, không có lỗi lầm gì hết. Đó là mình mới tiếp nhận, mình mới tiếp cận với cái môi trường tu tập thôi.
Cho nên nếu mà người nào mà khắc phục được ăn ngày một bữa thì mình vui vẻ, mình chấp nhận. Còn người nào chưa thì mình có thể uống một ly sữa, ăn một cái bánh đều được hết không có gì phạm lỗi gì hết. Còn nói chuyện thì mình cũng hạn chế, mình ít nói. Nhưng mà cái điều kiện cần hỏi, cần nói thì mình cứ nói, còn không cần thì thôi. Chứ không phải là như những người mà chuyên tu ở đây. Đã là vào ở đây quyết tâm tu rồi mà còn đi nói chuyện thì không được. Còn các con về đây để học pháp chứ chưa phải là chuyên tu, chưa phải là chuyên nhất về một cái sự tu tập giải thoát. Mà đây là mình học để rồi sau này mình mới tới chuyên tu đó.
(46:39) Phật tử: “Xin Thầy giảng rõ cho tất cả các cư sĩ chúng con được hiểu về cách thức tu tập của người tại gia”.
Trưởng lão: Đây là cái phần mà quan trọng nhất. Tại gia tức là mình sống tại nhà của mình. Mà mình tu tập sao mà đối với, cũng như con rồi đối với cha mẹ. Thì vợ chồng đối như thế nào? Rồi con cái trong gia đình của mình đối xử như thế nào? Đó là cái sự cụ thể. Nhưng những cái bài vở này, những cái bài mà học về cái bổn phận mà của người tại gia tu tập theo đạo Phật đó, thì thiệt ra nó là những cái giáo trình mà tu học như Thầy đã nói cho mấy con đã nghe rồi đó. Thì đạo Phật nó có những cái lớp để mà tu tập, để mà từng sống ở trong cái gia đình của mình. Đó là cái lớp Chánh Kiến, Chánh Tư Duy, Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng. Đó là những cái lớp để mà học tu sống ở trong cái chiếc áo của người cư sĩ, sống trong cái tập thể, gia đình, xã hội. Đó là những cái lớp mình đang tập sống cái đạo đức không làm khổ mình, khổ người. Đó là những cái lớp học như vậy.
Cho nên nó không phải là nói cái bài học mà về đạo đức, đối với một người cư sĩ mà học về đạo đức, nó có từng lớp rõ ràng chứ không phải là nói mình muốn tu là mình phải học những cái đạo đức như vậy như vậy rồi thôi. Không phải. Nó cũng phải có tầng lớp, nó uốn nắn cho mình có cái cuộc sống, có một cái nhìn, có một sự suy tư. Nó không giống như cái nhìn, cái suy tư của mình hiện giờ. Vì vậy, nó có từng cái lớp học của nó để nó rèn luyện mình. Cho nên trong cái vấn đề hôm nay thì đại khái như các con biết rằng Thầy có soạn thảo cái bộ sách đạo đức nhân bản - nhân quả. Tức là đời sống ở trong gia đình của mình là mình sống ở trong cái quy luật của nhân quả. Cho nên mình thoát ra cái quy luật nhân quả. Mà đang sống trong quy luật mà thoát ra nhân quả là phải có những cách thức sống, cách thức suy nghĩ. Cách thức thấy nó như thế nào thì chúng ta mới sống trong cái nhân quả mà không bị nhân quả chi phối.
Trách nhiệm như thế nào? (Phật tử): Ở đây qua những cái điều mà thưa hỏi Trưởng lão: “Xin Thầy giảng rõ cho tất cả cư sĩ chúng con được hiểu về cách thức tu tập của người tại gia. Bổn phận trách nhiệm phải như thế nào để ngày mai sau khi rời khỏi Tu viện, để biết cách thức tu tập mà không phải uổng chờ thời gian công sức. Không phí uổng thời gian công sức để làm sao gieo trồng được nhân duyên thiện cho tốt. Vì con e sợ nếu không biết phương pháp tu tập thì tất cả sẽ rơi vào tình cảnh cư sĩ không xong mà tu sĩ thì cũng dở. Con xin Thầy từ bi hoan hỉ bố thí dạy bảo cho chúng con”.
(49:28) Trưởng lão: Đó thì đây là một cái lời xin Thầy dạy cho các con, phần nhiều là dạy về đạo đức nhân bản - nhân quả. Như bộ sách đạo đức nhân bản - nhân quả mà Thầy đặt cái tên là Đạo Đức Làm Người. Thì các con thấy như tập một thì nói về ba cái đạo đức của xã hội. Và cái tập hai nó đi vào cái đạo đức của con người, cái bản thân của con người. Và tập ba, tập bốn, tập năm thì nó cũng còn nói về đạo đức bản thân của mỗi con người chứ chưa đến gia đình. Vì vậy thì các con biết rằng cái giáo trình mà học về đạo đức nhân quả thì nó là một cái bài vở, một cái phương pháp cho nên nó rất nhiều điều.
Và chúng ta cũng thấy rằng cái hành động từ cái suy nghĩ, từ cái lời nói, từ cái hành động của thân chúng ta nó cũng vô lượng hành động. Vì trước cái cuộc sống chúng ta nó có nhiều chuyện để mà chúng ta có những cái hành động trong những cái chuyện đó. Cho nên nó không phải là có một cái hành động này là đúng hay hoặc là hành động kia là đúng, hay hành động nọ là sai. Nó không phải chỉ có một vài cái hành động, hay năm, mười hành động mà nó vô lượng hành động. Hễ nó tiếp duyên thì nó có những hành động mới khác hơn nữa, cho nên nó là vô lượng. Mà vô lượng như vậy là cái nhìn, cái suy nghĩ của chúng ta, nó cũng phải vô lượng sự nhìn thấy và sự suy nghĩ của chúng ta đúng Chánh Kiến, Chánh Tư Duy, Chánh Ngữ, Chánh Mạng. Do cái sự suy nghĩ như vậy nó trở thành cái môn học. Nếu mà chúng ta không học thì chúng ta không biết.
Cho nên hiện bây giờ thì chúng ta không có thì giờ để mà chúng ta giảng rộng ra cái đường lối này. Vì ngày mai thì quý Phật tử sẽ biết rằng cái chương trình của Phật giáo, nó sẽ có những cái lớp học này. Mà mỗi lớp học thì nó phải kéo dài một năm một lớp học. Ví dụ như vào học cái lớp Chánh Kiến thì chúng ta phải học có một cái nhìn. Ở trong cái nhìn qua một cái góc độ nhân quả, không còn qua góc độ đúng sai phải trái như xưa nữa. Cho nên chúng ta phải học một năm. Trong cái sự học tập đó thì nó có sự rèn luyện tu tập để làm cho chúng ta sống quen đi cái nếp sống mới. Nó không còn cái nếp sống cũ nữa, không theo cái lối phong tục cũ nữa. Cho nên nó có cái khác.
Và đồng thời thì chúng ta cũng học cái lớp thứ hai thì chúng ta học cái suy nghĩ. Hồi nào chúng ta có sự suy nghĩ, nhưng mà sự suy nghĩ chúng ta hầu hết là đem lại sự đau khổ cho chúng ta. Còn cái sự suy nghĩ hiện giờ gọi là Chánh Tư Duy, nó đem lại chúng ta một niềm sống an vui và hạnh phúc. Do cái chỗ mà chúng ta có học tập, có rèn luyện thì chúng ta mới thông suốt được. Còn bây giờ vì một cái lớp học nó như vậy, nó cả năm như vậy mà cô đọng trong một buổi học thì không thể hết được. Cho nên vì vậy mà Thầy sẽ tóm lược lại để cho chúng ta biết cách, mà chúng ta hôm nay chúng ta tu tập cho rõ ràng.
Bây giờ giả dụ bây giờ chúng ta sống ở trong gia đình mà chúng ta, như Thầy hồi sáng có nói. Như đức Phật tóm lược lại cho dạy cho cái người đệ tử Sa di của mình đầu tiên tức là La Hầu La. Thì ông dạy La Hầu La như thế nào? Mỗi lần muốn nói ra một cái điều gì thì chúng ta suy nghĩ cái lời nói đó. Nếu nó không làm hại mình hại người, không làm hại mình, không làm hại cả hai thì mình mới nói. Và như vậy thì hàng ngày chúng ta muốn làm hành động gì, muốn nói một cái điều gì, muốn suy nghĩ một cái điều gì thì chúng ta xét cái đó nó có hại mình, hại người, hại cả mình và hại người không? Nếu mà không thì đó là mình sẽ nói. Và như vậy rõ ràng nó là nhân quả.
(53:00) Bởi vì cái đạo đức nhân quả nó không làm khổ mình. Mà giờ mình suy nghĩ cái lời nói đó mình nói ra nó không làm cho người ta đau khổ, không làm cho mình khổ, mà không làm cả hai đau khổ thì mình sẽ nói. Thì hiện giờ chúng ta nên tập nghĩ, suy nghĩ cẩn thận thì chúng ta nói. Lỡ mà chúng ta có nói ra mà làm khổ người, khổ mình hoặc là khổ cả hai thì mình nên cố gắng khắc phục mình. Nhắc nhở mình từ đây về sau không được nói lời nói đó nữa. Từ đây về sau phải chừa, không được nói những lời nói như vậy nữa hay hoặc là những hành động như vậy nữa, hay hoặc là những sự suy nghĩ như vậy nữa. Đó là cách thức chúng ta đối xử trong gia đình thì đối xử như vậy trong gia đình. Thì nó biến ra những cái đức hạnh, cái hạnh của nó.
Cái hạnh của nó sống như thế nào? Nhẫn nhục - tùy thuận - bằng lòng. Bởi vì, khi mà mình suy nghĩ như vậy thì ngay mình làm được những cái điều này, thì cái đó là cái hạnh nhẫn nhục. Ví dụ người ta chửi mình, mà mình suy nghĩ để mình nói một cái lời nói gì đó mà làm cho người ta khổ, nhất định là mình không nói. Cũng như bây giờ người ta chửi mình, mình biết là cái tâm mình nó sân lên rồi. Nhưng mà bây giờ mình muốn chửi người ta lại. Nhưng mình suy nghĩ bây giờ mình nói người ta lại, mình chửi người ta chó hay trâu hay là chửi đồ này đồ kia. Thì mình nói, mình suy nghĩ: “Bây giờ nói ra lời nói như vậy thì mình cũng không thua gì họ, và như vậy mình nói như vậy là làm khổ người ta. Tốt hơn là mình không có nói”. Do đó, cho nên vì vậy, mình ngăn cái ác pháp đó đi. Cho nên nó không, cái lời nói nó không hung dữ nữa. Và cuối cùng thì mình thấy mình không có nói ra cái lời nói hung dữ. Do đó, mình không tạo cái nhân ác. Cho nên cái quả người ta chửi mình thì lập tức người ta không có chửi nữa, người ta bỏ người ta đi vào. Không lẽ người ta chửi suốt ngày sao?
Cho nên, cuối cùng thì coi như mình học về cái đạo đức nhân bản - nhân quả. Tức là cái cơ bản của con người chúng ta đi vào đạo Phật thì phải sống như vậy. Cho nên các con nhớ kĩ. Vì vậy, thường Thầy đã viết ở trong cái bảng khắc vào cái bia đá mà Thầy nhắc ở phía trước gần ở bên cái điện Phật. Thì Thầy có nói: “Đừng nhìn mọi vật điều đúng sai, phải trái mà hãy nhìn nó bằng thiện ác”. Mình nhìn nó thiện thì nó sẽ đem lại không có sự khổ đau cho mình cho người, mà ác là nó có sự khổ đau. Cho nên khi mà nó đúng như vậy thì mình dừng lại, mình không có làm những cái điều ác. Đó là cách thức của chúng ta tu tập, mà không ngờ làm những điều đó lại nó có ba cái đức. Đức là nhẫn nhục, tùy thuận và bằng lòng. Nó làm tất cả đều vui.
(55:31) Cho nên mấy con nhớ rằng những cái cuốn sách mà Thiền Căn Bản mà Thầy dạy thì nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng, nó nằm ở trong cái chỗ tư duy suy nghĩ này. Nó biến ra cái phương pháp mà chúng ta tu tập, làm cho gia đình chúng ta càng ngày càng vui vẻ. Mọi người càng ngày càng thấy hạnh phúc. Trước kia thì mình không dằn được, mình giận dữ, mình nói thế này thế khác, mình bỏ ăn bỏ uống. Hôm nay, mọi chuyện nó có xảy ra, mình thấy vui vẻ, ăn uống cũng vui vẻ. Không có buồn rầu, không có làm cho người khác khổ tâm mà mình cũng không khổ tâm. Và như vậy rõ ràng là cái con đường của đạo Phật nó thực tế ngay trong gia đình chúng ta. Mà chúng ta biết tu căn bản như vậy thì chúng ta sẽ được giải thoát.
Cho nên tóm lược lại là chúng ta nên tu tập bằng đạo đức không làm khổ mình khổ người. Bằng những hành động suy tư, từng hành động, từng lời nói, từng cái suy nghĩ của chúng ta trong tâm của chúng ta. Thì như vậy chúng ta sẽ có kết quả giải thoát hoàn toàn. Chứ đừng nghĩ rằng bây giờ tui vào đây là phải thọ Bát Quan Trai, phải giữ gìn tám giới, phải ăn chay, phải ăn một bữa. Về gia đình ăn ba bữa, mình cũng tự nhiên mình ăn ba bữa có gì đâu? Chưa phải lúc mình ăn một bữa thì mình tu đừng có vội vàng. Mình vội vàng mình tu là làm chướng ngại cho gia đình của mình. Làm cho khổ cả gia đình mình thì không có hay ho gì hết. Cho nên mình phải biết cách vừa tu giải thoát cho mình mà vừa làm cho những người thân của mình được giải thoát nữa. Đó mới chính là cái phương pháp tu của đạo Phật.
Cho nên đạo Phật là một cái nền đạo đức nhân bản - nhân quả. Cho nên đức Phật có nói là cái đoạn kinh, đức Phật nói như thế này: “Nếu mà tu cái mục đích của đạo Phật đến với con người là không làm khổ mình, khổ người. Mà người nào đã không làm khổ mình, khổ người đó là đạt được cái mục đích của đạo Phật rồi, đâu cần tu những gì, pháp gì khác đâu”. Nếu mà chúng ta không làm khổ mình khổ người thì luôn luôn tâm hồn chúng ta thanh thản, an lạc. Nó luôn luôn nó vui, nó hạnh phúc, nó có gì đâu mà khổ nữa đâu. Các con thấy bây giờ mình ngồi đây mình buồn buồn, tức là tự mình đã làm khổ mình rồi. Thì mình đâu có để tự làm khổ mình, tức là đạo đức không làm khổ mình, phải không? Rồi có người chửi mình, mình không giận không gì hết thì tức là đạo đức không làm khổ mình.
(57:38) Thật sự ra nói về đạo đức mà không làm khổ người thì nó dễ, mà không làm khổ mình thì nó phải sáng suốt. Mà sáng suốt thì mới không làm khổ mình, phải không? Cho nên vấn đề mà tu ngay ở trong đạo Phật thì các con tu rất bình thường. Gia đình mình sống như thế nào, con cái sống như thế nào, sao mình cũng tùy thuận, nhẫn nhục được hết, đó là mình tu rồi. Mình không làm khổ một người nào nữa hết. Hồi nào thì mình còn to tiếng, hôm nay mình nói ngọt ngào, nhẹ nhàng làm cho người ta mến phục mình liền. Thì như vậy từ mình mới lôi cuốn họ vào cái nền đạo đức này.
(58:10) Cũng như bây giờ mấy con thấy rằng khi mà nghe Thầy nói như vậy Đại thừa sai, rồi này kia. Mấy con hồi nào tới giờ tập trung chị em đi chùa này kia, bây giờ thì mấy con không đi. “Tui học theo Nguyên Thủy rồi, tui không có đi cúng bái nữa, tui không đến chùa nữa”. Mấy con sai mấy con. Các bạn con còn đang đau khổ chưa hiểu biết, người ta mới lầm lạc, người ta đi chùa, người ta cúng bái, người ta làm những chuyện mê tín. Mình cũng đi nhưng mà mình không làm điều đó nữa. Nhưng mình đi, may đâu cái chị nào đó mới hỏi: “Sao nay chị sao lại không có tụng kinh, không có sám hối nữa mà chị đến đây chị ngồi chị chơi vậy? Chị ngồi ở gốc cây, còn tụi này vô tụng kinh ó ré”. Thì tụng xong rồi ra hỏi mình thì nói: “Ngồi chơi khỏe hơn là tụng kinh mệt”. “Tại sao vậy?” “Tại vì tui có học, Thầy có dạy như thế này thế này. Phật có dạy như thế này thế này. Cho nên tui ngồi nãy giờ, tui khỏe hơn mấy chị, mấy chị tụng kinh mệt quá. Thôi đi uống nước đi”. Ví dụ chẳng hạn. Nhưng mà các con đã đánh thức người ta một cách rất rõ ràng, rồi từ đó người ta dần dần chuyển.
Còn bây giờ mấy con theo Thầy, mấy con không thèm đến chùa nữa. “Thôi mấy ông chùa Đại thừa này tui bỏ tui không đi nữa”. Như vậy là mấy con bỏ ra một cái điều cái dịp tốt để vừa lợi ích cho mình, vừa lợi ích cho người. Lấy tất cả những cái người tu sai đó trở thành những người bạn tốt của mình. Còn bây giờ mấy con chia ra, những người tu theo Đại thừa thôi mình không chơi nữa. Mấy con thấy như vậy là mấy con sai rồi mấy con, không có đúng đâu, cho nên mấy con sửa lại.
Mình cũng đi chùa, mấy Thầy cũng không biết cô Phật tử hồi nào tới giờ cũng đi chùa, bây giờ cũng đi chùa. Nhưng mà cô này lại không tụng niệm, làm cách khác hơn. Cô này cũng không đến mà mua hương đăng, hoa quả hay giấy tiền, vàng mã gì cúng nữa. Cô này không có làm cái chuyện mà cúng bái như hồi xưa nữa. Mà cô này đến thăm quan rồi xem, rồi ngồi chơi ở ngoài cái tảng đá hay hoặc là nơi nào đó bóng cây, bóng mát ở chùa chơi thôi. Chứ không có đến mà lễ Phật, mà lạy ông này đã rồi tới lạy ông kia, không có làm như vậy. Nhưng mà người ta thấy mình có cái lối sống mới, có cách thức sống rất là an ổn. Cho nên có nhiều chị em người ta thấy vậy người ta mới hỏi thăm.
Do cái duyên mình tạo như vậy người ta mới hỏi thăm mình mới hướng dẫn người ta được. Rồi mình dẫn nhẹ nhẹ chứ đừng có nói Đại thừa sai nha, mê tín này kia. Đừng có chửi người ta như vậy, mà mình đừng có nói động người ta. Mà mình nói: “Ờ tui tu, tui thấy tui tu theo cái này nó an ổn lắm”. Chứ đừng có nói cái sai người ta. Từ cái an ổn của mình, người ta mới thấy sao nó hay quá, cho nên người ta theo dần dần. Chứ đừng có chỉ trích gì hết, đừng có nói vậy.
Tại sao mà sách của Thầy lại nói Đại thừa sai? Tại vì từ lâu tới giờ không có ai dám nói. Mà không nói thì ai biết sai, cho nên Thầy phải nói. Còn bây giờ mấy con biết rồi thì đừng có nói, các con không có nói được. Mà Thầy nói để cho những người đó biết và đồng thời bây giờ các con cứ lấy cái đúng mà thôi. Còn những cái sai mấy con không nói. Mấy con nhờ Thầy nói mấy con mới biết sai. Nhưng mà khi người ta theo được cái đúng, lần lượt người ta hướng về mình rồi thì mình mới nói đó sai như vậy như vậy. Còn bây giờ dục không mà, người ta còn cố chấp cái đó mà các con nói là các con có chuyện với họ. Thấy không? Cho nên khéo léo mà giúp đỡ nhau. Trong một xã hội loài người đông đảo đâu phải riêng có một mình mình sống. Còn tu tập theo đạo Phật riết rồi mấy con tu cho con thôi, chứ còn không có nghĩ gì đến ai nữa.
Cho nên sự thật đâu phải là đạo Phật ích kỷ đâu. Nhưng mà tại sao mà Thầy nói như thế này nè: Mình tu chưa xong thì đừng hướng dẫn người khác. Bởi vì cái hướng dẫn người khác là cái bản ngã của mình muốn làm thầy. Chứ không phải là cái gì hết. Mình tránh cái này chứ không phải là không hướng dẫn họ đi theo con đường tốt của mình. Mình sống đạo đức được thì mình hướng dẫn. Cái hành động của mình là hướng dẫn người ta rồi chứ, đâu cần mình phải nói. Cho nên con đến chùa mà con làm theo cái kiểu của con thì người ta sẽ theo con nhiều. Mà chính đó là con đã hướng dẫn người ta bằng cách không tham vọng. Còn con thuyết giảng, con nói cái này cái kia nọ, con khoe khoang con tu được cái này kia, điều đó đều sai pháp hết rồi mấy con. Các con hiểu điều đó không? Cái đó là cái tham vọng, cái bản ngã của mình, nó lộ ra cho cái thấy của mình là mình mới có hiểu biết mà thôi.
(1:02:06) Cho nên trong kinh sách Phật nói mình khi tu chưa xong thì đừng có dạy ai. Miễn chừng mình đến mình chơi chung với họ mà mình tu theo mình thôi. Họ thấy mình hay là họ dựa theo mình, chứ mình không có dạy ai hết. Các con nên nhớ đó là mình sống trong một cái cộng đồng, mình đừng có làm cho mình có cái vẻ riêng rẽ. Mà cái cách riêng rẽ của mình nó cũng mang cái bản ngã nữa. Nghĩa là mình riêng rẽ là mình mang cái bản ngã: “Tui đúng các anh sai”. Chứ ai lại cũng nói của mình đúng, chứ bao giờ có ai nói sai. Thì cái bản ngã của mình là như vậy. Cho nên vì vậy mình lấy cái đúng là mình thực hiện qua cái hành động đúng của mình để ảnh hưởng đến những người khác người ta sẽ làm tốt được.
(1:02:43) Như vậy là cái lời mà viết cái bức thư này xin Thầy để dạy cho mấy con cái đạo đức thì tóm lại thì các con phải hiểu cái đạo đức. Đạo đức nó là mình phải từng cái lời nói, từng cái hành động thân của mình, từng cái suy nghĩ của mình, thì mình phải suy nghĩ chín chắn những cái điều kiện đó trước khi mình nói. Mà không hại mình, hại người và hại cả hai, tức là hại mình, hại người nữa. Thì mình sẽ nói ra, mình sẽ làm ra tất cả những cái này. Cái hành động mà tu tập như vậy gọi là sống đời sống đạo đức nhân bản - nhân quả, không làm khổ mình, khổ người. Cái hành động mà suy nghĩ đó là hành động sống đạo đức nhân bản - nhân quả, không làm khổ mình, khổ người.
Dù sao một ngày nào đó, các con có đọc sách Đạo Đức Làm Người, Thầy cũng dạy mấy con ở chỗ này để mà suy ra từng cái nhìn cái rộng ra, từng cái hành động nhân quả. Đối xử với nhau nó rộng rãi ra nhưng nó cũng nằm ở trong cái phương pháp từ cái hành động suy nghĩ của chúng ta đúng sai này đó. Ở trong cái chỗ này đó không hại mình hại người, hại cả hai thì chúng ta sẽ thực hiện cái lời nói, cái hành động của chúng ta hoặc là cái suy nghĩ nào đó. Đó thì tóm lại là cái bài pháp đó là đạo đức bằng cách tư duy suy nghĩ trên ba hành động thân, khẩu, ý của chúng ta mà thôi. Các con nhớ chưa?
Nhớ được như vậy thì các con sẽ về sống gia đình. Nghĩa là trong gia đình mình ăn ba bữa mình vẫn ăn ba bữa. Nhưng mình biết cách mình không bị lôi cuốn. Tại vì mình tùy thuận mình ăn. Mình biết là ăn nhiều nó không tốt đâu. Cho nên trưa mình ăn no. Nhưng mà sáng mình ăn cũng vui vẻ. Mình uống một ly sữa hoặc mình ăn cái bánh một chút xíu nào thôi, chứ không ăn như người khác. Đó là mình thay đổi rồi. Như vậy là mình đã vừa tùy thuận làm cho vui lòng mà mình không bị lôi cuốn trong cái ăn uống phè phỡn, ăn uống nhiều, ăn uống cho tức bụng thì mình không có làm điều đó. Cho nên do đó là mấy con đã khéo léo, đã làm cho gia đình vui vẻ. Mặc dù trong gia đình không biết cũng vẫn thấy mình vui vẻ. Mà tu hành theo đạo Phật sao nay coi vui vẻ, luôn luôn lúc nào cũng không thấy có giận hờn, tức giận gì hết rồi ăn uống cũng bình thường.
Còn bây giờ mình làm khác, mình về ăn ngày một bữa. Nhờ ăn một bữa mà giờ không giận thì tức là người ta cũng nói nhờ ăn một bữa, mà ăn một bữa thấy sao ốm quá? Do đó, người ta nói trời ốm quá vậy mà tu tập cái gì? Cho nên vì vậy mình cũng vẫn bình thường, bình thường mình ăn ít thì nó cũng sẽ ốm. Nhưng mà cái ốm người ta cũng vẫn thấy mình ăn một bữa người ta không trách mình. Cho nên, mấy con phải khéo léo. Cho nên đức Phật nói là thiện xảo trong cái sự tu tập của mình. Thì ngay từ cái đầu mà đạo đức mà mình biết tu tập như vậy cũng là rất là giải thoát rồi, đâu cần đòi hỏi gì thêm nữa.
(01:04:52) Tiếp theo cái bức thơ này thì Thầy sẽ trả lời thêm một số vấn đề của câu hỏi. (Phật tử Liễu Thiện): “Con xin đặt ra một số vấn đề nhờ Thầy giảng rõ cho mọi người hiểu. Trước khi tu tập cần phải học cho thông đạo đức nhân bản không làm khổ mình, khổ người. Tất cả mọi người đều sinh ra từ môi trường nhân quả cho nên phải vui vẻ sống trong môi trường đó, không được phép trốn chạy”.
Trưởng lão: Đây là cái ý của Liễu Thiện. Từ lâu khi nó rút tỉa ra những cái bài học đối xử trong gia đình, nó gặp rất nhiều khó khăn, cuối cùng nó biết cách thức xả. Cho nên, nó có ghi nhận lại những cái điều này. Trong cái tập mà Diễn Đàn Chơn Như tập 7 thì có cái kinh nghiệm nó nói ra nó viết. Nó nói ra Thầy thấy rằng cái sự tu tập như thế này là nó đúng cách của đạo Phật. Căn bản của đạo Phật khi vào đạo thì phải là làm con người cho đúng cách của con người. Chứ chưa phải là mình chưa có làm cho đúng cái đạo đức của con người mà vội vào chùa mà tu cái này hoặc tập cái kia ngồi thiền hít thở. Nhiều khi cái sự xả tâm này cái sự tùy thuận, nhẫn nhục này chưa trọn vẹn, mà đi vào cái chỗ mà tu tập cao hơn thì chắc chắn là mình sẽ mất cái cơ bản, mất cái nền tảng vững chắc của con đường tu của đạo Phật.
Cho nên đạo Phật lấy giới luật mà làm cái pháp đầu tiên chúng ta tu Giới - Định - Tuệ. Vậy thì giới luật là gì? Là đạo đức. Mà đạo đức từ ở trong gia đình, trong xã hội cho đến khi mà vào chùa để mà thực hiện những cái đạo đức ở trong chùa. Thì cái đạo đức ở trong chùa đó là những đạo đức của bậc Thánh. Cũng như bây giờ cac con thấy các con ăn ngày ba bữa, sống biết suy nghĩ từng lời nói, từng hành động của mình để không làm khổ mình, khổ người. Thì các con sống Đạo Đức Làm Người. Mà bắt đầu bây giờ mấy con thọ Bát Quan Trai tức là các con sống một đời sống của những bậc Thánh rồi. Cho nên các con vội vàng, bây giờ làm cho gia đình mình buồn phiền, mà ngồi làm Thánh thì ông Thánh này nó trật mất rồi. Có phải không? Thánh gì mà chồng không cho ăn ngày một bữa, mà bây giờ cố gắng tui cãi tui ăn ngày một bữa. Ông tức quá trời à! Có phải không? Như vậy là Thánh sai rồi, có phải không?
Người mà chưa có làm cho mọi người vui lòng mà mình muốn làm Thánh mình ngồi đó mà bao nhiêu người con cái nó tức quá. Bà đi tu sao mà bây giờ bà để cho mấy con ăn, ngồi có một mình như thế này. Các con hiểu điều đó chưa? Cho nên làm người chưa được mà đòi làm Thánh. Cho nên vì vậy thọ Bát Quan Trai là muốn làm Thánh rồi đó chứ gì? Thì như vậy mấy con đã sai mất rồi. Cho nên chúng ta phải thực hiện được cái đời sống để kéo hết cả một cái chùm nhân quả của chúng ta, cả cái gia đình chúng ta đều hiểu biết Phật pháp.
(1:07:56) Khi chúng ta ăn chay là biểu chúng ta làm sao mà chúng ta thực hiện như thế nào để cho gia đình mình ăn chay hết. Cái đó là cái hay, đừng có nghĩ rằng tui sẽ giải thoát còn con cái chồng con kệ nó, nó đọa địa ngục kệ nó. Các con có nghĩ điều đó không? Nếu mà các con nói tui thương con, thương cái, thương chồng mà tui đi tu như vậy thì tui có thương không? Sự thật là tui nói thương. Thiệt ra tui thương trong cái gì Thầy cũng chẳng biết nữa. Thương thì mình phải hòa hợp mình làm sao mình lôi hết cái nhóm này đi. Mình biết cái này hay mà tại sao mình đi một mình? Còn mấy người này xuống địa ngục thôi kệ họ. Thì như vậy là chưa phải hay đâu. Cho nên mình cố gắng mình khắc phục gia đình của mình bằng cách như thế nào để mình làm cho được cái Đạo Đức Làm Người trước đã.
Đó là những cái điều, bởi vì mình còn ở trong cái vòng nhân quả mà mình muốn thoát ra cái vòng nhân quả đâu phải dễ. Cho nên khi mình hở một chút, mình đụng một chút thì bắt đầu nhân quả nó tác động liền. Nó làm cho mình còn khổ đau hơn nữa. Cho nên có nhiều người khi nghe được Phật pháp rồi ham quá, không ngờ đụng tới nhân quả cái bắt đầu: “Trời ơi! Cái gia đình của mình như là cái địa ngục. Nó khổ đau hết sức khổ đau, chỉ còn nước muốn trốn chạy thôi”. Nhưng mà các con trốn chạy khỏi không? Bây giờ mà các con có về Tu viện Chơn Như, các con ngồi tu. Ngồi một mình cô đơn, buồn bã, bắt đầu nó nhớ con, nhớ cái, rồi nó nhớ những hình ảnh này, các con có chịu ngồi đó nổi không? Cuối cùng các con cũng xách gói về à.
Cho nên, mình giải quyết được ổn định hết cái gia đình của mình đều hoàn toàn có một hướng về đạo Phật. Thì bắt đầu bây giờ, các con có đi đến cái chỗ mà các con tu tập để giải thoát, thì các con ngồi trong cái Tu viện, các con ngồi nghe an ổn. Ở gia đình của mình người nào cũng là người ta cũng hướng về cái hướng đó rồi. Mình tu được người ta còn mừng nữa, người ta lo mà người ta theo mình chứ gì? Cho nên hàng ngày nhờ cái hình ảnh mà gia đình của mình sách tấn mình rất lớn trên cái sự tu tập. Cho nên, các con đừng có nghĩ rằng khi mình tu tập mà mình thọ Bát Quan Trai: “Ờ chủ nhật này tui đi thọ Bát Quan Trai, ông ở nhà nấu cơm, làm cái gì làm, tui không biết đâu”. À tu cái kiểu này chắc chắn là cái Địa Ngục nó tới với mấy con, chứ chưa chắc là Thiên Đàng nó mở cửa đâu.
“Tất cả mọi người đều sanh ra từ môi trường nhân quả, cho nên phải vui vẻ sống trong môi trường đó, không được phép trốn chạy”. Nghĩa là chúng ta không được trốn chạy nó. Mà chúng ta trốn chạy là bây giờ các con, thí dụ bây giờ một tháng tui sẽ thọ Bát Quan Trai. Mà trong khi gia đình của mình chưa chấp nhận mà mình vội, mình làm như vậy thì tức là mình trốn chạy nó. Mình trốn chạy nó thì nó sẽ phản ứng lại mình đó. Cho nên cách thức đó nó làm cho mình rối thêm. Rồi trong những cái ngày mình thọ Bát Quan Trai chưa hẳn đã thanh tịnh. Vì gia đình của mình như vậy là nó không bao giờ nó thanh tịnh cho mình được hết. Nó là một cái khó.
“Ví dụ từ trước ta chưa có hữu duyên được gặp chánh pháp, ta vẫn sinh hoạt vui vẻ cùng chị em, bạn bè. Ta vẫn đi chùa cầu kinh, lễ Phật cùng họ trong sự hiểu biết. Nhưng giờ đây được gặp chánh pháp, được hiểu đâu là thiện, đâu là ác, điều gì có lợi ích, điều gì không lợi ích nên ta buông bỏ, không theo nữa. Nhưng không có nghĩa là ta vứt bỏ tất cả mọi quan hệ bà con, bạn bè trước đây”.
Nghĩa là bây giờ mình biết rồi. Nhiều khi các con có cái sai là khi biết rồi thì mình không có quan hệ với bạn bè nữa. Nghe nói độc cư rồi bắt đầu bây giờ mình là Thánh độc cư luôn, không có chơi với ai nữa hết. Đóng cửa lại không có chơi với người nào nữa hết. Cuối cùng mấy con thấy, các con sẽ buông bỏ hết tất cả những sự quan hệ thân tình của mình đối với những cái người bạn bè. Tất cả những người thân của mình, mình cũng bỏ hết. Mình nghĩ rằng mình làm Phật liền sao được? Cho nên vì vậy, các con thấy Liễu Thiện nói rất đúng. Và rất đúng cái chỗ mà từ cái bản thân suy nghĩ, từ cái chỗ nó tu tập, nó đã làm đúng. Cho nên, Thầy thấy rất hay là nó biết đi vào cái nền đạo đức nhân bản- nhân quả, nó không dứt bỏ cái điều này. Nghĩa là chúng ta dứt bỏ cái tâm trạng ham muốn chúng ta. Chứ không phải là chúng ta dứt bỏ những sự quan hệ của xã hội, quan hệ của gia đình, của tất cả những cái người chung quanh của chúng ta. Chúng ta không có dứt bỏ những sự quan hệ đó.
(1:11:49) “Nhưng không có nghĩa là ta dứt bỏ tất cả mọi quan hệ bà con, bạn bè trước đây. Cho rằng ta được gặp chánh pháp, rồi còn tất cả người kia là tà pháp. Từ đó sẽ sanh ra sự chống trái nhau thì thử hỏi như thế có đúng tinh Thần của đạo Phật không?”.
Đó mình tự hỏi mình làm như vậy có đúng không? Đạo Phật là một cái đạo đem đến sự giải thoát cho mình, cho người, tức là không làm khổ mình, khổ người. Thế mà mình bỏ hết những cái sự quan hệ đó thì thử hỏi mình tu tập như vậy, mình có đúng không? Sự thật ra Thầy muốn nói độc cư là chỉ cái người đi vào chuyên sâu để mà người ta thực hiện Thiền Định người ta mới độc cư. Còn mấy con bây giờ nào là chăm con, chăm cái, nào là ôm cháu giúp đỡ cho con cái mình công việc này, công việc kia. Mà bây giờ mình cũng muốn độc cư một cái kiểu này thì nó chưa có thuận, nó làm cho mình trở thành một cái nghịch cảnh. Vì vậy, mình phải thực hiện đúng rồi lần lượt cái duyên nó tới đâu thì mình thực hiện tới đó. Mình đã biết được con đường đi từ thấp đến cao, do đó mình phải tu cái gì trước, tu cái gì sau.
“Ngược lại ta phải suy nghĩ và thương lại bạn bè. Trước đây ta cũng như họ cũng bị vô minh ngăn che nên cũng hao tiền, mất thời gian mà không được ích lợi gì. Nên ta vẫn vui vẻ sống hòa đồng với mọi người. Đừng tự mình tách riêng ra vì chúng ta sinh ra từ nhân quả. Hiện nay đang sống giữa cộng đồng, nên phải hòa mình vào cộng đồng, nhưng ta có trí tuệ hơn. Ta được học đạo đức nhân bản nên ta không bị lôi cuốn theo ác pháp làm những điều vô nghĩa, mất thời gian phí tiền. Ta phải sống làm sao để mọi người nhìn vào bằng con mắt thán phục. Để mọi người hiểu rằng: "Con người này từ ngày không đi lễ chùa, cầu kinh, cúng bái với mình nữa. Mà sao họ sống thanh thản, an lạc quá? Họ sống hiền lành, hiền hòa, có đạo đức quá". Từ đó họ sẽ lân la làm quen với ta để hỏi về kinh sách, hỏi về cách thức tu. Thì từ đó bằng khả năng của mình, ta sẽ nói cho họ biết, đồng thời cho họ mượn sách để họ đọc. Chứ chúng ta đừng coi thường, đừng tranh luận đúng sai với họ. Nếu có dịp đi chùa ta vẫn đi bình thường. Nhưng giờ đây ta đi với trí tuệ chứ không phải bằng sự vô minh. Vì thực ra ngôi chùa hoàn toàn không có lỗi, mà nó là nơi ghi lại công ơn của các bậc tiền bối”.
Đó là cái lời của Liễu Thiện nói. Như vậy, nó đã nghĩ và đã làm được như vậy. Thì ở đây, Thầy thấy qua cái bức thư nó gởi đến Thầy, thì Thầy cũng đem cái này để chúng ta học theo cái cách này là tu đúng cái đạo đức của đạo Phật không làm khổ mình, khổ người mà còn lợi ích. Đừng nghe Đại thừa nói rằng chúng ta tu theo Tiểu thừa là ích kỷ, tu cho mình không có tu cho ai hết, không phải. Qua cái lời này của Liễu Thiện, nó còn hơn là những người Đại thừa nữa mấy con.
Nghĩa là chúng ta tu cho mình mà tu cho mọi người nữa. Vì cái hành động làm đúng thì người ta sẽ thấy được mình tu sao mà bây giờ mình được giải thoát, được thanh thản như vậy. Thì mọi người, mình gần gũi người ta, mình không có bỏ những cái sự cộng đồng chung nhau. Thì cho nên người ta mới nhìn thấy được. Người ta nhìn thấy được, thì người ta sẽ hỏi. Từ đó cái duyên mà người ta hỏi đó thì mình mới có điều kiện mình giúp đỡ họ từ cái lời nói cho đến những kinh sách mình có được, mình cho họ mượn. Từ đó giúp cho họ cũng thoát khổ như mình. Như vậy rõ ràng là người tu Nguyên Thủy đâu có nghĩa là ích kỷ, đâu có không làm hạnh Bồ Tát. Thật sự cái hạnh này nó còn cao quý, rất cao quý mà bên Đại thừa gọi là Bồ Tát hạnh.
(1:16:21) Cho nên ở đây Thầy thiết nghĩ rằng từ cái chỗ mà sơ khởi đầu tiên mà chúng ta tu theo đạo Phật là đạo đức nhân bản - nhân quả. Các con nhớ kỹ chúng ta phải thực hành cho cuộc sống của chúng ta đem lại hạnh phúc cho gia đình chúng ta. Để rồi người trong gia đình chúng ta từ chồng, con cái của mình, từ vợ con của mình thấy được, từ đó họ sẽ hướng với mình một hướng như nhau. Và đồng thời mình sẽ có đủ duyên, mình mới sống một mình độc cư trọn vẹn để mình đi sâu hơn nữa. Và mình là người cầm ngọn đuốc để dẫn cả gia đình mình đi, chứ không phải mình đi có một mình. Các con nhớ đây là cái căn bản nhất mà chúng ta cần phải học và tu. Vì mọi người cư sĩ chúng ta ở đây đều là những người có gia đình tất cả.
(1:17:02) Trừ ra những người còn tuổi nhỏ, chưa có gia đình mà quyết đi tu. Thì chúng ta hãy bước vào chùa để mà chúng ta học hỏi những điều của cái người chưa có gia đình. Còn người có gia đình là đã có nhân quả trói buộc. Thì chúng ta nếu mà muốn xuất gia thì ít ra mình cũng phải sống ở đây, mình tu tập một thời gian. Mà người ta xem thấy được cái phạm hạnh của mình sống ở đây được thì người ta chấp nhận. Bây giờ thí dụ bây giờ Thầy cho các con vào đây, ở đây 4 tháng. Như đức Phật nói là khi vào 4 tháng mà Phật và chúng Tỳ kheo thấy được thì cho xuất gia. Thì bây giờ các con là những người chưa có gia đình, chưa có lập gia đình gì hết. Cái duyên tốt còn trẻ tuổi, nó không có cái ràng buộc của ái kiết sử. Thì những người đó đến đây xin đều được chấp nhận cho ở đây tu.
Nhưng mà xuất gia thì chưa cho là vì còn trắc nghiệm coi thử coi có thích, có cái đời sống phạm hạnh có thích hợp với họ không? Họ đến họ sống ở đây trong 4 tháng mà thấy hoàn toàn họ sống độc cư. Họ ăn ngủ, họ không có còn phi thời nữa. Rồi họ biết nhẫn nhục, tùy thuận, bằng lòng trong mọi sự kiện. Bây giờ thí dụ như bữa nay, cô Út cho ăn cơm muối, họ cũng vui vẻ ăn. Ngày mai cho ăn đồ rất ngon, họ cũng bình thường. Là biết được cái người này đã tùy thuận được trên cái sự sống của họ rồi. Do đó, họ được quyền xuất gia hẳn hòi. Và ngay đó Thầy là người đứng ra làm lễ xuất gia cho họ, là truyền cho họ những giới luật cần thiết cho họ. Khi đó mới là chấp nhận họ.
Chứ còn bây giờ họ còn nói chuyện, họ còn sống phi thời, ăn uống phi thời mà xuất gia cho họ, họ thành tu sĩ, rồi tu sĩ này ra sao mấy con? Mấy con thấy tu sĩ này có đúng không? Họ sống không đúng phạm hạnh rồi, không đúng cái giới luật này rồi thì như vậy làm sao mà xuất gia cho họ? Thì xuất gia thì có hình thức mặc cái áo, cạo cái đầu trọc, đi ra họ nói: “Trời ơi! Ông Thầy này sao ông giống đời quá? Ông ăn uống cũng như đời, rồi ông sống ông nói chuyện bu lu ba la”. Như vậy là rõ ràng là người ta phỉ báng Phật pháp, có ích lợi gì? Cho nên khi mà xuất gia thì mấy con phải biết. Muốn xuất gia, không phải là đến đây xin xuất gia là Thầy cho xuất gia.
Vì vậy mà mấy con xuất gia là trở thành vị tu sĩ chứ gì? Dù cái tuổi mấy con lớn hoặc là nhỏ đều hoàn toàn mấy con được ở đây, Thầy trắc nghiệm 4 tháng. Như đức Phật ngày xưa cho một cái người vào tu phải 4 tháng ở đây sống được đúng phạm hạnh. Tức là phạm hạnh ngày xưa đức Phật gọi là phạm hạnh, là giới luật đó. Sống đúng những cái tiêu chuẩn giới luật. Thì chừng đó thấy ờ cái người này sống đúng như vậy là cho họ xuất gia.
Còn mấy con muốn xuất gia mau quá. Mấy con thấy Thầy chưa cho xuất gia, mấy con lật đật cạo cái đầu mình đi, rồi coi cái y áo ai đó xin cái mặc vô. Thôi thiên hạ thấy tưởng ông Thầy thật, chắp tay xá lia lịa, nhưng cuối cùng mình có ra gì mấy con. Thôi thôi học đâu ba mớ gì kinh Đại thừa cũng có, những lời Phật dạy Nguyên Thủy (cũng) có, gặp ai cũng thuyết giảng tùm lum mà còn nói thiền nói đạo nữa. Trời ơi! Cái vấn đề này là vấn đề đau lòng nhất. Giới luật không biết, không hiểu phạm hạnh, cái đức hạnh ra sao hết mà dám coi như là mình là người xuất gia. Thiệt ra thì coi như cái hành động đó là hành động phỉ báng Phật pháp mấy con, chứ không phải là hành động đúng đâu. Bởi vậy, đức Phật mới nói trùng trong lông sư tử là cái hạng người này.
(1:20:00) Cho nên khi mà muốn xuất gia tu mà trở thành tu sĩ, trước khi mặc chiếc áo như Thầy thì được một vị Thầy giới luật nuôi dưỡng mình, trắc nghiệm mình, thử thách mình để xem coi mình sống đúng cái đời sống phạm hạnh đó chưa? Nếu sống được thì người ta sẽ làm một cái lễ. Người ta cũng không làm cái lễ gì mà như bên Đại thừa rườm rà đâu. Người ta đến đó thì người ta nói tuyên bố rằng: “Hôm nay là những cái phạm hạnh mà Phật tử đã sống được như vậy hay hoặc là con đã sống được như vậy. Con xứng đáng là một người đệ tử của Tu viện này, hay là của người đệ tử của Phật, trở thành một vị Tăng, vị Ni xứng đáng”.
Người ta chỉ cần nói như vậy là đủ rồi. Người ta sẽ xuống tóc, người ta trao y bát cho cái người đó. Thì người ta sẽ truyền cho cái cách thức, người ta dạy những cái hành động sống. Đi xin ăn như thế nào, ôm bát như thế nào, ăn uống trong bát như thế nào, cách thức của một người tu sĩ như thế nào? Rồi lần lượt người ta dạy cách thức vấn y, đắp y như thế nào? Để rồi mình trở thành hoàn chỉnh là một người tu sĩ. Chứ còn khơi khơi cái rồi mặc áo, rồi đi vô. Thầy nói nhiều người là một tu sĩ mà chưa có oai nghi tế hạnh gì hết. Đó là ở đây là như vậy. Cho nên ở đây có một vị xin Thầy xuất gia, tức là ham muốn. Nhưng mà cái hoàn cảnh gia đình, có gia đình thì chắc chắn cái điều này thì Thầy sẽ xét lại. Để rồi Thầy sẽ coi, rồi trong khi đó muốn xuất gia thì xem coi cái gia đình, coi trong gia đình coi nó tốt hay là xấu?
Phật tử: “Từ trước đến nay đêm nào con cũng cầu nguyện cho con gặp được vị minh sư và cho con được xuống tóc xuất gia. Con nguyện sẽ cố gắng”.
(1:21:56) Trưởng lão: Do đó thì các con biết khi mà tập trung vào cái hơi thở. Thì vừa biết hơi thở, nhưng mà mình vừa có sự tập trung ở trong những cái xúc giác, cái miệng của mình. Tức là nó có những cái hạch mà tiết ra nước miếng. Mình tập trung ngay những cái điều kiện đó không ngờ là. Thí dụ như mình vừa biết hơi thở ra vô mà mình vừa chú ý ở trong cái miệng của mình. Tức là phải nói rằng mình phải có cái sự nhìn hiểu, nhìn ở trong qua cái miệng của mình thì hơn. Cho nên do đó mà nó tác động ra. Cho nên nếu mà ngồi ngậm miệng lại mà Thầy tu. Mà Thầy cứ chú ý ở chỗ cái lưỡi Thầy ngậm đó thì tức là một hơi nó có nước miếng nó tác động ra. Đó cho nên do cái chỗ mình tu sai như vậy đó là do cái chỗ mà tu tập sai. Là chỗ mình tập trung không có đúng cái nơi vị trí của nó. Cho nên nó bị sai, nó mới ra nước miếng.
Do như vậy thì bắt đầu bây giờ chúng ta tu như thế nào? Thì chúng ta phải nhắc như thế này. Đừng có để mà chúng ta hít thở một cách thường. Mà chúng ta phải nhắc: “Hít” là phải tập trung ngay cái chỗ cái nhân trung, cảm giác hơi thở từ đây mà ra. Thì do đó hít vô thì chúng ta cứ tập trung ngay chỗ này. Chúng ta nghe cái hơi thở ở đây mà xuất phát đi vô. Đừng có để ý tới cái lưỡi của chúng ta nữa thì nó sẽ không có ra nước miếng nữa, nó sẽ hết liền. Do như vậy đừng có để ý trong cái miệng của chúng ta nữa thì nó sẽ không có tác động những cái hạch tiết nước miếng đó. Ở trong miệng của mình có những cái hạch tiết nước miếng. Khi mình bỏ một miếng đồ chua hay hoặc là đồ ăn ngọt gì đó, nó sẽ tiết ra cái nước miếng. Nó làm cho cái nước bọt của mình nó tiết ra.
Còn bây giờ mình tập trung, thì mình lo tập trung ngay chỗ này. Cho nên nó trật là mình, trong khi mình tập trung hơi thở mà cảm nhận nơi những cái hạch tiết nước miếng của trong miệng của chúng ta. Do đó là một cái sai. Cho nên vì vậy mà chúng ta hãy tập lại. Tập lại như thế nào? Bởi vì nó quen cái này rồi. Cho nên vì vậy chúng ta bảo: “Hít” là chúng ta nhớ rằng mình ở nơi cái nhân trung của chúng ta đây. Là mình cảm nhận cái hơi thở của mình, nó từ đây nó hít vô và cũng thấy từ đây nó xuất phát ra cái hơi thở. Cứ nơi cái tập trung nơi chỗ đó thì sau một thời gian sau thì con sẽ không còn có tiết nước miếng nữa. Đó là những cái điều mà tu tập cho nó đừng có sai.
Còn nếu mà thấy nó cứ như vậy hoài mà nó không được thì thôi không tu cái hơi thở này nữa. Coi như là con dẹp cái hơi thở đi không tu nữa. Bây giờ tu dưới bước chân, coi nước miếng nó ra không? Bởi vì, con tập trung dưới chân, làm sao nó ở trên miệng, nó biết đâu nó ra? Đó cho nên vì vậy mà tập trung dưới bàn chân chúng ta. Chúng ta tu thân hành ngoại. Tu thân hành nội không được thì chúng ta tu thân hành ngoại. Sau khi tu những cái pháp khác, rồi chúng ta thấy nó an trú được rồi. Thì chúng ta trở về với pháp hơi thở thì nó không có sao nữa hết, nó hết liền. Bởi vì nó quen rồi thì mình nhiếp vô, thì nó vô hơi thở mà nó không tập trung ở chỗ khác nữa.
Phật tử: “Câu thứ hai, khi ngồi kiết già, mắt hành giả nhắm lại hay mở mắt?”
Trưởng lão: Đó là câu hỏi mình nhắm lại hay là mình mở mắt khi mình ngồi kiết già để mình tu? Như hơi thở hay hoặc là một cái phương pháp Định Vô Lậu. Đặt cái đề mục ra mình tu thì mình nên nhắm mắt hay là mở mắt.
Phật tử: “Nhắm mắt lại thì tâm con nó an, còn mở mắt ra thì tâm nó dao động và nước miếng chảy. Và như vậy phải làm sao thưa Thầy?”
Trưởng lão: Thì ở đây cái câu này Thầy trả lời. Người tu theo Phật thì chúng ta không nên nhắm mắt mà cũng không nên mở mắt to. Mà chỉ nhìn xuống cho đôi mắt mình mở một phần ba mà thôi. Nghĩa là trong ba phần mắt mình, nó mở có một phần, đó là đúng cách. Nhưng vì mà chúng ta không nhiếp phục được tâm, không an trú được tâm. Cho nên tuy rằng mở, còn con mắt mở như thế này mà nhìn xuống như vậy nó vẫn còn có sự dao động. Nó còn có niệm khác nó chen vô, cho nên buộc lòng chúng ta phải nhắm mắt lại. Khi mà tâm nó tỉnh táo hẳn hòi thì chúng ta nhắm mắt lại. Thì nó dễ nhiếp tâm trong hơi thở hoặc là dễ nhiếp tâm trong pháp hơn thì nhắm mắt lại. Mà khi mà đã quen rồi, qua nhiếp tâm rồi thì chúng ta nên tập mở một phần ba mắt. Chứ không được mở to mà cũng không được nhắm mắt vì nhắm mắt nó dễ bị đi vào hôn trầm.
Cho nên ở đây khi mà tỉnh, cho nên nó hay có những niệm. Cho nên buộc lòng chúng ta phải nhắm mắt lại để thu nhiếp cái tâm của mình nó dễ hơn. Thì mới đầu tu là nhắm mắt được. Nhưng mà sau khi mà tu mà thấy nó có trạng thái hôn trầm, thùy miên thì chúng ta không nên nhắm mắt. Phải mở mắt để mà phá đi những cái hôn trầm thùy miên. Đó như vậy thì trong cái vấn đề mà nhắm mắt hay mở mắt thì Thầy đã giải quyết cho. Khi mà bị hôn trầm, thùy miên thì nên mở mắt. Mà khi tu mà bị dao động tức là tâm bị động. Thì tức là nó có niệm khởi xen vô xen ra, thì do đó chúng ta hãy nên nhắm mắt. Nhắm mắt để mà chúng ta lắng, dùng một cái sức tưởng chúng ta như cái hơi thở ra vô cho nó rõ ràng. Và đồng thời thì khi đó mà muốn cho cái hơi thở mình ra vô mà nó không tập trung ở trong cái miệng của mình nữa. Thì do đó mình mới tác ý: “Hít”, thì mình hít vô. “Thở”, mình mới thở ra.
(1:27:21) Do đó nó có cái hướng dẫn trước cũng như có một người dẫn mình trước. Cũng như có một người nhắc tuồng, mình làm theo sau dùng nhắc hít. Đó bây giờ cái đó là người nhắc mình rồi thì bắt đầu đó mình hít vô. Rồi bây giờ thở, mình nhắc thở, thì có người nhắc rồi, mình mới thở ra. Làm như vậy nó rất chính xác cho cái hơi thở của chúng ta. Và đồng thời chúng ta cứ tập như vậy thì tùy theo. Chứ nếu không, nếu mà chúng ta không có xét kỹ thì chúng ta tập 10 phút, 20 phút, 30 phút thì nó sẽ bị nặng đầu. Bởi vì cái đó là cái sức tập trung cao. Chỉ tác ý từng hơi thở của chúng ta.
Cho nên trong khi mà các con tu pháp Thân Hành Niệm. Các con biết khi ngồi xuống, không có nghĩa là hít thở mà con tự hít thở 5 hơi thở rồi im re vậy đâu. Mấy con ngồi từng cái hơi thở, cũng như từng cái hành động đưa cánh tay ra thì mấy con đã nhắc: “Đưa tay ra” thì đưa tay ra, “Đưa tay vào” thì đưa tay vào. Thì như vậy cho nên hít thì mình cũng phải nhắc “Hít” thì mình hít vô, “Thở” thì mình mới thở ra. Hít thở, hít thở. Cứ đúng 5 hơi thở thì mình đứng dậy. Mình xả ra, mình đứng dậy, mình đi kinh hành. Chứ không phải là tới hơi thở, rồi làm thinh hít thở 5 hơi thở như mình tu Định Niệm Hơi Thở thì mấy con đã tu sai.
Còn bây giờ vì cái trường hợp tu Định Niệm Hơi Thở mà nó có những cái tập trung sai, cho nên mình sử dụng hít thở. Có những cái loạn động, có những cái vọng tưởng mà nó hay xen vô. Cho nên mình an trú cái tâm mình trong hơi thở không được, buộc lòng mình phải nhắc, phải dẫn nó từng hơi thở, từng hơi thở. Cho nên cuối cùng thì mình tu không có vọng tưởng đâu. Các con hiểu chỗ đó chưa? Cho nên có nhiều người ngồi tu hơi thở mà sao vọng tưởng quá trời. Rồi sau nó hết vọng tưởng thì nó lại hôn trầm.
Cho nên các con nhớ, các con nhắc như vậy là hôn trầm nó cũng không vô được nữa. Bởi vậy cho nên cái hôn trầm thùy miên là do cái phương pháp tác ý theo cái hành động của nó thì nó sẽ phá đi, nó không còn cái hôn trầm thùy miên. Đó là tất cả những cái kinh nghiệm mà ở đây nói ra để cho mấy con biết cách thức mà con tu tập. Hầu như cái người, người ta an trú, người ta nhiếp tâm được là người ta nhờ người ta dẫn cái tâm người ta vào từng chút từng chút như vậy. Các con nhớ rõ rồi phải không? Nên vì vậy là không bao giờ các con còn tu sai nữa đâu.
Phật tử: Câu hỏi thứ 3: Tu Định Niệm Hơi Thở, trong năm 2003 tháng 2, hai tháng đầu tác ý An tịnh thân hành, an tịnh tâm hành. Căn cứ tu đề mục được 30 phút, đuổi bệnh được 30 phút.
HẾT BĂNG -