(9:50) Tu sinh 2: Khi tâm thanh thản nó an trú vào cái hơi thở thì cái hơi thở nó tự nhiên hay nó an trú như thế nào?

Trưởng lão: Lẽ đương nhiên, mà đức Phật đã nói: “Tâm định trên thân”, khi mà tâm thanh thản, an lạc, vô sự thì tâm sẽ định trên hơi thở. Nghĩa là dù muốn dù không nó cũng định trên hơi thở, mà nó định rất tự nhiên chứ không phải là vì mình nhiếp phục trên hơi thở. Nhiếp phục trên hơi thở là mình có sự bắt buộc của nó, cái sự chế ngự của nó, bắt buộc nó phải nhiếp phục thì nó khác. Còn cái này khi mà cái tâm chúng ta thanh thản, an lạc, vô sự thì cái tâm của chúng ta không phải ngồi đó cái trạng thái nó không biết gì hết đâu, mà nó biết hơi thở đang thở ra, thở vô. Đó thì gọi là tâm thanh thản, an lạc, vô sự.

Cho nên tâm thanh thản, an lạc, vô sự tức là tâm ở trên cái hơi thở tự nhiên của nó mà không phải nhiếp phục tâm chúng ta vào hơi thở, mà tự nó nó định trên hơi thở gọi là tâm thanh thản, an lạc, vô sự. Cho nên vì vậy mà nhiều khi tâm của con thấy thanh thản, an lạc, vô sự mà nó không biết hơi thở, nó không định hơi thở khi mà con ngồi; khi con ngồi vầy mà con thấy tâm mình thanh thản, an lạc, vô sự mà nó không biết gì hết, thì coi chừng một chút xíu nó bị vô ký. Cho nên nó phải biết hơi thở, vì vậy mà nó định trên thân của con, cho nên đức Phật nói: “Tâm định trên thân” rồi sau đó “Thân định trên tâm”, các con hiểu chỗ đó. Mà tâm không định trên thân thì sẽ không bao giờ có thanh thản, an lạc, vô sự an trú vào, nghĩa là nó không định trên hơi thở thì không được.

(11:22) Cho nên chúng ta ngồi chơi nhưng mà lúc nào chúng ta cũng thấy, chúng ta không nhiếp phục trong cái hơi thở nhưng mà tâm chúng ta thanh thản là tự động nó đã định trên cái hơi thở của nó; còn nếu mà chúng ta đi mà tâm chúng ta thanh thản, thì chúng ta sẽ thấy cái tâm nó định trên hơi thở hoặc là định dưới bước đi. Nếu mà đi nó cứ biết hơi thở, mà nó thanh thản, an ổn mà nó cứ biết hơi thở. Đó là tâm nó định trên hơi thở. Còn nó đi mà nó biết nó đi mà nó không thấy hơi thở, nó chỉ nhẹ nhàng nó biết nó đi lúc bây giờ thì nó thanh thản. Còn nếu mà nó đi mà nó không biết nó đi thì nó sẽ thanh thản với một cái phàm phu của nó, một chút xíu nó có niệm khác xen vô liền. Nó không định được ở trên cái hơi thở, nó không định trên được bước đi thì nó sẽ có niệm. Bây giờ nó thanh thản chỉ trong vòng một phút, một giây nào đó rồi nó sẽ có niệm.

Thầy đảm bảo với các con cái tâm mà nó không bám được một cái điểm nào ở trên thân của chúng ta thì nó sẽ có niệm xen vào. Nó không niệm hôn trầm thì cũng niệm lười biếng, không niệm vọng tưởng thì nó cũng có cái niệm khác ở trên đó, không có bao giờ mà không niệm. Nó chỉ có ở trên cái hơi thở và ở trên cái bước đi của các con thì nó mới không niệm mà thôi. Đó thì các con lưu ý cái chỗ này thì các con thấy cái sự tu của Phật nó quan trọng.

(12:28) Cho nên đức Phật có nói cái tâm mình ở không đâu, đức Phật nói: “Tâm định trên thân”, mà cái thân của chúng ta nó bất động thì nó định cái gì? Nó định trong “Cái Không” sao? Cho nên cái thân của chúng ta là cái thân nó còn động, cho nên nó động là nó đi kinh hành, nó động là nó đang đi, nó động là nó đang làm và nó động là nó đang thở, thì rõ ràng là nó phải định ở trên cái động của nó chứ nó không có định trên cái mà bất động được. Cái tâm nó phải định trên cái động, mà cái thân thì nó phải định trên cái bất động nó mới được.

Tại sao cái tâm nó bất động nó không có khởi niệm, nó an trú ở trên cái thân hành của nó? Bây giờ cái thân nó phải định lại trên cái bất động của cái tâm. Các con hiểu không? Cho nên cái thân nó định lại trên cái bất động của nó thì cái thân nó sẽ không thở. Bởi vì nó muốn định thì nó phải làm y như cái tâm của nó, còn bây giờ cái thân mà nó muốn, cái tâm nó muốn không động ra ngoài được thì nó phải làm cho ở trong cái động của cái thân. Các con hiểu không? Nó định trên cái hành động của cái thân nó mới không động ra ngoài, thì khi đó nó mới gọi “Tâm định trên thân”, rồi “Thân định trên tâm”, thì đây là hai cái nó mới ra cái sức định của chúng ta thân tâm đều định. Cho nên cuối cùng là chúng ta mới nhập định Tứ Thiền, còn nếu mà không được vậy thì nó không nhập.

Nó rõ ràng, những cái điều mà đức Phật đã xác định cho chúng ta thấy con đường tu của chúng ta rất rõ ràng. Trước tiên thì thân; tâm phải định trên thân, nghĩa là “tôi nhiếp trong hơi thở, tôi nương hơi thở, tôi an trú trong hơi thở bằng cách này bằng cách khác thì đó là cách thức tôi dẫn tâm tôi định. Cho nên tâm ly dục, ly ác pháp thì tâm sẽ định trên thân. Còn bây giờ tôi nhiếp phục nó để cho nó định thì không khéo cái sự nhiếp phục của tôi nó chỉ có cái thời gian; rồi dẫn nó qua một cái đề mục khác cho nó an ổn. Còn nếu mà tôi cứ nhắm vào một cái đề mục mà tôi dẫn cho nó nhiếp phục nó thì nó sẽ an ổn bằng loại tưởng, và vì vậy mà cái ý thức tôi nó bị chìm, cho nên tôi sẽ nhập vào các Định tưởng, nó sẽ sai”.

(14:24) Cho nên trong đề mục của Định Niệm Hơi Thở nó không bắt buộc chúng ta phải tu cái đề mục nào mà cho lâu hết, nghĩa là chúng ta tu đạt kết quả rồi thì chúng ta chuyển qua cái đề mục khác để tâm nó không còn cái chỗ bám của nó ở một chỗ. Nó dời, nó di chuyển, nó làm cho cái tâm nó xả. Cho nên cái người nào mà dạy cứ một điểm mà bám chặt cái tâm là cái người đó sai không có đúng pháp Phật. Thì các con hiểu được như vậy thì các con sẽ tu đúng theo pháp của Phật thì các con sẽ thấy giải thoát. Bởi vì nó ly dục, ly ác pháp thì nó giải thoát mà.

Nó không làm chướng ngại ở trên thân tâm của mình được. Mà thậm chí như Thầy nói: cái chướng ngại của tâm mình thì nó vô hình, nó phiền não nó vô hình, nhưng mà cái chướng ngại của thân thì chúng ta thấy rõ, là vì ác pháp trên thân chúng ta thấy rõ: là cái thân đau nhức chỗ này chỗ kia thấy rõ. Thế mà pháp Phật đẩy lui được, Thầy thấy tuyệt vời! Mà nó đẩy lui được cái cảm thọ đó thì nó phải đẩy lui được cái tâm phiền não đó. Thì cái pháp nó hay như vậy, nhưng mà chúng ta tu không đúng, tu không kỹ, làm không đúng thì chúng ta sẽ không đạt được kết quả.

(15:25) Cho nên đối với con, ví dụ như con bệnh đau con đừng có sợ hãi, mà con chỉ ôm chặt pháp con tu, nhất là cái pháp Thân Hành Niệm mà đức Phật đã nói: nó cán nát những cái đau, mà đau như đau điếng nó cũng cán nát nữa. Chúng ta đừng sợ, chúng ta tu tập kỹ, tại con tu tập không kỹ, cho nên vì vậy mà con không cán được. Cũng như mình tu tập kỹ là như cái bánh xe, mọi vật cản đường nó là nó cán cái vật đó đi qua, mà nó không bị cái vật đó làm cho chướng ngại nó. Còn nếu mà chúng ta tu không kỹ thì khi mà bị vật cản đường thì cái bánh xe của chúng ta nó sẽ đứng lại, bị cản nó đi không được nó đứng lại; còn cái này chúng ta cán qua liền, nghĩa là chúng ta tu kỹ là chúng ta cán qua liền. Mà cái kỹ mà Thầy nói đó là: gom sáu căn trong thân hành của chúng ta là kỹ, mà chúng ta gom một căn là không kỹ. Thường thường là chúng ta gom có một căn.