(23:12) Sư Minh Độ: À, Thầy! Còn một điều mà con, huynh đệ về đây, thì nhân đây cũng là duyên lành con được đứng trước Thầy, để nghe những lời chỉ giáo của Thầy. Điều đó nói riêng con, cũng như ba huynh đệ ở đây nói chung, là cũng đều có một cái diễm phúc, có duyên lành lớn, cái mà con muốn thưa với Thầy.

Trưởng lão: Con cứ thưa.

Sư Minh Độ: Trên hai năm nay thì con mới nhận ra cái tưởng tánh của mình một cách rất là rõ ràng, và hằng sống với nó. Từ đó, chắc là coi như con đã ngộ lần thứ mười một, là từ đó con sống với nó, tâm phóng dật không còn, ngồi đây là biết ngồi đây chứ nó không biết ở đâu cả. Và đồng thời nó không còn biết từ miếng ăn và từ khi nói tới giờ này, nói về hôn trầm thì gần như nó không bao giờ biết hôn trầm là gì.

Trưởng lão: Nó không còn có hôn trầm, thùy miên.

Sư Minh Độ: Nó làm gì có! Nó luôn luôn tỉnh táo và đồng thời vật chất bữa đây, nó không biết đam mê, dính mắc một cái gì trên đoạn đường đi, suốt cả ngồi trên xe buýt cả mười mấy tiếng đồng hồ, nó không còn khởi một cái gì hết, ham muốn đam mê hay là dính mắc vào cái gì, nhưng mà nó nhìn thấy hết, nó nhìn thấy hết, nó phân biệt hết nhưng không phải ý phân biệt.

Trưởng lão: Bởi vậy đây là mới là nguy hiểm. Kinh Pháp Cú đức Phật mới dạy: "Ý làm chủ, ý tạo tác, ý dẫn đầu các pháp". Mà không phải bằng ý, tức là bằng tưởng thức của con, con sẽ lọt vào tưởng. Bởi vì từ lâu con nhận ra cái tánh, mà nhận ra cái tánh mà thường các thầy mà đã dạy đó, thì ý thức bị dừng rồi! Cho nên nhận ra được là nhận qua tưởng thức, mà trong Phật giáo người ta rất sợ tưởng.

Cho nên, coi chừng con đã lạc đường mất! Hiện giờ nếu mà con làm chủ được sự sống chết, tâm bất động như vậy, mà con muốn chết hồi nào thì chết, thì tức là tâm bất động như vậy là chỉ có bảy ngày đêm là người ta đủ Tứ Thần Túc, con muốn biết chuyện quá khứ vị lai, lúc nào con cũng biết hết! Mà bây giờ mà mình không biết được, tức là chưa được! Phải xét lại cái chỗ này.

(25:28) Sư Minh Độ: Thì Thầy thấy, kính Thầy! Thì qua cái phần này thì Phật Tổ cũng có dạy, là muốn thành Phật quả trong kinh Lăng Nghiêm Phật cũng có dạy: "Thì phải hàng phục được vọng tâm", tức là hằng sống với tưởng tánh thanh tịnh của mình không sanh, không diệt; tức là thường xuyên sống với nó, đối cảnh cũng thường sống cái đó, nói chuyện, ăn uống; bốn tướng oai nghi cũng hằng sống với cái đó.

Trưởng lão: Nhưng mà Thầy hỏi Kinh Thủ Lăng Nghiêm là kinh của ai viết, con biết không?

Sư Minh Độ: Dạ thưa điều đó thì cũng con không biết!

Trưởng lão: Các tổ của Trung Hoa viết.

Sư Minh Độ: Bộ kinh lớn của Phật, mười hai bộ kinh lớn của Phật.

Trưởng lão: Sao con không coi kinh của Hòa thượng Minh Châu viết, kinh Nikaya, Trường Bộ, Trung Bộ, Tăng Chi Bộ. Tại sao không đọc những lời nguyên thủy của Phật dạy coi!?

Nó đâu phải dạy cái kiểu đó. Ý làm chủ, con thấy kinh Pháp Cú chưa, kinh rất là đầy đủ: "Ý làm chủ, ý tạo tác, ý dẫn đầu các pháp", tại sao ý lại dừng? Vậy thì mấy ông đó dạy sao? Mấy ông chịu ảnh hưởng của Lão Tử - Vô Vi mà. Mấy Trung Quốc dạy mấy ông, phải không? Mà bây giờ tôi hoàn toàn các tổ hoàn toàn là người Trung Quốc, phải không? Ảnh hưởng của Khổng Tử, bày cúng bái cầu siêu, cầu an tất cả đều ảnh hưởng của Khổng Tử. Nhân đạo, rõ ràng cái hành động đó gọi là nhân đạo, nhưng mà nhân đạo đưa người ta đến mê tín cúng bái cầu siêu, cầu an. Rồi viết ra kinh Di Đà nè, kinh Thủ Lăng Nghiêm nè, toàn là các Tổ viết.

Thầy đọc trong kinh Nguyên thủy Thầy không thấy ông Phật dạy kinh Thủ Lăng Nghiêm, Thầy không thấy dạy kinh Pháp Hoa. Kinh Pháp Hoa nói, Trời ơi! Thầy nói thật sự: "Dù cho tạo tội hơn núi cả, Diệu Pháp Liên Hoa tụng mấy hàng". Ai tạo tội? Mình tạo tội, mà bây giờ tụng kinh cái hết tội. Đừng có lừa gạt người ta, nhân quả đâu?

Đó! Kinh Đại thừa mấy con thấy không? Vậy mà bên Đại thừa người ta coi bộ kinh Pháp Hoa là quá trời! Con nên xét lại, đọc cho Thầy kinh Nguyên thủy.

(27:49) Sư Minh Độ: Dạ thưa, kính Thầy! Còn một điều nữa thì trên cái con đường Bát Nhã Tâm Kinh.

Trưởng lão: Bát Nhã Tâm Kinh nó thuộc hệ thống của Bát Nhã, mà Bát Nhã đâu phải của Phật, Phật nói cái bài kinh Bát Nhã trong kinh Nguyên thủy con đọc lại coi?

Các Tổ dám dựa vào đó viết ra cái bộ kinh Đại Bát Nhã, rồi nói đức Phật thuyết 22 năm. Xạo! Một người tu chứng không thể dối gạt được trí tuệ của họ, chỉ có những người tu chưa chứng thì nói sao họ nghe vậy. Cái ông tổ nào viết ra Thầy cũng biết mặt chứ đừng nói chi, bây giờ ông chết lâu rồi nhưng mà cái mặt ông vẫn còn. Cho nên cái ông nào viết bộ kinh nào mà ra đó, cái hành động mà ngồi viết bây giờ còn in ở trong không gian chớ đâu mất chỗ nào! Từ trường đâu mất được chỗ nào! Đối với Thầy đâu có gạt được.

(28:50) Sư Minh Độ: Dạ! Thưa Thầy, con kính Thầy! Cho con xin phép được hỏi điều này, qua cái vấn đề thì dựa trên cái tinh thần Bát Nhã Ba La Mật Đa, tức là cái trí tuệ đã bị ngã, trí tuệ rộng lớn đưa con người qua cái bờ giác ngộ, giải thoát.

Thì đi tới cái chỗ ý thức của vô ý thức, không già, không bệnh, không chết. Thì điều này con thấy nó đúng là cái chỗ là khi mà hành giả đi đến cái chỗ vô sanh bất diệt, tức là chỗ cái tâm không thiện, không ác, không tịnh, không động. Thì chỗ này làm gì có già, có bệnh, có chết. Già bệnh chết đây bởi vì cái thân huyễn giả này, thân tướng này. Nó là định luật, nó phải có già, có bệnh, có chết vì nó do duyên hợp mà thành có, cho nên còn một cái bất di bất dịch đó là, mà vạn pháp đều có nằm trong cái tánh không này.

(29:38) Trưởng lão: Không, trật lất! Thầy có cái thân này vô thường, nhưng Thầy làm chủ vô thường. Cở sức bây giờ Thầy muốn trẻ nó trẻ được đó, chứ đừng nói! Thầy muốn sao nó làm vậy đó. Vậy thì cái thân này con nói bất di bất dịch nó ở cái chỗ nào? Mấy ông đừng có đặt, mấy ông tu tới không? Có ông Tổ nào dám nói tôi làm chủ bốn sự sinh, già, bệnh, chết chưa? Mấy ông đừng có láo, ba cái ông Trung Quốc này đi qua Việt Nam dạy tầm bậy, tầm bạ. Mấy ông viết sách bậy bạ, tu không tới, nói bậy, nói bạ! Thầy xạc ba cái ông Trung Quốc nói bậy.

(30:29) Sư Minh Độ: Vậy thì thưa Thầy, con ngộ về trên cái bài pháp của ngài Lục Tổ Huệ Năng, mà nhận ra được cái sự tánh thanh tịnh của mình mà từ xưa nay tới giờ vì sự vô minh, vì sự đam mê, ham muốn, vì khởi dục mà con che mất. Bây giờ con đã nhận ra được nó như vậy thì nếu nói như Thầy nếu nó lạc về tưởng. Vì tưởng trong cái sự vọng động, mà nó ngoài tưởng rồi, tức là nó ở trong cái trạng thái không sanh, không diệt.

Trưởng lão: Không, không có ngoài gì hết! Đức Phật nói thân con có năm uẩn.

Sư Minh Độ: Dạ!

Trưởng lão: Thì tưởng uẩn là một trong năm uẩn.

Sư Minh Độ: Dạ!

Trưởng lão: Còn cái gì ngoài trong năm uẩn này? Con người chết đâu có linh hồn, đâu có cái gì ngoài? Con thấy không? Đâu có gì! Con hơn Phật sao? Thân này con ngoài năm uẩn à? Thân con người có năm uẩn: Sắc, thọ, tưởng, hành, thức.

Sư Minh Độ: Dạ!

Trưởng lão: Vậy thì, cái nào ở ngoài nó được đâu? Mấy người còn đặt cái ngoài năm cái uẩn này thì mấy người chết, mấy người hơn Phật à!?

(31:30) Sư Minh Độ: Thưa Thầy! Theo như trên tinh thần Bát Nhã, trí tuệ Bát Nhã đó, thì năm uẩn vốn không, vốn nó không có thiệt.

Trưởng lão: Cái năm uẩn làm sao vốn, đã nói cái thân vô thường, là vô thường làm sao không? Vạn pháp tất cả xung quanh chúng ta đều là vô thường hết mà.

Sư Minh Độ: Dạ! Đều là vô thường hết.

Trưởng lão: Vô thường, nhưng mà chúng ta làm chủ vô thường, chứ đâu phải là vô thường muốn vô thường sao? Làm chủ, người tu làm chủ chứ đâu phải là nói vô thường rồi không làm chủ nó được sao?

Bây giờ đó, thân con vô thường cho nên con không làm chủ được sinh, già, bệnh, chết. Nhưng ông Phật dạy chúng ta làm chủ sinh, già, bệnh, chết thì làm chủ sự vô thường. Có phải đúng không?

Cho nên, đừng có nói ngoài, không có ngoài ngoài gì hết hà. Con làm chủ nó, mà khi làm chủ nó thì Tứ Diệu Đế bốn cái pháp chân lý của Phật, cái Diệt Đế là cái trạng thái nào? Không phải Nết Bàn sao? Mà Niết Bàn đó là danh từ làm cho người ta khó hiểu. "Tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự". Ngoài thân này, thì con ngồi lại đây con nghiệm coi không gian này có bất động thanh thản không? Chớ đâu phải ở trong thân này có bất động, thanh thản. Có phải không? Đâu có! Đúng là chân lý của đạo Phật! Vậy là cái chân lý đó còn có cái nào nữa? Còn có cái nào là cái chân lý đó?

Mấy ông đừng có gạt người ta, viết sách tưởng tượng tu không tới. Toàn là các Tổ Đại thừa Trung Quốc bày đặt, viết ra cái Hán Tạng để lại một đống đó, nói láo cho dữ, vọng ngữ cho nhiều, làm cho người ta lạc đường, người ta cứ tưởng thế này, tưởng thế khác.

(33:09) Thầy nói cả các ông Lạt Ma, còn lòe người ta bằng cầu vồng, hiện cầu vồng ra, đọc cái thần chú cầu vồng phóng ra. Đó là tôi thành tựu! Thành tựu thì sống chết nằm xuống đi, như Phật kia cà làm chủ bốn sự đau khổ sinh, già, bệnh, chết. Nếu chưa làm chủ bốn chỗ sinh, già, bệnh, chết thì đức Phật không truyền dạy chúng ta đâu.

Đó! Thì mấy con thấy không? Cái gì đúng, cái gì sai? Đâu phải đi loanh quanh tìm cái này, cái kia để rút cuộc rồi mình dùng cái tri kiến của mình để tìm hiểu cái đó, để ngộ cái đó, nhận cái đó rồi cuối cùng lợi ích gì?

Bây giờ đau bệnh đuổi không đi, nằm đó rên la, có nhiều Hòa Thượng đi bác sĩ, nhục nhã chưa!? Tu theo đạo Phật mà bệnh đau đi bác sĩ, đi nhà thương. Thầy thấy quá nhục!

Cũng như bây giờ, mấy con mặc chiếc áo này mà đi nhà thương á, là phỉ báng Phật pháp đó! Phật làm chủ bệnh mà, tại sao còn mang cái y áo này vô nằm nhà thương. Vậy mà vô nhà thương các thầy nằm trong đó lán linh.

(34:19) Sư Minh Độ: Dạ! Điều đó con cũng thấy. Cũng có nhiều vị rất là quằn quại trên giường bệnh, trước khi chết quằn quại lắm, thì con thấy thì…​

Trưởng lão: Con có nhớ Hòa thượng Thiện Hoa không?

Sư Minh Độ: Dạ!

Trưởng lão: Hòa thượng Thiện Hoa không? Đâu phải quý Hòa thượng không tu, tu hết mình đó!

Sư Minh Độ: Dạ!

Trưởng lão: Mà cái uy tín thành lập cái Giáo hội như vậy đâu phải là người thiếu uy tín đâu. Thế mà đau khổ sở hết sức! Chính Hòa thượng Thiện Hòa mà Thầy xuống Thầy thăm mà Thầy Minh Thành còn sống, thầy Minh Thành làm thị giả đó. Thầy thấy Hòa Thương khổ sở thiệt.

(34:54) Sư Minh Độ: Dạ, kính Thầy! Điều này, cho con xin phép được nêu lên một vài cái hiểu của con, để nhờ Thầy giải tỏa cho con, để cho con thông hiểu. Theo con nhận thấy thì cái không sanh diệt, nó hằng hữu ở trong sáu căn này: Mắt, tai, mũi, lưỡi, thân và ý. Sau khi con ngộ được cái bài pháp của Lục Tổ Huệ Năng từ đó con buông cái tác ý. Mà trong thời gian một năm rưỡi, hai năm trời ở Tu Viện Chơn Như thì con thường tác ý, nhưng sau đó con ngưng tác ý, con trở về với cái trạng thái rỗng lặng ở tâm mình. Rỗng lặng nhưng mà hằng sống với cái thường biết, chứ không phải rỗng lặng mà quên.

Và đồng thời, con sống ở trong cái tâm thanh tịnh này mà con nghĩ đến Trưởng lão, nhớ tới Trưởng lão, mà con nhớ đây là nhớ trong cái biết; Tức là con nhận thấy rằng đó là "giác", chứ nó không phải "mê". Mà nếu con đang nghĩ chuyện gì đó, mà nghĩ chuyện về Trưởng lão, không biết thế nào lúc này, dù hai ba sát na, mà con quên tức là hai ba sát na này là con nằm con mê; bị vọng nó khởi mà không biết tức là mê, làm cho mê, làm cho mờ đi cái trí tuệ của mình.

Nhưng mà khi nó khởi lên, nhớ Trưởng Lão, nhớ về Tu Viện Chơn Như thì con chủ động cái nhớ này chứ không phải là vọng chủ động. Tức là con đang giác, con đang động trên cái tịnh. Dạ, kính Trưởng Lão! Điều là điều con hiểu là như vậy.

(36:39) Trưởng lão: Điều con hiểu để Thầy nói, bây giờ nói về gốc rễ Lục Tổ Huệ Năng.

Lục Tổ Huệ Năng có con người thật mấy con. Nhưng con người tu không chứng, chỉ qua kiến giải, thực hiện thần thông lừa đảo người ta. Bởi vì, Thầy quan sát hết toàn bộ các vị Thiền sư của Đông Độ đều là những người lừa đảo, mà lừa đảo bằng cách do mình tu sai mình không biết, mà đã nói tầm bậy tầm bạ, gieo ảnh hưởng tư tưởng sai lệch làm cho người ta không biết Phật pháp.

May mắn thay đất nước chúng ta có Hòa thượng Minh Châu dịch tạng kinh Nguyên thủy, chớ không khéo thì chúng ta bị ảnh hưởng Hán tạng của Trung Quốc hết.

Những cái con nhận ra đó, đều là những ảnh hưởng của tư tưởng của Trung Quốc, cho nên Lục Tổ Huệ Năng đâu phải là người tu chứng theo đạo Phật. Tà đạo! Làm gì đạo Phật mà khích lệ hiện thần thông, khoe khoang, còn danh mới làm cái chuyện đó. Con cứ suy nghĩ Lục Tổ Huệ Năng, có phải thị hiện thần thông không?

(37:53) Sư Minh Độ: Con thì kính Thầy! Qua cái bài Pháp Bảo Đàn Kinh thì từ khi mà con ngộ đó. Kính Thầy và kính hai Sư thì thật ra nói với cái trí tuệ sáng đó, so với trước đây thì con sáng rất nhiều, nhận thức được thế nào là "chơn" thế nào là…​

Trưởng lão: Thì đúng rồi! Thầy tin rằng mấy con nhận sáng, mà nhận sáng trong cái kiến giải của Tổ, của các Sư Tổ của Trung Quốc, cái sáng đó nó không đi đến đâu hết. Để lý luận để chơi, chẳng ích lợi gì cho bản thân. Ngay cả bản thân con bây giờ có bệnh con chưa đuổi được, thì cái đó nhận để làm gì?

Đạo Phật mục đích nó thực tế và cụ thể, làm chủ sinh, già, bệnh, chết, chớ đâu phải tu học để mà chơi. Còn bây giờ con nhận con trình bày cái gì đi nữa, đó là cái kiến giải của con thôi.

Mà các Tổ của Trung Quốc kiến giải để lý luận tranh hơn thua. Cho nên cái Bát Nhã cũng là cái tri kiến của Trung Quốc đẻ ra để mà lý luận hơn thua, lấy Bát Nhã để mà đập người ta. Ở đây đâu có chuyện nói chơi, đâu có chuyện hơn thua, mà cái chuyện làm chủ sự thật. Tôi muốn chết hồi nào thì chết, tôi muốn sống hồi nào thì sống, đây là cái sự thật mà! Bệnh đau thì tác ý đuổi đi! "Không được ở trên thân của chúng ta nữa", thì như vậy nó là sự thật mà!

(39:30) Đạo Phật nhắm vào bốn chỗ mà đức Phật đã đi ra bốn cửa thành: Sanh, già, bệnh, chết. Vì bốn nỗi khổ này đức Phật mới bỏ cung vàng điện ngọc, bỏ vợ bỏ con để tu, để làm chủ bốn sự đau khổ. Khi làm chủ rồi Ngài mới truyền lại cho chúng ta. Mà truyền lại chúng ta thì phải tu hành như thế nào để làm chủ bốn sự đau khổ này? Chớ đâu phải đi ra lý luận, để nói Bát Nhã này kia nọ.

Đức Phật không dạy chúng ta lòng vòng, mà dạy ngay để chúng ta không còn lậu hoặc. "Có Như Lý Tác Ý lậu hoặc chưa sanh sẽ không sanh, mà đã sanh thì bị diệt". Câu nói quá thực tế cụ thể trong bài kinh Lậu Hoặc, đâu còn gì nữa, vừa ngắn gọn, vừa để chúng ta được giải thoát ngay liền.

Cho nên đạo Phật không có thể lý luận lòng vòng, không hơn thua ai hết, mà ngay đó phải tập luyện để sống làm chủ sự sống chết của chúng ta. Có thân là có khổ, có thân là phải có sống chết, có bệnh đau, có gia duyên đủ loại, cách này cách khác, cho nên tất cả những cái này đều là sự ràng buộc. Có thân này phải có cha mẹ, mà hở chút đi tu thì nói: Thằng đó bất hiếu bỏ cha, bỏ mẹ. Thử hỏi bây giờ, cha mẹ có anh chị em nuôi rồi thì nó bổn phận đi tu để hướng dẫn cho cha mẹ tu được giải thoát, không phải đền đáp công ơn sinh thành sao?

Sư Minh Độ: Dạ phải.

Trưởng lão: Còn bây giờ bỏ đi tu cái nói là bất hiếu.

Sư Minh Độ: Dạ không, đâu phải bất hiếu!

(41:12) Trưởng lão: Đâu phải bất hiếu! Cho nên mình phải hiểu được cái chỗ này, mục đích chính là làm con phải đi tu để về hướng dẫn cha mẹ. Là có hiếu, đại hiếu đó! Bây giờ cha mẹ, trong khi cha mẹ đang hấp hối, đang chết, dạy cha mẹ giữ: "Tâm bất động" để chấm dứt tái sanh luân hồi. Mà nếu không được, còn tái sanh luân hồi thì dùng tuệ Tam Minh quan sát coi cha mẹ sanh đâu. Về đó mà cứu độ đứa bé để đền đáp công ơn. Có cha mẹ mới có thân này, không cha mẹ nuôi dưỡng làm sao chúng ta sống được?

Một đứa bé sinh ra nằm bò lăn bò lóc, không cho bú, không cho ăn, không ôm, không ẵm, không bồng làm sao chúng ta lớn được. Cái công ơn nặng lắm!

Cho nên chúng ta nỗ lực tu, thứ nhất là đền đáp công ơn cha mẹ. Cũng như Thầy tu xong rồi, quan sát coi cha mẹ mình sanh đâu? Sanh chỗ nào thì mình về đó mình độ.

Thầy nói bây giờ đó, mình với cái người đó là cha mình, mẹ mình, mà mình biết người đó sanh ở chỗ đó rồi, đi đến cửa là đứa bé đó nó đã mừng. Đó! Mấy con thấy không? Cái nhân quả của nó, nó có cái sự chằng chịt với nhau chớ không phải là thiếu đâu. Thầy đã biết mà, Thầy đi cứu độ cha mẹ Thầy, Thầy biết được những cái đứa trẻ đó mà. Làm sao cha mẹ Thầy đâu có biết pháp tu, thì phải tương ưng sinh thôi chớ làm sao? May mà sanh được làm người đó, chớ còn sanh làm con vật đâu phải dễ đâu.

Thì mấy con phải biết các cái pháp tu, chớ mà không khéo tu mãi suốt đời của mình không nhắm vào bốn chỗ đau khổ sanh, già, bệnh, chết. Tu cái nào làm được cái nấy, cũng như bây giờ hằng ngày mấy con sống đây ai nói gì không vui, không giận, không hờn, không buồn phiền ai hết, luôn luôn lúc nào cũng vui vẻ xả tâm.

(43:02) Cái đầu tiên là phải thấy nhìn, nếu không nhân quả sao lại gặp người đó? Mà gặp người đó nói vầy, nói khác thì phải có nhân quả với nhau chứ, thì hãy tha thứ và thương yêu nhau. Mà tha thứ thương yêu thì còn giận ai mấy con? Cụ thể rõ ràng, đó là cái tri kiến đầu tiên gọi là tri kiến giải thoát, cái hiểu biết của chúng ta để giải thoát cho chúng ta.

Khi mà cái tri kiến giải thoát mà nó không còn bị động nữa thì nó bất động, thanh thản. Chớ bây giờ mấy con vô ngồi giữ bất động là ức chế ý thức, không có ông nào tu giải thoát được đâu. Tâm nó còn lăng xăng chưa có xả được bằng cái tri kiến giải thoát này, bằng tri kiến nhân quả này mà vô ngồi trong thất là mấy con tự giết mình.

Sư Minh Độ: Đúng, dạ! Điên luôn. Con cũng thấy được điều đó, dạ!

Trưởng lão: Cho nên mình xả tâm ở ngoài. Bây giờ ví dụ như bây giờ con đứng ở ngoài, con ở ngoài đó, con tiếp khách ngoài, ai nói gì mình thản nhiên, chê cũng được, khen cũng được, thấy gì cũng không mừng, không vui hết, thản nhiên hết. Thì tự cái trạng thái mà thản nhiên đó tới đúng ngày giờ nó đẩy con đi vào tu, đi vào chỗ sống độc cư, tự nó bất động rồi thì nó dạy cho mình tới chỗ đó.

Thầy ở đây, Thầy tiếp nhận những cái người mà tâm thật sự mà bất động, họ vô tu không lâu đâu. Còn mấy người mà chưa có tới đâu, ham muốn vô tu, mấy người đó tu trong đó thì ức chế hết.

Cho nên Thầy bảo mấy con sống ở ngoài đi, rồi chung đụng mọi người tới lui ăn uống, cái người này nói vậy, người này nói khác, luôn lúc nào cũng thấy đó là nhân quả. Thấy dùm Thầy nhân quả, hiểu dùm Thầy nhân quả, đủ rồi!

Khen chê thì kệ nó, không cần! Mà thấy cái duyên đủ rồi, để cho tâm mình bất động. Khi mà cái tri kiến nó đã chủ động điều khiển được bất động rồi, thì vô thất tu dễ dàng.

(45:04) Sư Minh Độ: Kính Thầy! Như vậy thì bên Tứ Niệm Xứ với cái trạng thái mà tâm bất động, tức là lúc đó hành giả đang sống ở trong cái không sanh, không diệt như vậy đó là Chơn Tâm thường trú.

Trưởng lão: Không phải đâu! Khi mà con không ngăn ác diệt ác con Tứ Chánh Cần, con không bao giờ vô Tứ Niệm Xứ. Cho nên có nhiều người chưa tu tới đâu hết, vô cũng dạy Tứ Niệm Xứ ngồi đây quán trên Thân, Thọ, Tâm, Pháp. Ức chế tâm chớ làm gì có chuyện đó được. Ngăn ác, diệt ác mà sanh thiện, tăng trưởng thiện, triển khai cái tri kiến nhân quả là ngay trên pháp Tứ Chánh Cần.

Con thấy rõ ràng đức Phật dạy quá rõ pháp nào trước, pháp nào sau nó cụ thể mà. Bát Chánh Đạo nó rõ ràng, ở trong Bát Chánh Đạo thì cái lớp Chánh Tinh Tấn tức là Tứ Chánh Cần, phải siêng năng tức là Chánh Tinh Tấn, mà siêng năng hằng ngày ngăn ác, diệt ác chứ làm gì? Sanh thiện, tăng trưởng thiện, đâu có bảo mình diệt ý thức, đâu có ngồi đó mà hoàn toàn không có niệm, sai mất! Mấy con tu đó, mấy con rơi vào chỗ khác rồi.

Cho nên cuối cùng thì tất cả các ác pháp không có thì tâm sẽ bất động, nó không niệm là tự nó thiện, toàn thiện! Chứ bây giờ mấy con bắt nó toàn thiện mà trong khi nó xả chưa hết tâm của nó bằng cái tri kiến nhân quả thì mấy con bị lạc đường. Cũng như cái lớp thấp chưa tu được mà trèo lên lớp cao thì mấy con sẽ thấy như thế nào? Học không tới đâu, sẽ rớt đó! Cho nên tu hoài không làm chủ.

Không! Thầy nói như vậy, mấy con thấy cái đường đi mà của đạo Phật như thế nào Thầy dạy cho mấy con thấy, Bát Chánh Đạo không sai đâu mấy con. Từ cái Chánh Tinh Tấn nó mới tới Chánh Niệm, chớ thiếu Chánh Tinh Tấn thì Chánh Niệm không có. Tứ Chánh Cần rồi tới Chánh Niệm mới được, mà trong Tứ Chánh Cần thì sử dụng tri kiến nhân quả này mà xả nó ra thì mới hết, chứ không khéo không hết.

(47:11) Mà tri kiến nhân quả mấy con học có chút, rồi sau đó không biết cái nhân quả này bữa nay cái chuyện như vậy, không biết cái nhân quả chỗ nào, thì mấy con phải học lại cái lớp Chánh Kiến - Chánh Tư Duy, để suy nghĩ cho thấy rõ ràng cái nhân quả nó chứ.

Bây giờ tôi nhức cái đầu, vậy nhân cái nào đây? Thọ rõ ràng mà, cảm thọ mà, cái quả rõ ràng mà. Thì phải nói: “Hồi nào đó mình đập đầu cá, bây giờ nhức cái đầu này là đáng cái đời”, tại vì ăn cá phải đập đầu nó chứ sao? Có không? Thì mấy con thấy rõ ràng là bây giờ nhức đầu phải có cái nhân nào chớ khi không mà nhức đầu được à? Nó phải có nhân quả chứ!

Còn bây giờ khi không con đau cái tay ít ra con cũng phải nghĩ là cái nhân quả nào đây? Ngày nào tới giờ mấy con bắt gà cắt cổ rồi lận cánh nó lên, bây giờ đau tay chút con than à? Có đúng không? Mấy con phải tư duy suy nghĩ qua những cái cuộc sống của mấy con, mấy con thấy hành động ác. Bây giờ mấy con trả cái quả có chút mấy con rên, rồi đi nhà thương, này nọ kia điều đó là điều rất là quá sợ.

(48:20) Sư Minh Độ: Dạ, kính Thầy! Qua cái, con chưa có đến Miến Điện, có một vài vị sư bên đó về thì họ đang đang phổ biến ở cái tánh thấy và tánh nghe. Nhưng mà nói về tánh thấy tánh nghe này, thì thật ra cái tánh thấy tánh nghe này mà con nhận thức được hai năm nay đó, nó hằng hữu ở sáu căn này rồi, nhưng mà bởi vì chúng ta mê duyên theo cảnh dính mắc với sáu trần…​

Trưởng lão: Con thấy, Thầy đã cho một số đệ tử như Chơn Thanh đi qua bên đó, ở bên Miến Điện bao lâu rồi, không biết các sư đó ở trong rừng núi. Thầy biết. Họ có cái rừng thiền của họ rất là tuyệt vời đó!

Sư Minh Độ: Dạ!

Trưởng Lão: Nhưng sự thật các sư đó tu chưa tới đâu hết. Thầy nói thẳng nói thật cho mấy con! Chưa có ông nào làm chủ sinh - già - bệnh - chết hết, dám đưa Phật pháp ra kiến giải ba cái ảnh hưởng của Trung Quốc. Bởi vì ba cái ông Trung Quốc này rất là độc đáo, dám đem pháp Vô Vi của Lão Tử qua dạy cho người ta chứ gì. Con nãy giờ nói cái pháp Vô Vi chớ chỗ nào Thầy không biết, Thầy đã hiểu liền tức khắc, điều Thầy không muốn nói ra!

(49:36) Sư Minh Độ: Bạch Thầy ạ, kính Thầy! Theo cái hiểu của con, kính Thầy! Là vì cái tánh nghe và tánh thấy này trong sáu phương, nói về cái thân, nói về cái tướng Hữu vi này đó, thì mắt và tai hai cái tánh thấy và tánh nghe này, tánh thấy và tánh nghe này thuộc về Vô Vi chớ, đâu phải là Hữu Vi.

Trưởng lão: Thầy nói "Vô Vi, Hữu Vi" Thầy không nói cái vấn đề đó đâu. Mà tánh thấy, tánh nghe của con là gì? Trong cái tâm của con nó đã có sáu căn của nó: Mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý. Thì trong cái ý thì ý thức chứ gì? Thì nhãn thức là con mắt thấy chứ gì? Mà nhĩ thức là cái lỗ tai nghe chứ gì? Đó là những cái thức của các căn của các con chứ cái gì mà gọi là tánh thấy, tánh nghe!?

Mấy con lộn xộn! Thân này thì nó đã có sắc uẩn, thì trong sắc uẩn thì nó phải có sáu căn của nó chớ sao? Mà sáu căn thì phải có sáu thức, thì có mười tám cái thức của nó chứ sao?

Bởi vậy, Thầy nói: Tất cả những gì đức Phật đã dạy, Thầy đã thông suốt hết rồi. Mấy ông đừng có lừa nói: "Tánh thấy, tánh biết, tánh nghe", thấy biết nghe, còn mấy kia không tánh à? Có chỉ có cái thấy, cái nghe mới cái tánh thôi còn hoàn toàn mấy kia không có à?

(50:58) Sư Minh Độ: Kính Thầy! Theo con nhận thấy điều này nè, con đã đi nhiều nơi: Mỹ, Canada, cũng như một vài quốc gia chứ không nhiều lắm. Nhưng con nhận thấy một cái sự tu hành bây giờ đó, nếu trường hợp mà phản ảnh về việc của Tổ hoặc là mười hai bộ kinh lớn của đức Phật thì thật ra trên thế giới này chỉ còn lại có Thầy trò mình đây tu đúng thôi, còn bao nhiêu đều sai hết! Tôi dám đưa hai tay.

Trưởng Lão: Đúng đó! Con nói đúng đó, Thầy đã thấy điều đó!

Sư Minh Độ: Gần một ngàn lẻ một luôn! Tôi dám cá. Ngoài đây ra, gần một ngàn lẻ một.

Trưởng Lão: Lộn cổ xuống đất hết rồi đó!

Sư Minh Độ: Như vậy thì như thế nào?

(51:37) Trưởng Lão: Họ hết biết đường rồi, chứ đừng nói! Thầy đã đưa những sách của Thầy đưa lên trên mạng đó, họ đã đưa lên trên mạng, con biết không? Làm cho Phật giáo nó lộn cổ cả cái thế giới. Có nhiều người nói: "Thầy ác quá trời rồi! Thầy giết tụi con bằng cách là lộn đầu xuống đất hết". Thầy nói thực sự ra, nói Thầy muốn nói ác cũng được! Nhưng mà Thầy thương mấy con Thầy nói chớ cỡ Thầy không thương Thầy không thèm nói tới đâu, mấy con biết đường đâu mấy con đi.

(52:07) Sư Minh Độ: Và đồng thời con kính Thầy và kính hai Sư! Thì hiện nay có duyên lành đó Thầy, Thầy cho phép con chút nha Thầy, thì con thưa Thầy như thế này.

Theo con nhận thấy một người tu sĩ khi xuất gia xuống tóc, thì mình đi tìm cái gì? Con nói đây là cá nhân của con: Tìm sự giác ngộ và giải thoát.

Trưởng lão: Đúng rồi!

Sư Minh Độ: Cho làm vua con không làm đâu. Cho làm vua đi, không làm! Làm vua cũng khổ mà, có sướng gì!

Trưởng lão: Còn khổ hơn ai nữa!

Sư Minh Độ: Và con đã nhận thức được rằng, tất cả vạn pháp này trên cái hành tinh này nói chung đều là huyễn cả, nó có nhưng nó không thật có, nó không có trường tồn, nó chỉ là tạm bợ thôi. Và triệu triệu cuộc vui của thế gian đều là mặt trái của nó đều là đau khổ hết! Không có cái gì vui lâu trong đời, nhất cái khổ nhất là cái ái nghiệp.

Thì vậy chúng ta tu chúng ta cầu cái gì? Cầu chùa to à? Để làm cái gì!? Cầu đó, ông Minh Độ tu hay à? Chi vậy!? Tôi tu để tôi giải thoát cho tôi, và tôi giải thoát cho những người xung quanh biết nếu đủ duyên lành. Không phải tôi tu để quý vị khen, để làm cái gì? Không cần thiết, kính Trưởng lão đây là tâm hồn của con!

Và đồng thời trước cái xa hoa vật chất cám dỗ, như sư cũng đã đi nước ngoài rồi, thì cũng đã dư hiểu hết trên thế giới này hiện thời bây giờ công kỹ nghệ vật chất nó bành trướng quá lớn. Sự đam mê của quý thầy, bắt đầu tu cạo đầu thếp bóng, danh chức rất cao, ngồi trước ăn trên, thật sự đó chưa nếm mùi Phật giáo là gì hết. Minh Độ dám đưa hai tay lên khẳng định điều này, con dám nói mạnh, chưa có nếm được cái gì về Phật giáo hết.

Con xin thưa điều này, bởi vì tay bên đây buông, nắm lại tay bên đây nè, tay bên đây vừa buông, nắm ở tay này, không đủ can đảm, không đủ cái dũng mãnh để mà buông hai tay.

Người giác ngộ, kính Thầy cho phép con nói lên điều này: Người giác ngộ con từng ví như người lội ngược dòng nước, người trèo lên núi thật cao trên đỉnh cao, thì quý vị mang theo cái gì để mà leo? Mang được theo cái gì để mà lội ngược dòng nước? Thì chính tâm hồn con nằm trong cái trạng thái này của hai năm mấy nay. Con buông tất cả hết, dù đi giữa chợ đời, vô một cái mall thật lớn! Sư đã biết, đi thì đi, tâm hồn vẫn vắng lặng không để một cái niệm nào mà ý thức nó vẫn thích cái đó, thích cái kia, không! Muốn mua cái quần đùi đến mua quần đùi về; muốn mua cây kem đánh răng, đem kem đánh răng về; muốn mua cái áo jacket, ra kiếm mua cái áo jacket về. Thế thôi, không dính mắc gì hết. Đó là tâm hồn của con, kính Viện trưởng cùng quý thầy!

(54:55) Trưởng Lão: Thầy cũng biết, Thầy hiểu mà! Khi biết tu rồi, mà khi mình đến Chơn Như Thầy biết quý thầy đã buông bỏ hết xuống. Nhưng mà Thầy nói thực sự ra, Thầy biết dù sao cái nghiệp của các con thì nó cũng còn.

Có nhiều người, con hỏi thầy Gia Hạnh thì biết, muốn gặp Thầy mà Thầy không ra. Thầy có nói cũng mất công Thầy, uổng lòng Thầy, mà cũng không dẫn họ đi đến đâu được, cho nên Thầy từ chối.

Nhưng hôm nay con và quý thầy có mặt ở đây đó là cái duyên lớn lắm. Thầy không muốn làm cho mấy con bị dọng đầu đâu, nhưng mà Thầy thương mấy con là những người mà đã từ lâu đã có duyên gặp Thầy, mà nếu mà Thầy không nặng nhẹ mà nhắc mấy con, mấy con sẽ không thức tỉnh được, mấy con sẽ bị ảnh hưởng của những cái giáo pháp không giải thoát, thì suốt cuộc đời của mấy con chẳng có ích gì đâu, phí hết một đời của mấy con.

Thầy biết mấy con đã từng, gót chân mấy con đã mòn ở trên đường đi tìm đạo, chớ không phải ít đâu. Cho nên hôm nay, mấy con có duyên gặp Thầy, thì xác định mạnh mẽ Thầy giúp mấy con, chớ Thầy ít muốn nói lắm, kinh sách Thầy đã làm người ta quá khổ rồi, người ta nói: "Thầy lấy kim mà đâm họ đau đớn vô cùng!", sự thật ra Thầy không đâm ai hết đâu.

Sư Minh Độ: Mô Phật! Dạ.

(56:43) Trưởng Lão: Cho nên hôm nay mấy con gặp Thầy cũng là cái duyên rất là, thực ra mấy con gặp Thầy chắc là mấy con khổ á.

Bởi vì khi mà cái tư tưởng của mình nó đã thâm nhập vào một cái gì rồi, bỏ quá khó!

Cũng chẳng hạn mấy con thấy, cái pháp môn Tịnh Độ người ta niệm Phật không? Mà mấy cô, mấy thầy mà niệm Phật bây giờ gặp Thầy, Thầy nói "Tưởng tri, trời ơi tu hành muốn chết, (không nghe rõ)". Thôi tốt hơn thôi đừng gặp Thầy, để mặc sức cái duyên của họ, họ tu sao thì phước của họ, họ nhờ. Chứ bây giờ Thầy làm cho họ khổ quá, Thầy thấy cũng đau!

Sư Minh Độ: Dạ, kính Thầy! Thì thực ra con thấy trên thế giới hiện nay, nhất là trong thời kỳ này, ngoài cái pháp môn niệm Phật rồi thì họ không có khả năng tu bất cứ một pháp môn nào nữa hết! Con dám nói điều này, chỉ có dựa trên cái niệm Phật này mà được phước, chứ phước nào nữa đâu? Rồi nhặt từng chút phước theo từng câu Lục Tự Di Đà mới được phước thế thôi. Rồi sau khi trăm tuổi già mất, sanh về đâu thì điều đó chưa ai biết được điều này.

Bữa nay nghe nói đồn vãng sanh ở người Việt này, mai đồn vãng sanh ở bên Trung Quốc, mốt đồn vãng sanh ở bên Mỹ, điều đó thì con cũng không có vội tin.

Nhưng, kính Thầy và kính hai Sư! Theo như con, Minh Độ hiểu được thì thật ra cõi Cực Lạc có ở tự tâm, cõi Tịnh Độ có ở tự tâm mình chớ không có ở phương nào hết.

Nhưng mà nếu nói người mê dùng cái dụ dẫn đó ở phương Tây có cõi Cực Lạc, trên đây, trên mười thước vạn cõi có cõi Cực Lạc hiệu là A Di Đà. Con thấy có, có là dẫn dụ đối với người "mê", còn người "giác" nhận ra được tự tánh, thì cõi Cực Lạc ngay tự tánh; tức là Niết Bàn trước mắt không đâu xa. Kính Thầy theo con hiểu điều này là như vậy, theo Thầy thấy?

(58:35) Trưởng lão: Thì đó là cái luận của bên Thiền Tông, để nhằm để mà đưa những cái người mà Tịnh Độ mà đi vào Thiền Tông bằng cái luận đó, chớ không có gì hết. Thiền Tông, Thầy thấy họ chạy lòng vòng trên những cái pháp này, thì trong Hán Tạng thì nó quá rõ. Bởi vì dù sao đi nữa thì Thầy cũng đã từng ở trong Phật Học Viện Huệ Nghiêm, các Thầy đã dạy Hán Tạng quá rõ ràng. Rồi Thầy sau này mới học trên Vạn Hạnh thì Hòa thượng Minh Châu giảng về kinh Nikaya. Do đó, từ kinh Nikaya nó làm cho cái Hán Tạng…​

Sư Minh Độ: Thầy! Kính Thầy, con xin phép con được diễm phúc mà được Thầy cho phép con, Thầy bỏ thì giờ quý báu vô cùng để mà chia sẻ với chúng con ở đây. Thì con có một điều muốn hỏi thưa Thầy chuyện này nữa, là bốn câu của ngài Lục Tổ Huệ Năng, mà sau khi được Ngũ Tổ Hoàng Nhẫn là ngài đã làm được bốn bài kệ đối lại với bốn câu kệ của ngài Thần Tú là:

"Bồ đề bổn vô thụ

Minh cảnh diệc phi đài

Bản lai vô nhất vật

Hà xứ nhạ trần ai"

Kính Thầy! Cho con hiểu thêm về bốn cái câu này.

Trưởng lão: Sự thật ra thì Thầy nói như thế này, đã thì nói Thiền Tông là của Trung Quốc.

Sư Minh Độ: Dạ!

Trưởng lão: Mà tư tưởng của Trung Quốc, bốn câu kệ đó chẳng qua là pháp Vô Vi của Lão Tử mà thôi, chứ Phật giáo nào đâu có điều đó.

(01:00:09) Thầy nói vậy thôi! Cái gốc của nó từ Lão Tử, mà Lão Tử và Khổng Tử là những nhà hiền triết của Trung Quốc, cho nên cái người Trung Quốc mà có học thức, tức là các thầy là những người học thức chứ gì? Mà học thức thì phải chịu ảnh hưởng của hai nhà này thôi chứ còn cách nào khác hơn hết.

Cho nên cái tư tưởng mà đã sẵn có như vậy, thì đã biến Phật giáo thành cái tư tưởng của Lão Tử, Khổng Tử chứ gì? Cho nên mấy con có luận gì đi nữa, Thầy biết cũng chỉ loằng ngoằng ở trên cái tư tưởng của hai nhà hiền triết này mà thôi, không ra khỏi đâu.

Sao mấy con không đem kinh tạng Pali ra mà hỏi Thầy? Lại đem Hán Tạng ra hỏi? Toàn là kinh của Trung Quốc.

Trung Quốc muôn đời muốn xâm chiếm đất nước của chúng ta. Thế bao giờ Trung Quốc nó thương yêu chúng ta đâu, tại nó chiếm không nổi, chớ còn sự thật ra chúng ta hở chút một ngàn năm đô hộ nước chúng ta mà con biết. Nó đồng hóa dân tộc chúng ta để trở thành một quận Giao Chỉ của nó mà. May là người Việt chúng ta thì kiên cường chớ còn yếu đuối là chết, thành dân Trung Quốc hết. Nhưng không sao! Nó đem cái tư tưởng của nó nhồi nhét cho chúng ta chịu ảnh hưởng, làm lệch lạc hết, cho nên chúng ta lơ mơ là chúng ta bị ảnh hưởng của Lão Tử với Khổng Tử thôi.

Các thầy của Trung Quốc hay lắm, họ dạy chúng ta chính họ cũng không hiểu nữa. Nhưng mà những cái người lãnh đạo của đất nước Trung Quốc, họ thông minh lắm.

Còn bây giờ, mà cái tinh thần của dân tộc chúng ta chịu ảnh hưởng của Phật giáo, mà Phật giáo thì chịu ảnh hưởng của Trung Quốc sâu đậm. Cho nên bây giờ muốn cởi bỏ không phải một giờ, một phút. Mặc dù đất nước chúng ta độc lập, dân tộc chúng ta có đoàn kết, nhưng tư tưởng vẫn còn tư tưởng của người Trung Quốc, cho nên những gì mà con nói ra Thầy đã biết hết!

(01:02:38) Bởi vì từ khi đức Phật tu làm chủ bốn chỗ, bốn sự sanh, già, bệnh, chết, cho đến giờ chưa thấy một vị Tổ sư nào dám tuyên bố mình làm chủ bốn sự sinh, già, bệnh, chết này. Họ tu dữ lắm chớ, nhưng mà con tu trật pháp làm sao làm chủ được? Nếu mà đúng pháp, thì hàng vạn vạn người từ lúc đức Phật ra đời cho đến bây giờ hai ngàn mấy trăm năm, biết bao nhiêu người chứng đạo. Thầy nói: "Từ Thầy về sau này dân tộc Việt Nam và thế giới có nhiều người chứng đạo, làm chủ bốn sự đau khổ".

Còn khi mà đức Phật ra đời, đức Phật thuyết giảng, dạy mà không viết kinh sách, sau này mới viết lại. Cho nên những cái tư tưởng của ngoại đạo phủ lên hết, đậy lên hết những giáo lý của đức Phật. Thầy hiểu biết rồi, cho nên lần lượt vén lên cái màn này cả một cái vấn đề rất lớn. Nhưng phải nỗ lực, phải gan dạ, chớ còn chỉ mình muốn sống thảnh thơi thì chắc không được rồi.

Cho nên lúc mà Thầy tu chứng, Thầy quan sát mà Thầy nói: "Thôi chứ này mình nhập Niết Bàn cho ra đi". Thầy về Thầy xin mẹ Thầy: "Con xin phép mẹ con ra đi, sau này có anh chị em lo cho mẹ. Con thấy cuộc đời này không có gì mà cần lưu luyến nữa", mẹ Thầy khóc quá!

Sư Minh Độ: Con thấy thì, con đi nhiều nơi thì thực sự con thường lưu niệm ca tụng "Chỉ có ngài Trưởng lão Thích Thông Lạc là đi con đường chánh pháp đúng thực tế như vậy, giới luật nghiêm minh, từ buổi ăn", cho nên con thường gởi tâm về Tu Viện Chơn Như để nhớ thương, trước là Thầy, sau đó là quý sư trong Tăng đoàn.

Trưởng lão: Đúng đó! Giới luật là hàng đầu.