(25:13) Phật tử: Còn vấn đề mà chết đi mà chôn với lại hỏa thiêu là sao Thầy ?
Trưởng lão: Chôn và hỏa thiêu thì như thế này, chúng ta là những người Việt Nam thì chúng ta nên nhớ rằng chúng ta có cái tinh thần, mà tổ tiên của chúng ta đã nói: “Sống cái nhà, thác cái mồ”. Chúng ta không phải là người Campuchia mấy con, chết mà thiêu đốt. Thiêu đốt rồi bắt đầu chúng ta bỏ trong một cái hũ như thế này, đem để trong tháp. Mà chúng ta không có đến thăm cái chùa đó, không cúng dường thì họ để cái tháp hài cốt của ông bà chúng ta nhét đằng sau. Họ đâu có sắp sửa, họ đâu có lau chùi đâu mấy con.
Nhưng mà chúng ta hằng rằm, vía lớn này kia, chúng ta hằng đến chùa, từng tháng đến chùa thì họ để cái hũ lau chùi sạch sẽ. Bởi vì mình đến chùa là mình phải cúng dường, coi như mình mướn họ làm cái công việc đó. Còn mình quên không mướn họ, thì đương nhiên họ nhét cái hủ hài cốt của cha mẹ mình. Nhưng mà trong khi đó, trong khi đó, con biết hàng trăm hàng vạn cái hũ mà chất ở trong một cái, một cái tháp, một cái kệ như vậy thì mấy con biết. Khi mà con cháu chúng ta đến biết cái hài cốt nào là của ông cha chúng ta.
Không bằng chúng ta có một khu đất nhỏ hay hoặc là nơi chùa đó dành cho chúng ta có khu đất nhỏ, để tất cả những anh chị em chúng ta, cô bác chúng ta chết chôn vào đây. Hôm nay mình đưa con cháu mình về đây để thăm mồ mả của ông bà, thăm cái nơi thác cuối cùng chôn cất, không phải là cái tinh thần, tinh thần…
Phật tử: Rồi cái vấn đề khác là nó không ảnh hưởng tới những người chết, nó chỉ ảnh hưởng đến người sống thôi phải hôn? Nó chỉ là để cho họ còn nhớ gốc nhớ nguồn phải hôn?
Trưởng lão: Nhớ gốc nhớ nguồn con, tức là cái người Việt của chúng ta, cái tinh thần.
Phật tử: Nhưng mà ở ngoại quốc đâu có được vậy Thầy, nó chôn chồng lên, không có được đâu Thầy, giờ Thầy nguồn đất riêng biệt nhưng nó vẫn chôn chồng, chôn chồng, nó không có cho riêng, không có bao giờ cho riêng?
Trưởng lão: Không được? Vậy thì thử hỏi cái nhà của tui có người nào lên ở hay không, lên ở chồng tui không?
Phật tử: Thì ở bển vậy đó Thầy.
(27:10) Trưởng lão: Không được?
Phật tử: Các nghĩa địa đó thí dụ các chu vi vậy phải không? Thầy không có được chôn ngoài ra cái này, Thầy mua bao nhiêu đất cũng vậy, chỉ là cất nhà chứ còn không được chôn người, mà hãy chết thì phải trong cái nghĩa địa đó, người đông quá nên chồng lên, chồng lên, chồng lên dầy nè.
Trưởng lão: Thầy nói thật sự đông người chứ chưa hết đất. Thầy thấy bây giờ nói Việt Nam của mình, phải mình tập trung, mình tập trung lại cái chỗ đông người. Chứ sự thật ra mình đi ra miền Trung, cát trắng phau, làm sau hết đất đâu.
Phật tử: Thì ở đây thì khác rồi Thầy nhưng mà ở nước ngoại quốc không được.
Trưởng lão: Cái lịnh của cái người..
Phật tử: Nhưng mà nếu mà như vậy, cái giữa cái chết và, giữa thiêu và chôn thì có ảnh hưởng gì tới người chết không Thầy?
Trưởng lão: Nó không có ảnh hưởng gì hết, nhưng mà mình nói về cái tình cảm…
Phật tử: Như chết rồi là hết rồi phải không?
Trưởng lão: Chết rồi là hết rồi con nó không ảnh hưởng. Nhưng mà cái tình cảm của cái người dân tộc Việt Nam của mình. Lúc còn sống đó. Khi mà thấy thiêu đốt xác của cha mẹ mình, mình nghe nó nóng xót lắm. Chứ cái người chết họ có nóng đâu, mà mình cảm thấy nó nóng. Cái cảm tình, cái thương yêu của mình, mình thấy cha mẹ mình đốt vậy, trời ơi nó xót, nó nóng xót vô cùng, có phải không? Cái tình cảm Việt Nam, cái người Việt Nam mình nó có tình cảm sâu sắc lắm. Cho nên nó mới có cái câu tục ngữ: "Sống cái nhà, thác cái mồ". Tại sao chúng ta ích kỉ với những người thân của chúng ta đến đỗi? Và đồng thời cái để mà chỉ cho con cháu chúng ta biết cái chỗ nơi cuối cùng của cái nắm xương tàn của ông cha chúng ta chôn cất. Mặc dù bây giờ mấy con thiêu đi, mấy con bỏ vào cái hũ…
Phật tử: Như vì cho nhớ nguồn gốc trong tổ tiên ông bà chớ không có ảnh hưởng tới cái người chết?
Trưởng lão: Cái người chết nó không có cái gì hết. Chẳng hạn chết con chôn bữa nào cũng được, mà con đốt bữa nào cũng được, không phải trùng tang liên táng gì hết. Ở đây không có cái mê tín cái vấn đề đó. Làm sao trùng được? Mà nó có chết tại vì cái người đó cái nhân quả nó tới nó chết, chứ đâu phải là do trùng đó mà chết đâu. Do đó đừng có sợ, đừng có coi ngày giờ tốt xấu gì hết.
(28:57) Sau khi chết mình thấy cái khả năng của mình để được hai ngày, ba ngày thì mình đốt. Mà theo Thầy thấy để ba ngày đã là quá lắm rồi, chớ còn chết rồi thì mình chôn. Để lên cái bàn thờ cái hình ảnh, để cho con cháu đến đó chiêm ngưỡng cái hình ảnh. Để rồi chúng ta nhìn lại cái mồ, cái nơi mà nắm xương tàn của ông bà của mình là đủ rồi. Còn ở bên đó thì thôi mấy con phải tùy theo cái cái cái pháp luật của ở đó, chớ không khéo mình chôn rồi người chôn chồng chồng lên đó thôi, lớp này chồng lên lớp kia, không được, không được, không được..
Phật tử: Bởi vậy con thấy nếu mà ở bên kia thấy thiêu là tốt hơn phải không?
Trưởng lão: Bây giờ mấy con thiêu đi, rồi mấy con sẽ đem về Việt Nam. Cái nguồn gốc người Việt Nam, con đem về hoặc gửi về trong một cái hũ, cái gì đó con đem về Việt Nam. Rồi đem về Việt Nam, thì nó có những cái cái cái nghĩa địa, mà ở trong một cái chùa hay hoặc là con thấy bên Thiên Chúa người ta có cái nghĩa địa của Thiên Chúa, phải không? Mẫu mã nhưng mà làm lớn quá, làm lớn quá.
Có nhiều người bây giờ họ cũng khéo léo nữa. Họ xây xung quanh đây một khu đất nhỏ, trong này họ làm những cái mồ nhỏ nhỏ. Dòng họ họ chôn ở trong này, đầy ở trong này hết. Họ đến họ thăm cái khu này, coi như đó là cái khu tổ tiên của người ta. Nhà mồ nhỏ gọn, không có rộng đất, không có làm những cái mả to lớn. Nó rất nhỏ gọn, rất hay mấy con.
Phật tử: Thầy, Thầy dùng bữa chưa?
Trưởng lão: Thầy sẽ trở qua bên kia Thầy còn tiếp khách chút rồi Thầy mới dùng bữa con.
Phật tử: Cám ơn những bài pháp quý giá của Thầy.
Trưởng lão: Thì hôm nay Thầy nói về cái bài pháp mà tái sanh. Nó không phải tái sanh một người, mà tái sanh một người, nó nhiều người con. Mấy con đã hiểu quy luật nhân quả. Chúng ta sống trong nhân quả cho nên chúng ta phải biết được cái quy luật của nhân quả tái sanh luân hồi của nó. Chớ không thể nào cái thuyết linh hồn, thuyết siêu hình. Ở đây nó không có siêu hình.
Phật tử: Nó phải có nghiệp duyên nó tái sanh thôi phải không Thầy?
Trưởng lão: Nó có cái nghiệp duyên nó tương ưng với nhau. Nó tái sanh với nhau, để nó tương ưng với những cái nghiệp duyên đó. Thôi bây giờ Thầy ra mấy con.
Phật tử: Con cảm ơn Thầy.
HẾT BĂNG