(01:14:34) Phật tử: Thưa Thầy tại sao hiện nay có nhiều người rất là thông minh, mà cũng có nhiều người rất là ngu.

Trưởng lão: À, cái đó là con biết, cái thông minh không phải tự ở trên trời mà rớt xuống cái thông minh đâu. Nếu bây giờ con là cái người học sinh, mà rất là dốt Sinh Ngữ, con học hoài không thuộc, phải không?

Còn cái người bạn của con sao nó học nhanh quá vậy, nó đọc cái nó thuộc liền, mà con lại không thuộc. Người ta nói lại hay quá, còn mình nói ra ấp a, ấp úng, không có suôn sẻ. Thì con biết tại sao nó thông minh không? Đời trước nó học sẵn rồi, còn con.

Phật tử: Nếu như nó không có học qua thì sao ?

Trưởng lão: Nó không học thì nó như con vậy thôi. Tại vì cái nghiệp, cái huân nó không có rồi, thì nó cũng giống con vậy. Cho nên cái thông minh là do mình đã huân sẵn, ở trong tiền kiếp mình đã có học sẵn. Còn nếu mình không học sẵn thì mình không có, mình cũng dốt như vậy thôi.

Cũng như thằng sao học giỏi toán quá, còn mình sao dở. Không ngờ cái thằng này tiền kiếp nó là một giáo sư toán rồi, phải không? Bây giờ cái ông giáo sư toán, bây giờ ông mang cái lớp, ông học trở lại, thì ông phải hơn mình. Cho nên nhiều khi cái thằng nó học trò vậy, ông giáo sư viết cái bài toán ở trên bảng, cái nó làm cái chớp. Ông giáo sư mới hỏi "Sao mày giải cái này nổi vậy?" Tại vì nó hơn, nó hồi đó là giáo sư, nó dạy ông đó rồi nữa là khác.

Vì vậy bây giờ nó bằng mình, nó học trò giống mình, mà mình thua nó là tại vì đời trước nó là giáo sư dạy toán rồi. Rồi bây giờ biểu đó bằng mình, nó thông minh như mình sao được. Cho nên mình mình nói: "Trời ơi sao thằng này thông minh quá", nhưng sự thật nó đã học rồi. Họ không giáo sư, họ không có học thì học cũng như con, cũng dốt như vậy.

Phật tử: Nhiều khi họ cũng không có hơn mình nữa.

Trưởng lão: À, nó luôn luôn là nó có người nó còn dốt hơn con nữa. Nói như tối thì có những người tối hơn, mà cao thì nó có người thông minh cao hơn.

Phật tử: Mà tại sao lại như vậy ?

Trưởng lão: À, đâu có tại sao, tại vì cái người đó đã học trước rồi, người ta đã hiểu trước rồi.

Phật tử: Vậy bây giờ không có học trước thì…​

Trưởng lão: Thì bây giờ con không học trước con phải học, đó thì bây giờ con phải học, con phải học rồi cái…​ Thí dụ như bây giờ con học, con thông suốt cái đó rồi, rồi con chết con sanh ra thấy cái đó con học, con thông minh hơn. Rồi đây con phải học những cái cao hơn nữa, những cái mà con chưa học thì con dốt, mà cái con đã học rồi thì con thông minh. Cho nên con mới: “Tại sao không có trí thông minh?”, trí thông minh đâu phải tự đâu mà có. (01:16:40)

HẾT BĂNG